Ver weg van het stadsgewoel – Thomas Hardy

Cover van Ver weg van het stadsgewoel door Thomas Hardy
De cover van Ver weg van het stadsgewoel is een mooie weergave van het landschap waarin het zich afspeelt


Schrijfstijl en vertaling zijn beter dan het verhaal

De titel Ver weg van het stadsgewoel is ironisch: alle hoofdpersonages zijn mensen vol gevoel die het plattelandsleven niet als rustig of kalm ervaren. De roman draait om een onafhankelijke vrouw, Bathsheba Everdene, die zo moedig is conventies te negeren en zelfstandig een boerderij te beheren. Ze heeft drie aanbidders wier levens onvermijdelijk met elkaar verstrengeld raken.
Ver weg van het stadsgewoel is een poëtische roman. Thomas Hardy begon als dichter en schreef daarna pas romans. Later keerde hij terug naar de poëzie. Juist in zijn romanfase schreef hij prachtige regels; gedeelten uit dit boek zijn ooit geschreven als blanke verzen. Het resultaat is verbluffend.


Prachtige vertaling

Het mag toch wel bijzonder worden genoemd dat een boek uit 1874 pas in 2016 in Nederlandse vertaling is uitgebracht. En met de vertaling hebben we meteen iets noemenswaardigs te pakken want deze is wel bijzonder goed. Marcel Otten, misschien beter bekend als vertaler van IJslandse boeken, heeft hiermee bewezen dat hij ook zijn mannetje staat bij vertalen vanuit het Engels.

Mooie beschrijvingen maar vrij mager verhaal

Als je het verhaal van Ver weg van het stadsgewoel tot de essentie terugbrengt stelt dat niet zo veel voor. Een jonge vrouw, Bathsheba Everdene, komt op jonge leeftijd door omstandigheden in een ongebruikelijke positie. Zij krijgt de leiding over een boerderij, een rol die zij met verve vervult en bovendien ongebruikelijk in die tijd.
Zij gedraagt zich onafhankelijk en heeft niet de behoefte aan een mannelijke partij. Dat heeft zij al laten blijken aan Gabriel Oak, die zij in een eerdere fase heeft afgewezen. Het kan niet verhelpen dat de twee in elkaars nabijheid blijven als hij de voornaamste knechtenrol krijgt op de boerderij.

Een lichtzinnige actie op Valentijnsdag zorgt ervoor dat zij de aandacht van een eenzelvige boer, Boldwood, op zich vestigt. Deze man die nooit aan vrouwen heeft gedacht is ineens tot over zijn oren verliefd.
En dan is daar ook nog aanbidder nummer drie, sergeant Frank Troy, een lichtzinnige flierefluiter.
Het liefdesverhaal vormt de rode draad van Ver weg van het stadsgewoel.

Gelukkig is er nog heel wat meer te beleven. Je krijgt een aardige indruk van het boerenleven in die tijd waarin armoe troef is en de goegemeente afhankelijk is van een goede oogst. Hardy is bijzonder sterk in het beschrijven daarvan, van de natuur in de omgeving en van de mensen. Hoogtepunt is de manier waarop Hardy beschrijft hoe een naderend noodweer het werk van maanden dreigt te vernietigen, onwaarschijnlijk mooi gedaan!
Uit zijn taalgebruik blijkt hoe dan ook zijn poëtische vaardigheid. Sommige passages zijn gedichten van zichzelf. Voor zijn taalgebruik, inclusief vertaling daarvan, niets dan lof!

Vreemde vogels die mannen

Maar om een goede roman te schrijven is meer nodig. Het verhaal is dunnetjes en had ook in een eenvoudige dokters- of kasteelroman kunnen staan. Het gezemel van de verliefde mannen komt je op zeker moment de strot uit, evenals het getalm van en de stompzinnige “keuzes” die mevrouw Everdene maakt.

Van de personages moest ik niet veel hebben. De hoofdpersoon speelt de rol van onafhankelijke en ongrijpbare vrouw, maar als er een flierefluiter langskomt met mooie praatjes blijft daar weinig van over.

Maar het zijn toch vooral de mannen die zich vreemd gedragen. Troy is een lichtzinnige opportunist die geholpen door zijn gladde tong gedurende lange tijd overal mee wegkomt.
Boldwood is een teruggetrokken man die zijn solide houding helemaal kwijt is als hij onbedoeld aandacht krijgt van Bathsheba Everdene. Vreemd, maar vooruit dan maar.
Het is vooral Gabriel Oak die ik niet kan volgen. Meermaals afgewezen en toch blijft hij als een trouwe, verliefde hond achter deze dame aanlopen. Zijn verliefdheid verdringt elk greintje zelfrespect. Een beetje stevige man zou haar allang hebben laten barsten. Hij niet, de trouwe hond.

Ver weg van het stadsgewoel moet het niet hebben van het dunne en tamelijk voorspelbare verhaal. De hoofdrolspelers spreken wel tot de verbeelding maar vooral door hun vreemde gedrag.
De waarde van dit boek zit vooral in het prachtige taalgebruik, de dito beschrijvingen van de natuur en van diverse voorvallen.

Uiteindelijk ben ik blij dat ik het heb gelezen maar ik ben toch ook blij dat ik het achter me kan laten.

Meer informatie over het boek

Share

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.