Wat betekent iets aan de kaak stellen en waar komt deze uitdrukking vandaan?
Als je iets aan de kaak stelt, maak je voor iedereen duidelijk dat je iets verkeerd of schandelijk vindt (zoals in misstanden aan de kaak stellen). Ook personen kunnen aan de kaak worden gesteld. Dat betekent vaak dat ze in het openbaar voor gek worden gezet.
De uitdrukking was oorspronkelijk iets anders: iemand op de kaak stellen. De kaak was een verhoging, platform of schavot. Misdadigers werden daarop gezet om ze voor het oog van iedereen te straffen of om ze door het publiek te laten bespotten.
De precieze herkomst van kaak is niet duidelijk, maar al in het Middelnederlands werd dit woord gebruikt in de betekenis ‘schavot, verhoogde stellage waarop misdadigers werden gestraft’. Het Etymologisch Woordenboek van het Nederlands vermoedt dat kaak in de betekenis ‘steiger, stellage’ al langer voorkwam. Later kreeg het in op de kaak stellen de specifieke betekenis ‘schavot waarop misdadigers werden tentoongesteld en gestraft’. De verhoging waarop de misdadigers stonden, werd in latere eeuwen vervangen door een paal of verhoging tegen de wand van het stadhuis. De benaming kaak bleef in gebruik en kreeg de betekenis ‘schandpaal’ erbij. De uitdrukking veranderde daardoor van op de kaak stellen in aan de kaak stellen.
—
Bron: Onze Taal
