Crossing Border 14-11-2015

Hierbij een impressie van Crossing Border van zaterdag de veertiende november 2015.
Het was een avond waarop het moeilijk kiezen was, veel interessante auteurs en als je zou willen kon je er een stampvol programma van maken. En dat werd het ook, we begonnen gelijk maar om 19.00 uur.

Leon de Winter, door Daan Heerma van Voss

Leon de Winter is eerlijk gezegd niet een persoon die bij mij warme gevoelens oproept, maar daar ben ik overheen gestapt. Om die reden heb ik mij er ook nog niet toe kunnen zetten om een van zijn boeken te lezen en toch was ik nieuwsgierig.
Het interview begon met een verwijzing naar de aanslagen in Parijs. De Winter legde meteen een verband met de aanslagen in New York, niet omdat het vergelijkbaar is, maar omdat dat voor hem het moment markeerde waarop hij de illusie van veiligheid uit de jaren negentig kwijtraakte. Hij had niet meer gedacht dat er weer een periode zou komen waarin mensen altijd een reiskoffer klaar zouden hebben staan, zoals zijn familie en verwanten dat vroeger hadden. Het instorten van de Twin Towers sloeg die illusie aan barrels, de aanslagen in Parijs waren weer een bevestiging dat dat gevoel van schijnveiligheid tot het verleden behoort.

Het ging daarna over zijn ontwikkeling als schrijver. Aanvankelijk was hij tamelijk experimenteel en werd daardoor bejubeld. Maar hij beleefde er zelf weinig plezier aan, hij nam zich voor met een boek te komen dat hij wilde schrijven en niet een boek dat zou voldoen aan de verwachtingen. Het werd Kaplan, en niet geheel verrassend werd het door de critici neergesabeld, want te weinig literair.

Vervolgens ging het over zijn laatste boek Geronimo, een fantasie over wat er zou zijn gebeurd als Bin Laden niet zou zijn gedood in 2011. Het boek heeft een hoog wat als gehalte maar het is wel een interessant experiment, het boek is in het algemeen goed ontvangen.

Uiteindelijk heeft hij mij, tegen mijn eigen verwachtingen in, wel nieuwsgierig gemaakt.

Peter Terrin en Laird Hunt, geïnterviewd door Arjan Visser

Heel geanimeerd en ontspannen dubbelinterview met een compliment aan de interviewer.

Peter Terrin schrijft verhalen, doch is vooral bekend door zijn romans De bewaker en Post mortem. Hij vertelde over de ontstaansgeschiedenis van zijn boeken. Vooral van het verhaal over zijn dochter, met wie iets verschrikkelijks gebeurde, heeft hij fraai duidelijk kunnen maken dat door het te verwerken in een boek hem enorm heeft geholpen bij de verwerking daarvan.
Daarna ging het over zijn korte nieuwe roman Monte Carlo, afgesloten met een korte voordracht daaruit.

Laird Hunt is een veelzijdig man: schrijver, vertaler en wetenschapper. In zijn jeugd heeft hij enkele jaren in Marlot gewoond, een Haagse wijk. Het bezoek aan Crossing Border voelde voor hem een beetje als een reis terug in de tijd, hij kon zelfs nog wat Nederlands naar boven halen.
Maar het ging vooral over zijn boek Nimmerthuis, (link naar recensie) een boek waarvoor ongeveer alle denkbare superlatieven uit de kast zijn getrokken. Het is een oorlogsroman over Ash, een soldaat met een geheim: het is een vrouw. Zij beleeft de oorlog door de ogen van een vrouw, een oorlog die aanvankelijk vooral spannend is, later gruwelijk en intens, en langzaam verliest ze de greep op zichzelf. Ze gaat verlangen naar huis, maar eenmaal thuisgekomen komt ze tot de conclusie dat zij onthecht is geraakt “there is no such thing as going home”. Vandaar de titel. Lijkt mij een prachtboek en zet het hoog op mijn lijst.

