De mythe van Sisyphus – Albert Camus

Interessante bespiegelingen

Waar zijn wij nou toch eigenlijk helemaal mee bezig! Iedereen zal zichzelf die vraag wel ten minste één keer hebben gesteld. Meestal doe je wat je gewend bent te doen of doe je wat anderen van je verlangen. De dagelijkse routine, je doet nou eenmaal wat je doet, je weet niet beter. Tot er zich een situatie voordoet waarin je jezelf afvraagt waarom dat zo vanzelfsprekend is. Waarom zijn wij op deze aarde? Wat voor nut of zin heeft het leven? Waarom lees je boeken, kijk je films? Fundamentele vragen waarop Albert Camus een antwoord probeert te geven in  De mythe van Sisyphus.

Hij valt meteen met de deur in huis:

Er bestaat maar één werkelijk ernstig filosofisch probleem: de zelfmoord. Oordelen of het leven wel of niet de moeite waard is geleefd te worden is antwoord geven op de fundamentele vraag van de filosofie.

Het absurde

Hoe zou je zo’n moment kunnen duiden? Camus noemt dat het absurde. Het is het moment dat het besef doordringt dat het leven eindig is en dat er geen antwoord is op de vraag naar de zin ervan. Het is het besef dat de dood alleen maar kan worden uitgesteld, niet afgesteld.
Het is de situatie waarin je een scheiding aanbrengt tussen je leven en jezelf als mens. Alsof je een toneelspeler bent die even afstand neemt en kijkt naar het spel dat wordt gespeeld en tegen welke achtergrond. Het spel, als je dat zo zou willen noemen, is het leven en als je daar met afstand naar kijkt is de vraag: wil ik aan dat spel deelnemen of niet. De ultieme consequentie van de tweede keuze is de zelfmoord. Zonder aan het spel deel te nemen is er geen leven mogelijk.

Hoe vaak je deze fundamentele vragen ook stelt, het leven zal geen antwoord geven. Religie vindt een antwoord door de belofte van een leven na de dood. Camus onderzoekt een derde alternatief, naast zelfmoord en religie. Aanvaardt deze absurditeit en leef het leven bewust, intens en zo vrij mogelijk.

Gemakkelijk gezegd, maar hoe kun je daar invulling aan geven? Om daarop een antwoord te krijgen zoekt hij het in de kunsten. De hartstochtelijke Don Juan, de kunstenaar die van niets iets wil maken, wat dan ook, de toneelspeler die in verschillende rollen zal wonen, de schrijver die werelden schept. Leef uitbundig, hartstochtelijk en zonder grenzen.

Vanwaar deze titel

Die is gebaseerd op de mythe van Sisyphus. Voor zijn opstandigheid jegens de goden is hij gestraft. Hij moet eeuwig een zware rots tegen een berg opduwen die vlak voordat hij de bestemming bereikt weer naar beneden rolt. Camus onderscheidt enerzijds de zinloze arbeid die model staat voor het leven. Immers, hij had al eerder geconcludeerd dat het leven als zodanig geen zin heeft. Anderzijds onderscheidt hij het moment van bewustwording van Sisyphus, het moment dat hij naar beneden loopt om opnieuw te starten met zijn zinloze taak. Dat moment van bewustheid vergelijkt hij met de vraag die iemand zichzelf stelt over de zin van het leven; het absurde.

Het zijn interessante bespiegelingen van Camus in een niet altijd even gemakkelijk te doorgronden verhaal. Het valt dan weer een beetje tegen dat zijn conclusie vergelijkbaar is met het adagium van Youp van ’t Hek.

Titel De mythe van Sisyphus
Auteur Albert Camus
Vertaling van Le mythe de Sisyphe
Vertaler C.N. Lijsen
Uitgeverij en jaar IJzer 2013
Pagina’s 175
ISBN 97894086840960
Share

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.