.
Iets te veel van het goede
De eerdere boeken die ik van Elif Shafak las bevatten enkele overeenkomsten. Een liefdesrelatie die ongewoon is of ongewoon verloopt is daar een van. Religie speelt daarin een belangrijke rol en de invloed die dat heeft op het leven van de hoofdpersonen. In Het eiland van de verdwenen bomen komen deze onderwerpen ook aan bod, maar er is meer. Veel meer en het lijkt erop dat zij met de veelheid aan onderwerpen in dit boek haar hand overspeelt.
Liefde in tijden van een aanstaande oorlog
Een belangrijke verhaallijn in Het eiland van de verdwenen bomen gaat over de liefde tussen een Turks meisje, Defne, en een Griekse jongen, Kostas. Dit speelt ten tijde van het bloedige conflict tussen die twee landen met Cyprus als inzet dat zijn dieptepunt kende in 1974. Naarmate de spanningen oplopen wordt het steeds moeilijker voor de geliefden. Het komt zelfs zover dat Kostas noodgedwongen halsoverkop het eiland moet verlaten en naar Engeland verhuist. De twee verliezen het contact.
Dan verstrijkt er ongeveer een half mensenleven. Kostas gaat weer naar Cyprus om een onderzoek te verrichten. Hij heeft zo goed zo kwaad als het ging geprobeerd om Defne te volgen. Kostas weet dat zij zich op Cyprus inzet om stoffelijke overschotten te vinden, slachtoffers van die oorlog. Zij zoekt speciaal naar twee mannen, de eigenaren van de taverne waar zij en Kostas elkaar buiten zicht van bekenden konden ontmoeten. De twee mannen waren heimelijk elkaars geliefden en verdwenen ongeveer op hetzelfde moment als waarop Kostas naar Engeland vluchtte.
Het komt tot een weerzien tussen Kostas en Defne. Lang verhaal kort: zij krijgen een dochter, Ada, in Engeland waarheen nu ook Defne is verhuisd. Vervolgens gebeurt er dan nog veel en van alles waarbij vooral Ada de centrale persoon is die meer wil weten van het verleden van haar ouders.
Een vijgenboom als meest aansprekend personage
Het verhaal en alle zijpaden zijn hiermee nog lang niet verteld. Het eiland van de verdwenen bomen bevat veel verhalen, zijsprongen en tijdsprongen, maar je behoudt moeiteloos het overzicht. Er komen ook heel wat menselijke personages in voor, een beetje te veel van het goede. Geen van hen krijgt een scherp profiel. Het personage dat het beste beklijft is niet menselijk. Dat is de vijgenboom die midden in de taverne stond en alles heeft meegemaakt en vaak aan het woord komt. Op bijzondere wijze is die, of in ieder geval een deel van die vijgenboom, ook getuige van wat zich in Engeland afspeelt. Dit is een bijzonder aspect dat wonderwel goed uitpakt.
Je leert veel over het leven van vijgenbomen, bijvoorbeeld dat zij ook een vorm van bewustzijn hebben en kunnen communiceren met soortgenoten en andere organismen. Overigens is dat geen nieuws. Voor degenen die hiervan meer willen weten: leze bijvoorbeeld de werken van Peter Wohlleben.
In Het eiland van de verdwenen bomen gebruikt Shafak deels bekende ingrediënten, zoals een moeizame liefde, religieuze kwesties en het verlaten van je geboorteland.
Maar in dit boek lees je ook over (de aanloop naar) het Cypriotische conflict, de niet geaccepteerde liefde tussen twee mannen, allerlei wetenswaardigheden over de vogeltrek, stroperij, mystieke aspecten zoals djinns en nog zo het een en ander.
Dat zijn te veel toevoegingen waardoor het resultaat minder smakelijk is dan haar eerdere baksels, zie 10 minuten en 38 seconden in deze vreemde wereld en Drie dochters van Eva. Deze boeken zijn spannender en krachtiger dan het desondanks alleszins leesbare Het eiland van de verdwenen bomen.
Literatuur
Nieuw Amsterdam
2021
Paperback
365
Manon Smits
9789046829134
Ontdek meer van JKleest
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.