Steyler – Huub Beurskens

Steyler door Huub Beurskens
Pretini door Mario Giacomelli

Bewustzijnspaniek

Huub Beurskens is geen heel bekende schrijver. Zijn boeken en zijn stijl worden wel de hemel in geprezen. Voor zijn Eindeloos eiland is hij genomineerd voor de ECI Literatuurprijs in 2017. Zijn nieuwste boek is getiteld Steyler. Een bijzonder boek, dat mag wel gezegd worden.

Steyler is de naam van een klooster met als doel buitenlandse missies, zie link. Steyler is ook de naam waarmee hoofdpersoon Mathieu zijn vriend Lucas Herder aanspreekt. Als plagerijtje, omdat Lucas het betreurt dat hij net iets te ver verwijderd van deze locatie is geboren. Het is ook het klooster waar de portretten en de kledingstukken van twee in China vermoorde missionarissen in een vitrinekast te zien zijn.

Verwarrende reis

Mathieu is uitgenodigd door Lucas die teruggetrokken leeft in Frankrijk. Onderweg overnacht hij in een hotel. Daar gebeuren vreemde dingen. Als hij terugkeert van het diner brandt een lamp op zijn kamer. Tijdens het ontbijt ziet hij dat er slechts drie andere gasten zijn: een bejaard echtpaar en een mysterieuze man met hoed. Na het ontbijt zit de schoonmaakster op het terras dat bij zijn kamer hoort.

Vervolgens gaat Mathieu op weg naar Lucas, iets wat hij aan de receptionist vertelt. Hij treft Lucas al voordat hij bij diens huis aankomt. Die reageert verrast en geschrokken en naarmate de dag vordert lijkt het er steeds meer op dat hij last heeft van paranoia. Het lijkt besmettelijk. Mathieu ziet op verschillende plaatsen en tijden de drie uit het hotel: de man met de hoed (en cowboylaarzen), de schoonmaakster en de receptionist. Deze drie doen net of zij Mathieu niet kennen.
De paranoia wordt verder gevoed als Lucas vertelt over zijn zoon John, die onderzoek verricht in China. Zijn bevindingen heeft hij in brieven aan Lucas op schrift gesteld. Het zijn die brieven die de aanleiding zijn voor de uitnodiging van Lucas. Hij vraagt Mathieu om ze in veiligheid te brengen. Niet voor niets, zo blijkt als ineens Lily, de vriendin van John opduikt en de gebeurtenissen in een stroomversnelling komen. Met dramatische gevolgen.

Stofwolken, zijpaden en stilistisch vakmanschap

Steyler is een roman die vraagt om aandachtige lezing. Beurskens blijkt er een meester in te zijn om het verhaal te verhullen via stofwolken en zijpaden. De aanwijzingen over hetgeen gebeurt worden mondjesmaat en terloops gebracht en als je even niet oplet mis je ze. De zijpaden bestaan uit allerlei niet altijd relevante verhalen en verwijzingen naar historische gebeurtenissen en flarden songteksten. Deze zijpaden lijken soms belangrijker dan de hoofdweg. Ze zijn geregeld amusant en interessant genoeg om de aandacht naar zich toe te trekken. Je verdwaalt snel maar dat is helemaal niet erg.

Beurskens heeft een fraaie stijl en toont soms een apart gevoel voor humor.

Over de bloedvlekken in de  kleding van de doodgestoken missionarissen:

“Intussen droogden de kringen rond hun martelaarsgaten prachtig op”

Als Mathieu iets duidelijk wordt dat hem al veel eerder had moeten opvallen:

”Het bij mij gevallen bedrag bedroeg onderwijl één gulden vijfentwintig”

En toch…

Steyler is meestal plezierig om te lezen. De stijl bevalt prima, de personages blijven vlak, maar dat is bewust zoals blijkt uit een intermezzo en vaak genoeg is het amusant. De vraag zou volgens de flaptekst moeten zijn of een mens zonder missie het ware verschrikkelijke zou zijn. Dat komt niet zo goed uit de verf. Het lijkt eerder een vertelling over iemand die het slachtoffer  is van een geruisloos werkende bewustzijnspaniekmachine. Die wel leidt tot een conclusie over Mathieu als man zonder missie.

Meer informatie over het boek:

Share

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.