Aardzee 2 – Ursula Le Guin


Wat een wereld(verhalen)!

Kort na het verschijnen van de eerste Aardzee bundel van Ursula K. Le Guin is ook Aardzee 2 verschenen. Het zijn de resterende boeken over Aardzee die in deze tweede bundel zijn verzameld waarmee het compleet is. Het bestaat uit de drie boeken Tehanu, een logisch vervolg op de eerdere verhalen, een aantal losse verhalen, eerder uitgebracht als Verhalen van Aardzee en het sluit af met De andere wind, dat ongeveer dertig jaar na het schrijven van  het eerste boek de reeks afsluit.

De hoofdpersoon in het eerste boek van Aardzee 2 is Tehanu. Het meisje wordt op het nippertje van de verbrandingsdood gered, maar houdt daar wel de nodige verminkingen aan over. Ze blijkt wel heel bijzonder te zijn, zo bijzonder dat een van de belangrijkste magiërs wil dat ze naar hem wordt gebracht. Hij wil dat het meisje onder de hoede komt van Tenar, de vrouw die, met behulp van Ged, in de vorige bundel is ontkomen aan de tomben van Atuan. Ged is uitgegroeid tot de Archimagus, de belangrijkste magiër van Aardzee. Deze magiër geeft vlak voor zijn dood een geheimzinnige opdracht aan Tenar die betrekking heeft op de toekomst van Tehanu.

Ged komt na enige tijd als een oude man terug naar zijn vroegere geliefde Tenar, van wie hij gescheiden is geweest. Zijn positie liet geen relatie toe. Ged is na een zware strijd waarin hij Aardzee voor veel ellende heeft behoed zijn macht kwijtgeraakt. Zijn hoeveelheid magie is op. Hij kan niet voorkomen dat in de ruimte die daardoor ontstaat krachten opstaan die het niet goed voor hebben met de bewoners. Uiteindelijk komt het leven van Ged, Tenar en hun beschermeling Tehanu in groot gevaar. Op het moment dat redding niet mogelijk lijkt manifesteert zich, op verrassende wijze, de ware aard van het meisje Tehanu.

Het tweede deel bestaat uit een aantal kortere verhalen, die allemaal betrekking hebben op Aardzee. Het zijn stuk voor stuk prachtige verhalen die de kennis over de bijzondere wereld die Aardzee is verbreden en verdiepen. Een van de belangrijkste verhalen gaat over de manier waarop het eiland Roke is geworden tot het magische centrum van Aardzee en over de magische vaardigheden die daar zijn ontwikkeld en geperfectioneerd.

De cyclus sluit af met De andere wind. De wereld is onrustig, de toekomst is onzeker. Er is geen Archimagus, er is geen eenstemmigheid over wie de nieuwe magische leider moet worden. Tegelijk hebben belangrijke mensen last van nachtmerries en visioenen die duidelijk maken dat er groot gevaar dreigt waarvan niemand weet hoe dat moet worden beteugeld. En dan is er ook nog eens een einde gekomen aan de status quo waarin de mensen, de magiërs vooral, en de draken elkaar met rust laten, een strijd met ongewisse afloop lijkt ophanden.

Ursula K. Le Guin heeft een prachtige serie boeken geschreven over een bijzondere wereld. Veel van later succesvolle fantasy auteurs hebben inspiratie kunnen putten uit haar pionierswerk. De stijl van Ursula Le Guin is in de loop van de cyclus steeds rijper geworden. Was die  aanvankelijk nog wat aarzelend en onwennig, vooral in de boeken Tehanu en Verhalen van Aardzee is haar schrijverschap tot volle wasdom gekomen. Deze twee boeken zijn bijzonder goed, mooi geschreven, afgeronde verhalen met de nodige diepgang. Stilistisch meesterschap.

De andere wind valt dan helaas een beetje tegen. Ondanks alle potentie blijft het verhaal vrij vlak, er gebeurt te weinig en er is weinig variatie in sfeertekening en toonzetting. Er zijn  daardoor wel wat passages die zorgen voor enig gaapgevaar, mede in de hand gewerkt door een verstikkende deken van somberte en weemoed die over het verhaal hangt.
Het is ook enigszins onevenwichtig. De aanloop is lang en (soms te) traag, de afloop daarentegen is dan weer vrij abrupt.

