Sint-Psycho – Johan Theorin

Over trouw en trauma’s

Johan Theorin heeft een prachtig kwartet thrillers afgeleverd, de vier seizoenen van Öland*. Deze vier verhalen hebben als grootste gemene deler dat zij zich op hetzelfde eiland afspelen. Sint-Psycho staat los van deze reeks en hoewel er genoeg spanning in zit ben ik toch vooral geneigd om het geen thriller te noemen. Het is wel een verhaal over een obsessieve liefde en onverwerkte trauma’s.

Jan Hauger is in een taxi op weg naar een sollicitatiegesprek op een kinderdagverblijf annex school met een bijzonder karakter. Het ligt pal naast een psychiatrische kliniek. Het gaat om  kinderen van wie de ouders hermetisch opgesloten zijn in die kliniek, genaamd Sint-Patricia. Het gebouw is bij de lokale bevolking beter bekend als Sint-Psycho. Het laat zich raden waarom.
Jan voldoet aan de eisen en hij wordt aangenomen. Hij treft het dat er geen uitgebreid antecedentenonderzoek plaatsvindt. Negen jaar geleden heeft hij iets uitgespookt wat hem kansloos zou moeten maken voor deze baan.

Dubbele agenda’s

Gaandeweg komt aan het licht dat Jan niet toevallig naar deze baan heeft gehengeld. Hij is ervan overtuigd dat een oude bekende in de kliniek is opgenomen met wie hij dolgraag weer in contact wil komen. Hij komt erachter dat hij niet de enige is met een dubbele agenda. Enkele vrouwelijke collega’s hebben ook zo hun motieven om contact te zoeken met patiënten. Aanvankelijk is iedereen erg gesloten conform de strenge gedragsregels maar de tongen raken los onder invloed van te veel alcohol tijdens avondlijk barbezoek.

Er blijkt van alles aan de hand te zijn. Jan wordt meegezogen in een complot. Al snel ziet hij de voordelen daarvan in: het helpt hem om de geheimen te ontdekken waardoor hij het contact met zijn jeugdliefde, Alice Rami, kan herstellen.

Meerdere verhaallijnen

Deze verhaallijn vormt de rode draad in Sint-Psycho. Tijdens terugblikken doet Theorin uit de doeken waarom Jan zo graag in contact wil komen met deze Alice. Zij hebben een gemeenschappelijk verleden in een vergelijkbare kliniek. De twee hebben elkaar daar leren kennen en hebben elkaar geholpen om te ontsnappen. Zij hebben elkaar beloofd om af te rekenen met hun wederzijdse demonen.

Tijdens terugblikken op die periode wordt duidelijk dat Jan een traumatische schooltijd heeft gehad. Door een groepje schoolgenoten is hij enorm getreiterd en het scheelde maar een haar of hij had het leven erbij gelaten. Hij is ervan overtuigd dat Alice haar deel heeft gedaan. Jan heeft er alles voor over om haar duidelijk te maken dat hij zijn belofte ook is nagekomen. Maar dat dan wel op zo’n manier dat hij kansloos zou behoren te zijn voor een baan waarbij kinderen betrokken zijn.

Langzame opbouw en verrassende ontknoping

Theorin neemt uitgebreid de tijd om het verhaal op gang te brengen. Traag en heel precies vertelt hij hoe Jan onderdeel wordt van een complot. Jan gaat daarnaast nog een heel andere weg om zijn persoonlijke belang te kunnen dienen, de gehoopte hereniging met Alice. Theorin gaat op meerdere manieren terug in de tijd: de periode waarin Jan en Alice elkaar hebben leren kennen, hetgeen gebeurd is tijdens de jeugd van Jan en wat Jan heeft gedaan om zijn belofte aan Alice gestand te doen. Het zou gemakkelijk een verwarrende boel kunnen worden, maar in de vaardige handen van Theorin gebeurt dat niet. Alle verhaallijnen blijven  overzichtelijk, hoezeer ze ook met elkaar verknoopt zijn.

Stilistisch is het weer dik in orde, Sint-Psycho leest gemakkelijk en het kost geen moeite de aandacht erbij te houden. Tot zover de vertrouwde kwaliteiten van deze auteur. Als extraatje heeft hij een aantal bijzonder verrassende plotwendingen in petto. Juist op het moment dat alles volgens plan lijkt te gebeuren worden zowel Jan als de lezer meerdere keren kort achter elkaar verrast. Theorin houdt dat tot aan het einde toe vol, tot en met een slot met nog eens een wending die alle ruimte laat voor een vervolg.

Helaas lijkt het daarvan niet te komen. Na een vrij lange pauze is in 2018 wel nieuw, vooralsnog onvertaald, werk van hem verschenen maar van een geheel andere aard dan Sint-Psycho. Misschien tegen beter weten in, toch blijf ik hopen op meer boeken van Theorin, een auteur die zich met de vijf in vertaling uitgebrachte boeken wel heeft genesteld in mijn rijtje favoriete auteurs.

*Recensies van de vier verhalen uit de vier seizoenen van Öland:
Schemeruur
Nachtstorm
Steenbloed
Grafheuvel

——

Titel Sint-Psycho
Auteur Johan Theorin
Vertaling van Sankta Psyko
Vertaler Marika Otte
Uitgeverij en jaar De Geus 2012
Pagina’s 448
ISBN 9789044524239
Share

2 gedachten over “Sint-Psycho – Johan Theorin”

    • Ik vind zijn boeken nou niet direct thrillers, wel bijzondere verhalen. Inderdaad die vier die op Oland spelen bevatten wel één of meer misdaden, maar echt hardboiled kun je het niet noemen.

      Beantwoorden

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.