Er is niet zoiets als thuis
Laird Hunt is een veelzijdig man: schrijver, vertaler en wetenschapper. In zijn jeugd heeft hij enkele jaren in Marlot gewoond, een Haagse wijk. In 2015 was hij te gast op het literaire festival Crossing Border. Het voelde destijds voor hem een beetje als een reis terug in de tijd, hij kon zelfs nog wat Nederlands naar boven halen. De aanleiding voor dat interview was de verschijning van zijn boek Nimmerthuis, zijn eerste uitgave in Nederland. Het was een boeiend interview en Laird Hunt maakte veel indruk als geanimeerd verteller, mijn interesse was gewekt.
Nimmerthuis speelt ten tijde van de Amerikaanse burgeroorlog. De strijdkrachten waren naar hedendaagse maatstaven een ongeregeld zootje. Strijders bestonden vooral uit avonturiers, onwetenden die nauwelijks benul hadden van wat ze wachten stond. Vrouwen namen geen deel aan de strijd, althans niet openlijk. Toch waren er enkele uitzonderingen, vrouwen die zich als mannen voordeden en er alles aan deden hun vrouwelijke kenmerken te verbergen. Ash was één van hen. Galante Ash werd haar bijnaam omdat zij dingen deed die “echte” mannen wel uit hun hoofd zouden laten, zoals hulp bieden aan onbekenden.
Ash was een boerenvrouw, steviger dan haar thuisgebleven echtgenoot, harder dan de mannelijke medestrijders, een vaardig schutter en onversaagd, dat vooral. De strijd ziet zij aanvankelijk vooral als spannend, zoals velen, maar naarmate deze intenser wordt neemt de barbarij toe en worden de gevolgen steeds gruwelijker. De kracht van Ash taant, de weerzin groeit en na allerlei verwikkelingen besluit zij huiswaarts te keren. Daar wacht haar een bijzonder onaangename verrassing. Het thuis zoals zij dat kende is niet meer, de situatie staat op zijn kop en de onthecht geraakte Ash gaat nog één keer de strijd aan. Met een onthutsende conclusie: “There is no such thing as home”.
Nimmerthuis schetst een beeld van een gruwelijke oorlog die de mens in al zijn facetten toont. Moed en lafheid, trouw en verraad, weekhartigheid en onverschilligheid, gevoelig en ruw, menselijk en barbaars, het komt allemaal aan bod. Laird Hunt doet dat in een vrij afstandelijke stijl die goed past bij de hoofdpersoon, een dame die weinig sympathie opwekt, hooguit bewondering vanwege haar heldenmoed en vaardigheden.
Het is een stijl die enige verwantschap vertoont met die van auteurs als John Williams en Ron Rash om enkele voorbeelden te noemen.
De vertaling is opvallend. Enkelen zijn gevallen over de vele zogenaamde taal- en vertaalfouten, weggelaten woorden, bijzondere zinsbouw. Helaas voor hen: het is juist prima vertaald, het blijft juist heel dicht bij de stijl van de auteur en de manier waarop hij zijn verhaal wil vertellen.
Nimmerthuis weet niet op alle momenten te overtuigen, de aandacht verslapt hier en daar en de personen blijven een tikje flets. Het is wel een verhaal met een originele invalshoek en het geeft een goed beeld van een oorlog die gruwelijk is. Het geromantiseerde beeld van een oorlog gevoerd door mensen die idealen nastreven is hiermee vakkundig om zeep geholpen.
Het is te hopen dat er meer werken van Laird Hunt zullen worden vertaald, Nimmerthuis geeft genoeg aanleiding om meer van deze auteur te willen ontdekken.
Nimmerthuis
Roman
Meridiaan
Oktober 2015
Paperback
256
Kees Mollema
'Ik was sterk en hij niet, dus was ik die ten oorlog ging om de Republiek te verdedigen. Ik stapte over de grens, uit Indiana en Ohio in. Er was een vuurzee op komst en ik wilde mijn vonkje daaraan bijdragen.'
Dit is Galante Ash: een held, volkslegende en meesterlijk krijgsman. Ash is een geboren leider en een meedogenloze en onverschrokken soldaat. Maar Ash heeft een geheim. Galante Ash is een vrouw. Dit is haar verhaal.
Ontdek meer van JKleest
Abonneer je om de nieuwste berichten in je inbox te ontvangen.