Toch is ook Aardzee 2 zeer aan te bevelen. Over het geheel genomen is het een ijzersterke bundel van een bijzondere serie boeken die de reeks over de fascinerende fictieve wereld genaamd Aardzee compleet maakt.

Nog twee opmerkingen: lees de reeks in volgorde, het is vrijwel ondoenlijk om de latere boeken te lezen zonder de voorafgaande te kennen. En lees het nawoord, niet een obligaat dankwoord, zoals zo vaak, eerder wat persoonlijke noten en toelichtingen die het lezen absoluut waard zijn en die het respect voor deze auteur alleen maar vergroten.

Gelezen en gerecenseerd voor Hebban, zie de link

Aardzee 2 Boek omslag Aardzee 2
Ursula Le Guin
Fantasy
Boekerij
4 april 2016
Paperback
623

 

Aardzee is een klassiek heldenepos over een man van nederige komaf die opklimt tot de toppen van zijn bijzondere gaven. Het is ook een van de eerste fantasyverhalen waarin een tovenaarsschool een belangrijke rol speelt. Het is een sleuteltekst in het fantasygenre, die enorme invloed heeft gehad op latere schrijvers.

In dit vervolg op Aardzee onderzoekt Le Guin de keerzijde van macht en magie, met speciale aandacht voor het lot van vrouwen, kinderen en machtelozen. Elk van de verhalen in deze omnibus biedt een andere kijk op de wereld van Aardzee. Het nooit eerder vertaalde De andere wind, is na ruim dertig jaar (!) een prachtig en verrassend slotakkoord van dit geliefde epos.

Share

4 gedachten over “Aardzee 2 – Ursula Le Guin”

  1. Ben verrast dat ‘The Other Wind’ hier als mindere naar voren komt. Voor mij was dit destijds zonder twijfel het beste verhaal in de serie. Zeker niet saai! Wellicht dat dit aan de vertaling ligt?
    Overigens is de serie zeker niet compleet met deze bundel. Er zijn nog drie korte verhalen (‘De Regels der Namen’, ‘Het Woord van Bevrijding’ en het nog niet vertaalde ‘The Daughter of Odren’ (uit 2014). Ook de appendix uit ‘Tales from Earthsea’ in de Nederlandse versie opgenomen. Idee voor de uitgever Meulenhoff Boekerij om ook dit als supplement uit te brengen?

    Beantwoorden
    • Bedankt voor uw reactie! Met saai bedoel ik vooral de sfeertekening: die is op zichzelf prachtig maar met weinig variatie. Het is zwaar, somber, melancholisch en in zekere zin uitzichtloos alsof onontkoombaar het einde der tijden nadert. Dat is prima, maar het ogenschijnlijk ontbreken van enige hoop / perspectief maakt het wel heel duister en geeft het verhaal daardoor iets moeizaams. Maar het kan ook simpelweg een kwestie van smaak zijn, of een overdosis na de hele cyclus in korte tijd te hebben gelezen. Ik wil met die mening helemaal niets afdoen aan de kwaliteiten van de auteur, die staan niet ter discussie, Aardzee is als geheel prachtig en belangrijk voor het genre. Maar dankzij uw opmerking zal ik het nog eens herlezen en kom dan wellicht tot een andere mening.
      Uit de toelichtende tekst van de uitgever heb ik opgemaakt dat dit echt het laatste was, zij noemen het het slotakkoord. Ik sta volledig achter het idee van een supplement!

      NB: op haar eigen (bijzonder interessante) blog schrijft zij zelf ook dat Aardzee uit zes delen bestaat, zie de link http://www.ursulakleguin.com/Blog2016.html#New en http://www.ursulakleguin.com/OtherWind_Note.html

      Beantwoorden
        • De dank is wederzijds, ik ben benieuwd of die volledige editie ook als geheel vertaald zal worden uitgebracht, het lijkt me wel een collector’s item en het zou de auteur recht doen voor haar pioniersrol.

          Beantwoorden

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.