Tussen dromen en daden…
De kop had net zo goed De appel valt niet ver van de boom of Zo vader, zo zoon kunnen zijn. In Wacht tot het voorjaar, Bandini van John Fante heeft vader de hoofdrol en is de bijrol weggelegd voor zijn zoon Arturo. In Vraag het aan het stof is Arturo zelf de belangrijkste persoon. Inmiddels is hij volwassen, min of meer, en heeft hij zich voorspelbaar ontwikkeld. Hij was een vaderskindje, vergoelijkte diens gedrag en laat zien dat hij als jonge volwassene geen haar beter is.
Vol verwachting klopte zijn hart toen hij naar Los Angeles vertrok om schrijver te worden, groot schrijver. Zijn eerste verhaaltje, Het hondje lachte, doet niks. Arturo leeft vooral van het weinige geld dat zijn moeder hem stuurt en slijt zijn dagen in armoe. Hij heeft schulden, dreigt op straat te worden gezet maar weet dat uit te stellen door het doen van loze beloften.
Als hij met zijn rug tegen de muur staat schrijft hij een zeer lange brief aan zijn uitgever. Vlak daarna besteedt hij zijn laatste geld aan een smerige kop koffie in een smoezelig tentje.
Arturo wordt bediend door een Mexicaanse jongedame. Hun eerste contact verloopt wel heel bijzonder, typerend voor wat daarna volgt. Voor deze Camilla voelt hij ineens een tomeloze liefde. Er volgt een relatie die door zijn onhandige en botte gedrag en haar impulsieve en explosieve reacties nogal heftig van start gaat.
Tegelijk krijgt hij reactie van zijn uitgever. Deze heeft de brief tot een kort verhaal omgevormd dat zal worden gepubliceerd. Arturo krijgt een flink voorschot en kan zijn euforie niet in de hand houden.
Alle voorwaarden voor een goede toekomst heeft hij daarmee in handen, maar Arturo, de besluiteloze stommeling, laat ze uit zijn handen flikkeren. Met dramatische afloop.
Vraag het aan het stof is het portret van een dromer die niet in staat is deze dromen in daden om te zetten. Hij droomt ervan om een groot schrijver te worden, doch doet er niets aan om dat te kunnen bereiken; zijn incidentele succesjes berusten op toeval. Hij droomt van een Mexicaanse “prinses” als zijn vrouw, doch ook de kans daarop verpest hij.
Het lijkt erop dat hij uitsluitend in zijn dromen de grote meneer kan zijn, in de echte wereld faalt hij hopeloos, laat hij elke kans liggen.
Tussen dromen en daden staat zijn karakter in de weg.
De dromer komt pas in actie als het niet anders kan, hij heeft chronisch last van uitstelgedrag.
“Een groot probleem lost hij op door het licht uit te doen en naar bed te gaan”.
Om in zijn dromen weer de grote meneer te kunnen uithangen. Als hij dan een keer tot een besluit komt loopt dat verkeerd af. Als Arturo denkt, wanhopig als hij is, twee flessen melk te hebben gejat blijkt de inhoud de door hem verafschuwde karnemelk te zijn. Als hij besluit zich te laten ontmaagden gaat ook dat mis.
Auteur John Fante speelt een manipulatief spel met de emoties die de hoofdpersoon oproept. Hij laat het verhaal door Arturo vertellen wat de kans vergroot dat je met hem meeleeft en enige sympathie voor hem zou kunnen voelen. Natuurlijk is Arturo arm, heeft hij te maken met tegenslag, is hij een dromer met soms sympathieke trekjes. Tegelijk gedraagt hij zich als een aanmatigende, botte, beledigende hufter die je zijn ongeluk gunt, van harte. Het zijn de reacties van de anderen, vooral Camilla, die je de andere kant van die medaille laten zien.
Een ander thema is het onverhulde racisme, de openlijke haat waarmee de donkere Mexicaanse Camilla te maken heeft. Hoe zij ook haar best doet, de mensen om haar heen moeten dat zwartje niet. De terloopsheid waarmee Fante dat beschrijft heeft een gruwelijk effect omdat het de gewoonste zaak van de wereld lijkt te zijn. Arturo kan haar niet redden, als import Amerikaan kijkt hij net zo neer op Mexicanen. Zelfs op Camilla, zijn prinses.
Vraag het aan het stof gaat over uitstelgedrag, besluiteloosheid, racisme, over een dromer die zijn dromen niet in daden weet om te zetten. Het is een prachtig portret van een figuur die tegenstrijdige gevoelens oproept. Het is wederom een ijzersterk en imponerend verhaal van een veel te onbekende schrijver.
NB: dit boek is los te lezen, doch voor de broodnodige context is het wel wenselijk om eerst Wacht tot het voorjaar, Bandini te consumeren.
Roman
Meulenhoff
2014 (origineel 1939)
Hardcover
206
Mea Flothuis
De jonge Arturo Bandini heeft het armoedige stadje in Colorado waar hij is opgegroeid, achter zich gelaten en is vol verwachting naar Los Angeles vertrokken. Een groot schrijver wil Arturo worden, maar dat valt niet mee. Dagen van schrijnende armoede worden afgewisseld met een euforische periode als hij een verhaal heeft verkocht. Tegelijkertijd koestert hij een onhandige, hopeloze liefde voor Camilla, serveerster in een bar waar hij wel eens komt en op wie hij indruk probeert te maken met zijn schrijverschap. Als dan eindelijk zijn eerste roman verschijnt is Camilla ineens verdwenen.
Ontdek meer van JKleest
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.