Aria – Nazanine Hozar

 

Overdadig debuut

Het komt vaker voor bij debuutromans dat de auteur zijn hele ziel en zaligheid erin legt met als resultaat een roman die uit zijn voegen barst van dramatiek en thematiek. Dat geldt helaas ook voor Aria van Nazanine Hozar, Canadese, geboren in Teheran.

Aria is de jongensnaam van de vrouwelijke hoofdpersoon. Zij is in 1953 geboren en te vondeling gelegd. Haar komst was ongewenst. Ze wordt gevonden door de jonge soldaat Behrouz die besluit om zich om haar te bekommeren. Hij noemt haar Aria, omdat hij vroeger erg van muziek hield:

“Ïk noem je Aria, naar alle pijn en alle liefde van de wereld. Dan zal het zijn alsof je nooit in de steek bent gelaten. En open je je mond om te praten dan zal de hele wereld weten wie je bent.”

Eén kind, drie vrouwen

Gedurende haar leven zijn het vooral vrouwen die haar leven richting geven. Aanvankelijk is dat haar stiefmoeder, de vrouw van Behrouz. Zij haat het kind, mishandelt haar en doet haar in alles tekort. Behrouz wordt te veel door zijn werk in beslag genomen. Pas als het meisje ernstig ziek wordt door verwaarlozing verandert er iets. Aria komt onder de hoede van een welvarende vrouw van aanzien, Fereshteh. In die periode leidt zij een min of meer gewoon leven, maar wel met wat meer privileges dan veel van haar vrouwelijke leeftijdgenoten. De derde vrouw in haar leven is Mehri, die haar eigen gezin heeft. Aanvankelijk klikt het helemaal niet tussen de twee en de gezinsleden maar een dramatische gebeurtenis zorgt voor een ommekeer.

Het leven van Aria kent veel hoogte- en dieptepunten. Dramatiek is er volop in het leven van het weeskind, je kunt niet zeggen dat ze een saai leven heeft. Je zou zeggen dat het verloop van haar leven al voldoende is voor een stevig verhaal. Maar er is meer, veel meer.

Boordevol

Het gaat ook over de omgekeerde emancipatie van de vrouw. De aanvankelijke relatieve vrijheid wordt de das, of liever de sluier, omgedaan als aan het begin van de jaren tachtig Khomeini aan de macht komt. Het is een reactie op het machtsmisbruik en de gewelddadige onderdrukking van andersdenkenden door de sjah en zijn geheime dienst.
In Aria komen ook religieuze tegenstellingen aan bod. Verschillende islamitische groeperingen die het onderling niet eens zijn, het zoroastrisme, de joden die vaak als paria’s worden behandeld en worden belemmerd in de uitoefening van hun religie, christenen, noem maar op.
Naast al dat is er ook nog de ontwikkeling van Aria, van dwars en onberekenbaar kind tot volwassen vrouw. Ze maakt meer mee dan menig ander mens.

Aria is bij vlagen meeslepend, maar af en toe ook nauwelijks boeiend. Je komt veel te weten over het leven in Teheran, de veranderingen die het land en de bevolking heeft doorgemaakt. Vooral vrouwen hebben veel moeten inleveren, triest genoeg.
Het is mede daardoor een verhaal vol emotionele gebeurtenissen en toch weet het niet echt goed te raken. Hoe dat kan? Misschien omdat het te veel van het goede is, de dramatiek wordt bij vlagen wel erg stevig aangezet. Een goed voorbeeld daarvan is het slot dat over de top is maar dat bij een verfilming ongetwijfeld sommigen tot tranen zal weten te roeren.

Aria
Nazanine Hozar
Roman
Cargo
2020
Paperback
455
Cecile de Hoog, Noor Koch
9789403181202
Share

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.