In meerdere opzichten een mooi boek
Een vrouw maakt dagelijks dezelfde treinreis en vertrekt telkens op een vast tijdstip. Ze is gewend aan de andere mensen die hetzelfde ritme volgen. Zij verzint hoe hun leven eruit zou kunnen zien. Op een dag is er ineens een nieuweling. De man is duidelijk niet gewend om met de trein te reizen, maar zijn auto is tijdelijk niet bruikbaar. Wegens een reparatie, die in de jaren ’50 rustig een week kon duren. Zo begint Het perron van Sofie Smit (1981), antropologe die in 2016 haar eerste boek uitbracht, de novelle Het is de liefde. Daarop volgden enkele verhalen en essays. Dit boek kwam in 2019 uit, het is haar debuutroman.
Gewone ontmoeting brengt hoofden op hol
Het is zo’n alledaagse en herkenbare gebeurtenis die meestal vluchtig blijft. Dat is nu niet het geval. Tussen de man en de vrouw, die beiden lang naamloos blijven, ontwikkelt zich in enkele dagen een band die zich vooral in beider hoofden afspeelt. Af en toe is er oogcontact, soms wisselen zij een enkel woord, maar veel verder dan dat komen zij niet. In hun hoofden gebeurt van alles en het lijkt onvermijdelijk dat een hechtere band een kwestie van tijd is. De vraag is maar hoe realistisch dat is. Beiden hebben een eigen leven en hun verleden heeft zijn sporen nagelaten. Betekent deze ontmoeting voor beiden een kans op een nieuw begin of is het een manier om uit de realiteit te ontsnappen? Dat wordt pas aan het einde duidelijk.
Het perron begint klein. Met een heel gewone gebeurtenis, een man en een vrouw die elkaar voor het eerst zien. Geleidelijk waaiert het verhaal steeds verder uit. Zonder dat alle ruimtes worden ingevuld kom je steeds meer te weten over de hoofdpersonen. Wat is er aan de hand met de vrouw die dagelijks op weg is naar de therapeut? Hoe ziet het leven van de man eruit en vooral: wat is er toch tussen hem en zijn moeder?
Goede opzet en uitwerking
Het verhaal omspant een korte periode. De momenten die zij samen delen krijg je meestal van twee kanten voorgeschoteld, mooi ingebed in het verhaal van de rest van hun dagelijkse leven, het niet-gezamenlijke deel. Je leert beide hoofdpersonen daardoor goed kennen. Je leest over hun visie op die contacten, maar ook wat daarbuiten gebeurt. Ook lees je over hun worstelingen. Is de aantrekkingskracht van die onbekende ander groter dan dat van hun dagelijkse leven met al zijn problemen?
Het perron is een mooi geschreven verhaal, goed opgezet en uitgewerkt. Over twee mensen die in enige mate stuk zijn en voor wie een toevallige ontmoeting net datgene is wat ze nodig hebben om weer heel te worden. Het gevaar met een onderwerp als dit is dat het te zweverig of te sentimenteel kan uitpakken. Dat is gelukkig niet zo. Het is mooi geschreven, de sfeer van het leven in Engeland in die tijd is mooi weergegeven.
Bijzondere uitvoering
De vormgeving verdient een bijzondere vermelding. Sofie Smit noemt zich boekkunstenaar. De omslag is in zwart-wit en bevat een foto uit 1951 van een Zweeds model op een Londens station. De papiersoort is bijzonder, maar het meest opvallend is de manier waarop het is ingebonden: met zwart garen, zonder rug. Mooi gedaan en goed doordacht.
—
Roman
Sofie Smit
2019
Paperback
285
9789083015101
Ontdek meer van JKleest
Abonneer je om de nieuwste berichten in je inbox te ontvangen.