Sterk geschreven, fascinerend en nog leerzaam ook
Soms lees je in een roman iets dat zo bizar is dat het welhaast verzonnen moet zijn door iemand met een bijzondere fantasie. In ARC van Richard Osinga lees je over een sekte met rituelen waarbij een gevoel van walging nauwelijks valt te onderdrukken. Het gaat om de Aghori. Zij smeren zich in met as van overledenen en gebruiken schedels als drinkbeker. Dit zijn slechts de minst bizarre rituelen. De gedachte die erachter zit heeft te maken met het bereiken van een zekere mentale staat. Kort door de bocht: het geheugen raakt gevuld met de ervaringen van de gestorvenen. Het frappante is dat het geen fantasie is. Deze ascetische gelovigen bestaan. Varanasi, een plaats die ook in dit boek een voorname rol speelt, is het belangrijkste pelgrimsoord.
Meerdere verhaallijnen
ARC kent meerdere verhaallijnen. De centrale figuur is Neil Canterbury, een wetenschapper die leeft voor zijn werk en zijn gezin minder belangrijk vindt. Zijn reputatie is gestoeld op de theorie dat de mens zijn herinneringen te danken heeft aan een virus. Hij belandt op een congres in India en ontmoet al snel een mysterieuze schoonheid die refereert aan zijn werk. Lichamelijk komt het niet verder dan een zuigzoen die hem een vervelende plek oplevert maar die later van cruciaal belang zal blijken.
Een andere verhaallijn betreft de arts Maja. Zij heeft een patiënt die in een comateuze toestand lijkt te verkeren. Uit scans blijkt dat delen van zijn hersenen heel actief zijn. Ondanks weerstand van haar superieur gaat zij verder met haar onderzoek. Daaruit komt naar voren dat de man een ongekende virale activiteit vertoont. Ofwel, er zit meer dan genoeg leven in.
Een derde verhaallijn gaat over de dichter Kabir. Het lijkt wat buiten de rest van het boek te staan maar niets is minder waar. Dat blijkt wel als de drie verhaallijnen samenkomen als Canterbury zijn nieuwsgierigheid niet kan bedwingen en de Aghori bezoekt. Door zijn naam, die een verbastering zou zijn, een soort nomen est omen, en de genoemde plek wordt hij met alle egards ontvangen. Wat daarna gebeurt zal zijn leven dramatisch veranderen.
Fascinerend, geloofwaardige personages
ARC speelt zich af op het randje van de geloofwaardigheid maar kukelt daar nooit overheen. Canterbury is een toonaangevende wetenschapper die op het congres niet voldoet aan wat van hem wordt verwacht. Iets met drank en een vrouw en toch komt hij ermee weg. Het meest vreemde is dat hij zich door zijn nieuwsgierigheid laat meeslepen en daarbij verder gaat dan wat je zou verwachten van een toonaangevende wetenschapper.
Als je nooit iets eerder hebt gelezen van de Aghori kun je je nauwelijks voorstellen dat dit merkwaardige gezelschap met zijn macabere rituelen ook echt bestaat. Toch is het zo.
En dan is er natuurlijk de titel. ARC verwijst naar een gen dat een cruciale rol speelt bij het bewaren van herinneringen. Dat is een belangrijk kenmerk van de Aghori, overigens zonder dat zij weet hebben van het bestaan ervan.
De andere personages in ARC, zoals Maja, zijn een tikje voorspelbaar maar zijn zeker geloofwaardig. Datzelfde geldt voor de loop van de gebeurtenissen, vooral voor het onderzoek door Maja en de tegenwerking die zij ondervindt.
De verhaallijnen wisselen elkaar vaak af. Hoewel ze zich (deels) in verschillende tijden en op verschillende plaatsen afspelen houdt Osinga de touwtjes stevig in handen. Geen moment raak je de draad kwijt en dreig je het overzicht te verliezen.
Een boek als dit maakt je nieuwsgierig naar hoe het afloopt. Wat zal er gebeuren met die mysterieuze man? Komt hij weer bij bewustzijn en hoe zal zijn leven daarna eruit zien? Het antwoord hierop is onverwacht en aangenaam verrassend.
Wat sowieso geldt voor ARC. Dit boek is mij in de schoot geworpen door uitgeverij Wereldbibliotheek, waarvoor dank. De kennismaking met dit boek van de mij tot voor kort onbekende Richard Osinga heeft mij zeer positief verrast!
—
Roman
Wereldbibliotheek
2021
Paperback
239
978902845421
