Provocatief en ongenuanceerd pamflet
“Amerika is een gewelddadige, gestoorde bende die de belangen van haar zakelijke klanten opdringt aan een doodsbange aardbol”. Dit is een van de vele zwaar aangezette en ongenuanceerde uitspraken van Russell Brand in zijn boek Revolutie.
Russell Brand is in Engeland en Amerika een bekende persoonlijkheid. Hij is van vele markten thuis: komiek, (stem)acteur, televisiepresentator en sinds enkele jaren ook als activist die de revolutie predikt. In Nederland is hij niet erg bekend, hoewel hij door zijn kortstondige huwelijk met Katy Perry ook hier regelmatig in de schijnwerpers kwam te staan.
Hij heeft zich gevoegd in het steeds meer uitdijende en steeds luider zingende koor van mensen die van mening zijn dat het kapitalisme teveel kwalijke kanten heeft om het in deze vorm te laten voortbestaan. Andere prominente leden zijn bijvoorbeeld Naomi Klein, Noam Chomsky en Thomas Piketty.
Een interview met de befaamde Engelse presentator Jeremy Paxman markeert het begin van zijn activisme. Het interview daarvan is in korte tijd enorm vaak bekeken. Sindsdien heeft Brand er een gewoonte van gemaakt om regelmatig filmpjes te publiceren met revolutie als Leitmotiv. Hij stelt dat het huidige economische en politieke establishment er vooral op is gericht om de macht van bedrijven in stand te houden en dat vooral Amerikaanse politici tot doel hebben om de belangen van de industrie te dienen. Die bedrijven vullen verkiezingskassen en slagen er daardoor in om op die manier de propaganda te beheersen, de kiezers te indoctrineren en politici naar hun pijpen te laten dansen. Het is niet zonder reden dat de verkiezingen in Amerika altijd worden gewonnen door de partij met het grootste budget Het resultaat daarvan is dat de 85 rijkste mensen net zoveel bezitten als de halve wereldbevolking.
In zijn boek Revolutie betoogt hij dat het anders moet, een fluwelen revolutie is zijn streven. Hij geeft daarin aan hoe te beginnen, langs welke wegen dit moet gaan lopen en wat het einddoel zou moeten zijn.
Russell Brand doet dat op een ongenuanceerde en provocatieve toon. Het boek is een lange verbale diarree van weetjes en wisecracks, die hij voorziet van humoristisch bedoelde opmerkingen die de ene keer geslaagd zijn en de andere keer kinderlijk flauw.
Hij gebruikt daarbij veel citaten, vooral van gelijkgestemden, afwijkende geluiden gebruikt hij vooral om zijn eigen gelijk te benadrukken.
Russell Brand laat niet na om veel persoonlijks in zijn boek te verwerken. Hij koketteert nogal veel, soms teveel, met zijn vroegere drugsverslaving, zijn nogal losbandige leven in en buiten de schijnwerpers, zijn voorliefde voor meditatie en religie en met zijn vergaarde fortuin waarvan hij ondanks zijn activisme geen afstand kan en wil doen.
Maar hij lijkt bekeerd. Met behulp van die meditatie en religie heeft hij hogere doelen gevonden die zouden moeten resulteren in een leefbaardere en rechtvaardiger wereld met mensen die in harmonie met zichzelf en met de rest van de wereld leven.
Brand houdt niet van nuances en van mensen met andere meningen. Over zijn medestanders en gelijkgestemden is hij vrijwel uitsluitend positief. Mensen met een afwijkende mening krijgen de volle laag, soms op het kleinzielige af. Ter illustratie: de wetenschapper Richard Dawkins, erkend tegenstander van religie, wordt neergezet als Dickie (wat in het Engels een nogal negatieve bijsmaak heeft), de verschrikkelijke zuurpruim met wie het vreselijk zou zijn om op vakantie te gaan. Een losse flodder die alleen maar is bedoeld om iemand te kwetsen die niets van religie en New Age moet hebben.
Russell Brand doet zichzelf en zijn boodschap daarmee ernstig tekort. De feiten die hij noemt kunnen inderdaad voldoende aanleiding geven tot een vorm van activisme en zijn idealistische streven en inzet voor een betere wereld is te prijzen, maar het is helaas zijn toon die de muziek een tikje vals laat klinken.
Revolutie
Non-fictie
Prometheus
25 juni 2015
Paperback
330
Dennis Keesmaat
We weten allemaal dat het systeem niet werkt. Onze regeringen zijn corrupt en de partijen die tegenover elkaar staan verschillen eigenlijk niet eens zoveel van elkaar. Onze cultuur is doortrokken van lege onzin en we krijgen te horen dat we er niets aan kunnen doen: 'Zo zijn de dingen nu eenmaal.' In Revolutie maakt Russell Brand op hilarische wijze gehakt van de marionetten en papieren tijgers uit onze conformistische tijd. Met behulp van experts, van George Orwell tot Thomas Piketty, presenteert hij een visie voor een eerlijkere, sexy samenleving die leuk en uitnodigend is. Er is tegen je gelogen, verteld dat er geen alternatief is, geen keuze, en dat je niet beter verdient. Brand haalt deze denkbeeldige façade op vermakelijke en behendige wijze neer wanneer hij de aanval opent op presentatoren van ontbijtprogramma's, fascisten van Fox News en paradepaardjes van de BBC. Dit boek maakt een revolutie niet alleen mogelijk maar ook onvermijdelijk en gewoon léuk. Russell Brand (Grays, 1975) is een Engelse komiek, (stem)acteur en activist. Met zijn provocatieve karakter, zijn maatschappijkritische visie en zijn rock-'n-rolllifestyle is hij een veelbesproken persoonlijkheid in de (Britse) media. 'Een traktatie om te lezen. Revolutie draagt bij aan het politiek vormen van een generatie.' The Independent 'Revolutie is grappig, charmant en innemend.' Owen Jones, The Guardian 'Feiten, vermaak en een herinnering dat ongelijkheid iets maakbaars is; en wat we kunnen maken kunnen we ongedaan maken.' Jeanette Winterson
Ontdek meer van JKleest
Abonneer je om de nieuwste berichten in je inbox te ontvangen.
Dag Jan
ik zie dat je een boek van Russel Brand hebt gelezen dat internationaal is uitgebracht en dat ik ook al in de boekhandel heb zien staan. Ik heb dat type leren kennen via enkele Britse comedy quiz shows op Youtube, die ik wel meer op zoek. Daar was hij nog wel leuk, en in enkele andere stukjes met hem als comedian viel hij ook nog wel mee. Dan heb ik hem politiek bezig gezien in enkele stukjes waar hij bij mij direct van z’n voetstuk (allé, niet van zo hoog) viel en zich compleet belachelijk maakte. En hoewel ik sommige boeken van anti-kapitalisten/andersglobalisten zeker wel interessant vind (zowel nationaal als internationaal), zie ik deze man toch vnl als een clown hoor. Nee, m’n Britse idool blijft toch Stephen Fry! 😉
Het boek leest ook deels als stand up comedy, soms geslaagd, vaak flauw. Probleem is dat die stijl moeilijk in een boek is te verwerken, het leest vaak als gesproken woord. Ik denk dat hij als comedian beter uit de verf komt, maar dat hij zich verre moet houden van politiek. En inderdaad Stephen Fry bevalt mij ook.