Vlees noch vis
In een aantal opzichten heeft Zomervacht van Jaap Robben overeenkomsten met zijn romandebuut Birk. Beide boeken gaan over een incompleet gezin, ze spelen zich af op afgelegen plekken en beide neigen eerder naar jeugdliteratuur dan naar literatuur voor volwassenen. Wat ernstiger is, is dat Robben als auteur nauwelijks ontwikkeling laat zien. Beide boeken lijden aan vergelijkbare euvels. Bij een debuut kun je dat nog vergoelijken, maar van een opvolger waaraan drie jaar is gewerkt, mag je meer verwachten.
Soms aandoenlijk verhaal
Het verhaal van Zomervacht is niet ingewikkeld. Brian woont met zijn vader in een kleine caravan op een camping nadat zijn moeder een beter alternatief vond. Dat was niet zo moeilijk. Zijn vader beschikt over heel wat nare eigenschappen. Hij is een oneerlijke zuiplap met losse handjes en zorgzaamheid is voor hem onbekend terrein. Brian lijkt een wat eerlijker karakter te hebben, maar omgaan met pek doet meestal niet veel goeds met een kind.
Brian heeft een oudere broer, Lucien, die in een zorginstelling verblijft. Lucien was als kind al moeilijk te hanteren, maar dat bleek onmogelijk toen hij sterker werd en een gevaar voor anderen begon te vormen. In plaats van behandeling wordt hem medicatie toegediend, de weg van de minste weerstand. Als de instelling verbouwd wordt, moet Lucien een paar weken elders onderdak vinden. Moeder is op haar tweede huwelijksreis. Vader ziet er geen heil in totdat hij hoort dat er een vergoeding tegenover staat waarmee hij wat schulden kan inlossen. Het levert wat gedoe op, maar het draait erop uit dat Lucien Brians bed zal bezetten en dat Brian een slaapplaats voor zichzelf moet improviseren.
Brian, dertien en dus zelf nog een kind, draagt de zorg voor Lucien omdat zijn vader vooral op pad is voor zijn duistere zaakjes. Er gaat, voorspelbaar, veel mis maar het draait ook uit op een zomer dat de broers nader tot elkaar komen. Af en toe levert dat een aardige scène op en om de spanning maar weg te nemen: Zomervacht heeft niet veel meer te bieden dan dat.
Oppervlakkig en voorspelbaar
Na een paar bladzijden heb je al een aardig beeld van hoe de belangrijkste karakters in elkaar zitten en daar zit verder nauwelijks ontwikkeling in. De andere personen die een rol hebben in Zomervacht zijn stereotypen, voorspelbare, platte karakters. Het taalgebruik en de gedachten passen wel goed bij dat van een dertienjarige, een truc die Robben ook in Birk toepaste, maar zodra volwassenen (of wat daarvoor moet doorgaan) aan het woord komen, zijn hun teksten meestal lachwekkende / bedroevende (kies maar) clichés.
Het verhaal en de setting waarin het zich afspeelt, biedt genoeg aanknopingspunten om wat meer de diepte in te gaan. Denk aan de ellende van een gebroken gezin, het gedeeltelijk falen van een zorgsysteem dat liever medicijnen voorschrijft dan behandelt en nog zo wat mogelijkheden, maar helaas, het blijft oppervlakkig.
Zomervacht moet het hebben van het redelijk geslaagde en op sommige momenten verdienstelijke, aandoenlijke verhaal. Maar wat is het nu? Jeugdliteratuur? Niet echt en bovendien zijn er in dat genre betere boeken te vinden. Als literatuur voor volwassener en meer ervaren lezers is het helaas van een ondraaglijke lichtheid.
Roman
De Geus
2018
Harde kaft
317
Ontdek meer van JKleest
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
Ik vond dit ook niet zijn beste werk. Ben nu wel benieuwd hoe je Schemerleven zult vinden, al wil ik het niet weten als je dat affakkelt, want ik vond het prachtig.