Elmet – Fiona Mozley

Ingehaald door het verleden

Elmet heet het gebied waar het debuut van Fiona Mozley zich afspeelt. Het is een afgelegen gebied dat nauwelijks enig verband met de rest van de wereld lijkt te hebben. Een gebied met eigen, ongeschreven wetten en regels en waar rechtspraak neerkomt op het recht van de sterkste. Hoewel het een roman is over mensen van vlees en bloed is het begrijpelijk dat dit boek de naam heeft van het gebied, misschien wel de echte hoofdpersoon om voornoemde redenen.

Daniel is de verteller, de meest zachtmoedige van het uit drie personen bestaande gezin. Nadat zijn oma is overleden neemt zijn vader hem en zijn zus Cathy mee naar Elmet. Vader John bouwt daar een bijkans onverwoestbaar huis om zijn kinderen in afzondering te laten opgroeien. Toch lijkt de echte reden te zijn dat vader op de vlucht is voor zijn verleden en er los van wil raken. Want John is niet zo’n frisse figuur. Beresterk, heeft de kost bij elkaar gescharreld door in opdracht geschillen op te lossen en als schier onverslaanbare prijsvechter.

De tijdelijke rust wordt verstoord

Cathy is uit hetzelfde hout gesneden. Zij pakt problemen op haar eigen manier aan en dat brengt haar in grote problemen. Voor John een reden temeer om het isolement op te zoeken. Het gaat een tijdlang goed, het blijft rustig. Papa is af en toe een paar dagen weg, de kinderen kunnen terecht bij ene Vivien, een vroegere vriendin van hun moeder.

Tot het onvermijdelijke gebeurt: de landeigenaar Price, de lokale tiran, meldt zich. Het is het begin van een reeks dramatische gebeurtenissen. Het kan maar op één manier eindigen: een  orgie van geweld.

Maar waar draait het nou allemaal om? Waarom laat Price hen niet met rust? De reden hiervan is vrij banaal, zoals zo vaak. Het gaat om de moeder van Daniel, aan wie dit stuk land ooit heeft toebehoord. De moeder die voor John heeft gekozen in plaats van voor Price, in de tijd dat deze twee heren nog gezamenlijk optrokken. Oud zeer dat bepaald niet is verdwenen.

Boeiende hoofdrollen en toenemende vaart

Gezien het verloop van het verhaal lijkt het alsof de hoofdrollen zijn weggelegd voor Daniel, Cathy en John. Toch is het gebied als fenomeen belangrijker. En de meest cruciale rol speelt de grote afwezige: de moeder van Daniel. Zij is een schimmige figuur die slechts af en toe ter sprake komt en een geheel eigen leven leidt. Het zijn wel de door haar gemaakte keuzes die in belangrijke mate bijdragen aan het verloop van de gebeurtenissen.

Elmet begint vrij kalm. De beschrijvingen van de natuur zijn prachtig, de manier waarop het drietal vorm geeft aan een heel bijzonder leven zijn meeslepend. Gaandeweg neemt het tempo toe, tot aan het duizelingwekkende einde.

Sterk en meeslepend debuut

De kracht van Elmet zit hem ook in de verschillende thema’s die aan bod komen. Liefde natuurlijk, een verleden dat je niet kunt afschudden, de beschermende vader, type ruwe bolster blanke pit, gemeenschapszin en klassenverschillen.
Vanaf het begin is wel duidelijk is dat het niet goed afloopt. In cursief geschreven passages, die af en toe het verhaal onderbreken, hint Daniel op de dramatische afloop. Desondanks is het wel een verhaal dat je in de greep houdt, dat boeit van begin tot eind.

Elmet is een bijzonder interessant debuut dat Mozley meteen maar een nominatie voor The Man Booker prize heeft opgeleverd. Hopelijk volgt er meer van haar hand.

Elmet
Fiona Mozley
Roman
Hollands Diep
2018
Paperback
253
Anneke Bok
9789048843701
Share

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.