Historie tot leven gewekt
Soms kom je in aanraking met een boek dat helemaal buiten je comfortzone ligt. Daarvoor moet je openstaan, al was het maar om blikvernauwing te voorkomen. Een historische roman over het vissers- en boerenleven van het begin van de twintigste eeuw is zo’n voorbeeld. Het gaat om Gevangen wind van Janine van der Hulst – Veerman.
Een eeuw geleden was het leven in Nederland heel anders dan het nu is. Ook landschappelijk verschilde het Nederland van toen met dat van nu. Het IJsselmeer was nog een open zee, de visserij bloeide en was een belangrijke economische activiteit. De mensen kwamen nauwelijks hun dorp uit, het vervoer ging te voet of per paard en wagen. De verhouding tussen mannen en vrouwen was veel minder gelijkwaardig. Religie speelde een overheersende rol in het leven van velen.
Gevangen wind speelt in die periode en gaat vooral over het leven van Marrie, geboren in een vissersgezin in Huizen. Haar vader komt op zee om het leven als zij nog een jong meisje is. Als oudste dochter krijgt zij het flink voor de kiezen. De opvoeding van de broertjes en zusjes komt vooral op naar schouders te rusten. Het leven is zwaar en de financiële nood is hoog.
Als jonge vrouw gaat zij haar talent voor handwerk gebruiken om lessen te geven en zo wat geld te verdienen. In die periode doet Cupido zijn werk. Zij wordt verliefd op Lammert, een visser met een bedenkelijke reputatie als het om de liefde gaat. HIj is bepaald niet eenkennig. Ondanks de weerstand van haar moeder zet Marrie door en de twee komen steeds nader tot elkaar. Het lot tart Marrie. Ze blijkt zwanger te zijn en kort na die ontdekking verdwijnt Lammert, vermoedelijk is hij omgekomen op zee.
Dit speelt zich af in het boek Lieve hart!, dat gevolgd wordt door Gevangen wind. Beide boeken zijn gebundeld, de rest speelt zich af in Gevangen wind. Doch, om niet teveel weg te geven van de inhoud van dat boek is het beter om het qua beschrijving hierbij te laten.
Het boek heeft wat minpuntjes, helaas. Wat taalkundige slordigheden, maar vooral een onjuiste titel van het laatste hoofdstuk is wel wat pijnlijk. De stijl is wel heel vlot, het leest makkelijk.
Het sterkste van Gevangen wind is de sfeertekening. Vanaf de eerste pagina heb je het gevoel dat je in het verleden beland bent, het voelt heel natuurlijk aan. De beschrijvingen van de mensen, hun gedrag, de landschappen en het zware leven in een periode dat de vis nog duur werd betaald zijn heel geloofwaardig. Dat geldt ook voor de teloorgang van de visserij op het IJsselmeer tijdens de bouw van de Afsluitdijk. Ook het taalgebruik draagt bij aan die geloofwaardigheid. Een deel van de woorden is nogal lokaal vermoedelijk, maar soms is het net of je oma aan het woord is.
Een aardig detail is dat je heel wat te weten komt over dat vissersleven, maar ook over de opkomende kaasmakerij.
Hoewel het niet het soort boek is dat ik gewoonlijk lees was het een prettige en deels ook leerzame ervaring. Aan mensen die graag willen weten hoe het er in het dagelijkse leven in het Nederland van begin twintigste eeuw aan toeging is het van harte aan te bevelen.
Historische roman
Lieve hart
2016
Paperback
229
Gevangen Wind is het vervolg op de historische roman Lieve Hart! Beide romans zijn in deze uitgave gebundeld. Lieve Hart! verhaalt over de jonge creatieve Marrie in het begin van de 20e eeuw. Zij leeft een armoedig bestaan in het vissersdorp Huizen en wordt verliefd op Lammert de vissersknecht. Marries moeder waarschuwt Marrie voor Lammert. Zal Marrie naar moeder luisteren? In Gevangen Wind verlaat Marrie Huizen om elders een bestaan op te bouwen. Zou ze kunnen wennen aan de andere omgeving, gewoonten en gebruiken? De auteur Janine van der Hulst-Veerman verdiepte zich in het leven van vissers en venters aan het begin van de 20e eeuw. Zij debuteerde eind 2013 met de historische roman Lieve Hart! Voor het vervolg van Lieve Hart!, Gevangen Wind en voor het Nawoord Kaas en Duitse Kruiers, kreeg zij toegang tot familiearchieven en –verhalen van kaasgroothandel Visser Kaas. Beide romans bevatten historische feiten aangevuld met fictie.
Ontdek meer van JKleest
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.