Marylinne Robinson geïnterviewd door Arjan Peters

Ik had me hierop enorm verheugd, maar het werd een afknapper, helaas. Het interview ging vooral over de rol van religie in de VS, wel een favoriet onderwerp van haar, maar het overheerste nu wel heel erg. Het werd daardoor een eenzijdig interview dat niet lekker liep.
De vragen werden keurig van een blaadje opgelezen door de vooral onderdanige interviewer, echte interactie was er niet en regelmatig vielen er ongemakkelijke stiltes.
Dieptepunt was wel de vraag of de schijfster verschil zag tussen Zweeds en Nederlands publiek na opeenvolgende optredens in deze landen.

David Vann geïnterviewd door Hans Bouman

Dit was gelukkig stukken beter! David Vann is door zijn open en spontane houding ook wel wat makkelijker te interviewen maar de interviewer zorgde er wel voor dat Vann ook snel in zijn element was.

David Vann vertelde over zijn jeugd in Alaska en met name over de zelfmoorden in zijn familie en hoe dat zijn werk heeft beïnvloedt, hoe hij daarin inspiratie heeft gevonden. Het ging ook over de Amerikaanse obsessie voor wapens en hoe gewoon dat is in het dagelijks leven. Op de vraag of de schietincidenten niet een naar gevolg daarvan zijn antwoordde hij dat dat nou eenmaal bij het land past, het verbaasde hem zelfs dat er niet veel meer waren als je kijkt naar het aantal oorlogsveteranen (1,2 miljoen) die het zonder hulp maar moeten zien te redden, in combinatie met de hoeveelheid beschikbare wapens. Een wat vreemd gevoel houd je daaraan over eerlijk gezegd.

Uiteraard kwamen zijn prachtige boeken ook aan bod, het fraaie Legende van een zelfmoord, zie recensie, vrij prominent. Over het schrijfproces: hij doet dat op gevoel, als hij terugleest wat hij heeft geschreven bekruipt hem soms het gevoel dat hij zich nauwelijks kan herinneren dat hij dat heeft gedaan. Wel bijzonder dat je als schrijver op deze wijze tot prachtige boeken kunt komen.

Almudena Grandes geïnterviewd door Rosan Hollak

Allereerst de complimenten voor de interviewster. Op heel rustige maar wel gedecideerde wijze wist zij het gesprek te sturen en toch alle ruimte te geven aan Almudena Grandes.

Zij hanteert een compleet ander schrijfproces dan David Vann. Zij schetst eerst de contouren, bouwt een “huis” en gaat dat vervolgens inrichten. Leuk contrast!
Haar vroegere werken kwamen wel even aan bod, doch de aandacht ging vooral uit naar haar nieuwste werk De drie bruiloften van Manolita, een lijvig boek van zo’n 800 pagina’s met maar liefst 163 personages. Manolita is de slimme jonge vrouw die zich ontpopt als spil van een vriendengroep die zich verzet tegen het dictatoriale regime van Franco. Het is een boek over liefde, vriendschap en moed in de setting van een zwarte bladzijde in de Spaanse geschiedenis.
Grandes gaf veel achtergrondinformatie: de hoeveelheid gevangenen, gevangenissen en werkkampen waren schrikbarend hoog. Je moest erg oppassen met wie je in vertrouwen nam, een fatale vergissing was snel gemaakt. Spanje was onder de dictatuur van Franco een uitermate onprettig land.

Ik ben enorm onder de indruk geraakt van deze fascinerende vrouw, met wat een aanstekelijk enthousiasme sprak zij over een moeilijk onderwerp. Ook haar boeken komen hoog op mijn lijst!

En tot zover het verslag van mijn eerste kennismaking met Crossing Border. Een kennismaking waarop maar één reactie mogelijk is: waarom heb ik zo lang gewacht!