Zwartgallig beeld van de virtuele mens
In Het bestand, geschreven door Arnon Grunberg, is de hoofdpersoon Lilian een jonge vrouw die teleurgesteld is in de mensheid. De maatschappij heeft haar niets te bieden en als reactie daarop biedt zij de maatschappij evenmin iets. Contacten met mensen mijdt zij liefst, de sporadische fysieke contacten veroorzaken bij haar reacties van afkeer, in mentale zin en in fysieke zin.
Zij ontwijkt het liefst elk menselijk contact en vlucht in rekensommen die zij in gedachten maakt. Haar afkeer van menselijk gedrag en haar ontkenning van het bestaan van betekenis en waarden resulteert in een vergaande vorm van nihilisme.
Haar bestaan vult zij met de nullen en enen van computertalen, haar leven speelt zich vooral af in een normloze virtuele wereld die nauwelijks parallellen vertoont met de werkelijke wereld.
Dit wordt anders als zij in die virtuele wereld contact krijgt met een man die op contacten met jonge meisjes uit is. Lilian meet zich een virtuele identiteit aan en begint een spel met de man. Zij stopt dat spel in een fase dat alle normen al zijn overschreden en ineens is er weer iets van normbesef bij haar teruggekomen, het roept wraakgevoelens bij haar op.
Met behulp van een virtueel vriendengroepje sporen zij de man op en zorgen ervoor dat zijn virtuele handelingen zijn werkelijke leven zwaar beschadigen.
Vervolgens komt zij in contact met iemand die zij als een soort goeroe gaat beschouwen. Deze weet Lilian in zijn ban te brengen, haar te sturen, wat er uiteindelijk zelfs in resulteert dat zij gaat werken bij een bedrijf dat is gespecialiseerd in internetbeveiliging. Bij dat bedrijf werken vooral mensen die een vergelijkbare vorm van onsociaal gedrag vertonen. Zij leven vooral in een eigen wereld die zij voor anderen gesloten houden.
Een van de weinigen die contact zoekt is de baas van het bedrijf. Volgens Lilian is dat geen toeval, zij raakt ervan overtuigd dat hij de persoon is die op internet haar goeroe is. Deze persoon onthult een plan dat als het slaagt grote gevolgen zal hebben voor de virtuele wereld en waaraan hij een naam heeft gegeven met een haast duivelse ironie.
Grunberg heeft een zwartgallig beeld geschetst van de mens die zich niet geaccepteerd voelt in de werkelijke wereld en deze ontvlucht. Het resulteert in een boek dat, ondanks de beperkte omvang, genoeg stof geeft tot nadenken.
Roman
Nijgh & van Ditmar
28 oktober 2014
Hardcover
172
'In die betere wereld was je niet gedetermineerd, ook niet geslachtelijk, desgewenst kon je jezelf iedere dag opnieuw vormgeven en er verschillende, zelfs tegenstrijdige identiteiten op nahouden. Het gevaar bestond dat je sporen naliet, maar als je een beetje bedreven was kon je de sporenzoekers misleiden of het achterlaten van sporen voorkomen. Voor wie wilde was het verleden een illusie.'
Bestaat er een mooiere, volmaaktere werkelijkheid dan de fysieke werkelijkheid zoals wij die kennen? Voor Lillian, een 'oosterse prinses in een betrekkelijk doorsnee meisjeslichaam', is daar geen twijfel over mogelijk: het ware leven is online - daarbuiten bestaat slechts sociaal wenselijk gedrag.
De vernieuwing ofwel wedergeboorte van de mens zal in die betere werkelijkheid worden bewerkstelligd, maar eerst moet de oude mens verdwijnen.
Onder het toeziend oog van haar mentor Banri Watanuki komt Lillian als receptioniste bij het cybersecuritybedrijf BClever stapje voor stapje dichter bij haar ideaal: leven zonder lichaam, niets meer zijn dan pure intelligentie; het dierenrijk verlaten.
Ontdek meer van JKleest
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.