Mijn moeder heeft altijd gelijk – Lana Lux

 

Welkom in de wereld van Ana en Mia

De titel van dit boek van Lana Lux is een vreemde vertaling van het Duitse origineel, Jägerin und Sämmlerin. De jagerin lijkt goed te passen bij de moeder, de verzamelaar past goed bij de dochter. Deze verzamelt speelgoeddieren, niet zo spannend, maar dat is anders voor voedsel. Dat verzamelt zij dwangmatig. Gezien de verhouding tussen deze twee is Mijn moeder heeft altijd gelijk een nogal merkwaardige titel.

Moeder helpt dochter de vernieling in

Eetstoornissen kunnen een fysieke oorzaak hebben, maar minstens net zo vaak, misschien wel vaker, is de achtergrond psychisch. Bij Alisa, de hoofdpersoon in Mijn moeder heeft altijd gelijk, is er geen twijfel mogelijk. Bij haar moeder Tania kan ze weinig goed doen. Het heeft er alle schijn van dat zij liever een dochter had gehad als Masja, de vriendin van Alisa. Zij laat geen gelegenheid onbenut om haar dochter te kleineren, zelfs niet als zij niet meer bij elkaar wonen. Een paar voorbeelden.

“Je bent net een koe die melk geeft en dan de emmer omstoot.”

“Als ik niet zo eenzaam en hulpbehoevend was, zou ik het je nooit vragen. Mijzelf zo te vernederen is echt geen lolletje.”

Bedenk daarbij dat het juist Alisa is die hulp nodig heeft. Haar leven wordt beheerst door haar eetstoornis. Net als bij Masja het geval is. Alisa is zelfs jaloers op haar als Masja moet worden opgenomen en met een sonde moet worden gevoed. “Zo’n maagsonde moest je verdienen met keihard werken en een ijzeren wil.”

Tijdens een vakantie met haar moeder krijgt Alisa een massage van haar opgedrongen. De masseur dringt zich onbehoorlijk op, overschrijdt grenzen, en Alisa weet maar net weg te komen. Als zij dat vertelt dan is de reactie van Tania, die deze masseur kent:

“Die is toch superlief! Die arme jongen heeft het kleinste en benauwdste kamertje gekregen. Ik ben al twee keer bij hem geweest, hij zou zoiets nooit doen.”

De perfecte manier om een kind de vernieling in te helpen.

Verzachtende omstandigheden

Tania is een vrouw die weinig mededogen opwekt. Als zij verderop in het boek haar relaas kan doen dan begin je wel iets van begrip te krijgen. Verschillende vrouwelijke voorouders hebben alle zo hun psychische problemen gehad. Dat zij erfelijk belast is lijkt dan wel duidelijk. Zij heeft zelf ook een en ander aan tegenslagen moeten verwerken, maar dat rechtvaardigt geenszins haar houding ten opzichte van Alisa.

Mijn moeder heeft altijd gelijk is akelig aangrijpend. Lana Lux beschrijft heel overtuigend hoe het monster eetstoornis Alisa in de greep houdt en geeft geloofwaardige verklaringen over hoe het zover heeft kunnen komen. Je leeft mee met haar, je begrijpt waar haar gevoelens vandaan komen, de machteloosheid die zij voelt, het gevoel niet aan verwachtingen te voldoen.

Het komt triest genoeg vaker voor dat anorexia (Ana) of boulimia (Mia) het ongewenste gezelschap wordt van jongedames in die positie. Het helpt dan helemaal niet als je vriendin ook met een eetstoornis kampt. Het helpt nog minder als je een moeder hebt die geen enkel begrip kan opbrengen en alleen maar aan zichzelf denkt. Zelfs als je de verzachtende omstandigheden en haar zeer pijnlijke verleden in aanmerking neemt ligt het toch vooral aan haar dat deze moeder-dochterrelatie desastreus uitpakt.

Het intense en aangrijpende Mijn moeder heeft altijd gelijk maakt dat op pijnlijke wijze duidelijk.

 

Mijn moeder heeft altijd gelijk
Lana Lux
Roman
Nieuw Amsterdam
2021
Paperback
286
Marcel Misset
9789046827253
Share

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.