Idealen aan gruzelementen
Eerst was er de zee, de eerste roman van Tomas Gonzalez, is inmiddels al ruim dertig jaar geleden voltooid. Het is een boek dat langzaam maar onstuitbaar aan erkenning heeft gewonnen en dat proces is nog steeds niet tot stilstand gekomen. In eerste instantie is het in eigen beheer uitgegeven, zonder dat daar door de auteur ruchtbaarheid aan werd gegeven. Het boek verwierf aanvankelijk faam in kleine kring. Enorm positieve reacties van recensenten en andere auteurs gaven de bekendheid een stevige impuls. Toch heeft het nog jaren geduurd voordat het in de westerse wereld is vertaald en waar het eveneens zeer goed is ontvangen. En nu is gelukkig ook Nederland aan de beurt om kennis te maken met dit bijzondere boek.
Het gegeven is vrij eenvoudig. J. en Elena zijn een intellectueel stel dat het stadsleven achter zich laat om een nieuw leven te beginnen op een afgelegen eiland. Ze zijn op zoek naar de vervulling van hun idealen: een leven midden in de natuur, zelfvoorzienend en weg van de grootsteedse hectiek. Zij verbranden alle schepen achter zich, pakken de boel op en betrekken een verlaten boerderij.
Zij komen er al snel achter dat er een ruimte is tussen droom en werkelijkheid. Aanvankelijk lijkt die ruimte nog overbrugbaar, maar dat is schijn. De ruimte tussen de harde werkelijkheid en het gedroomde idealistische bestaan is veel groter dan gedacht. De kloof is onoverbrugbaar, hun idealen en geldmiddelen belanden in een diep ravijn en hun relatie komt onder druk te staan.
De stijl van Gonzalez is heel sober, alle overbodige franje is weggehaald. De kunst van het weglaten beheerst hij als geen ander en dat is een verademing in deze tijd van boeken die veelal opvallen door onnodig overdadig woordgebruik.
Wat hij aan tekst overlaat is enorm krachtig en beeldend. Hij heeft maar een paar woorden nodig om de sfeer te tekenen op het eiland, op het Colombiaanse vasteland evenals in de menselijke verhoudingen.
Gonzalez heeft Eerst was er de zee geschreven als reactie op de onverwachte dood van zijn broer. Hij heeft er drie jaar over gedaan om dit boek van nog geen tweehonderd pagina’s te voltooien. Het is een tempo dat hij ook heeft gehanteerd bij zijn andere boeken. Het is een proces van schrijven, herschrijven, weglaten en dat wat overblijft bijslijpen en oppoetsen tot er een kleine, flonkerende literaire diamant overblijft.
Het is te hopen dat zijn andere boeken ook snel zullen worden vertaald, Eerst was er de zee maakt zeer nieuwsgierig naar zijn andere werken.
Eerst was er de zee
Roman
Meridiaan
7 januari 2016
Paperback
176
Jos den Bekker
De jonge intellectuelen J. en Elena verlaten hun hippe leven in de stad om een nieuw leven te beginnen op een afgelegen tropisch eiland. Ze verlangen naar een eerlijk bestaan, zelfvoorzienend en terug naar de natuur.
Maar er ontstaan al snel scheurtjes in hun droom. Het paradijs verandert in een hel als noodweer, oplopende schulden, hun breekbare relatie, en zelfs de zee hen dreigen te vernietigen.
Een ironisch relaas van de rampzalige botsing tussen het gedroomde leven en de harde wekelijkheid.
