De spiegelingen van Erwin Mortier is onmiskenbaar een boek dat verband houdt met zijn enorme succesroman Godenslaap. De titel verwijst daar ook enigszins naar, hoewel dat niet heel goed uit de verf komt. Hoofdpersoon is Edgard Demont, broer van Hélène die in Godenslaap als bejaarde vrouw terugblikt op haar leven met de Eerste Wereldoorlog als vertrekpunt. Edgard doet min of meer hetzelfde met zijn leven.
Sterke passages afgewisseld met pretentieus gebral
Opperduitsland van Alexander Schimmelbusch is een vreemde roman. De vraag is al of je het wel een roman moet noemen, want een verhaal zit er nauwelijks in. Karakterontwikkeling is er niet, de hoofdpersoon is aan het einde net zo’n eikel als aan het begin. Het heeft trekjes van een politiek en economisch pamflet. Je zou het met wat goede wil kunnen duiden als een uit de hand gelopen satirisch essay over de stand van de maatschappij. Ideeënroman dan? Misschien, als je een oprisping die niet veel meer om het lijf heeft dan wat op een bierviltje past zo wilt noemen, ja dan.
Soms lees je een boek waarvan je nauwelijks een recapitulatie kunt maken. In het geval van Duizelingen, de debuutroman van W.G. Sebald, is dat omdat er nauwelijks een verhaallijn in valt te ontdekken. Ik ben nu een week verder en ik moet diep graven om naar boven te halen wat ik nou ook weer heb gelezen.
Lezers die een boek verwachten met een chronologisch verhaal, met een herkenbare verteller en geschreven in een toegankelijke stijl kunnen maar beter niet aan Zelfs de honden van Jon McGregor beginnen. Wil je worden uitgedaagd en ben je bereid er energie in te stoppen dan zou het zomaar kunnen dat je vol bewondering terugkijkt op een unieke belevenis.
Het heeft even geduurd voordat ik eraan toe was om Woeste Hoogten van Emily Brontë te lezen. Op mijn middelbare school deden sommige leraren en klasgenoten er enigszins laatdunkend over en blijkbaar had dat nogal wat invloed. Daarbij komt dat het naar de maatstaven van toen een relatief dik boek was. Als je dan ruim vijftig boeken in een jaar moet lezen als gevolg van de keuze voor een talenpakket dan vallen dikkere boeken eerder af. Ook toen was tijd beperkt beschikbaar. Het ligt ook aan Kate Bush. Haar single Wuthering Heights, destijds net uitgebracht en een enorme hit, versterkte het imago van dit boek. Wat een vergissing!
“Zelfs na hun dood zorgden de jongens nog voor overlast.” De rest van de proloog laat geen twijfel bestaan over wat voor boek je kunt verwachten. Op de grond die in bezit is gekomen van een projectontwikkelaar heeft een tuchtschool gestaan met een bedenkelijke reputatie. Voordat kan worden gebouwd moet de begraafplaats worden geruimd. Het is een gruwelplek. Het gaat om de lichamen van jongens die zijn omgekomen tijdens de paar jaar die zij moesten doorbrengen op één van de vele tuchtscholen. De jongens van Nickel van Colson Whitehead is geïnspireerd door de geschiedenis van de Dozier School for Boys, Florida.
Het is soms best lastig om een boek zelfstandig te beoordelen, soms ontkom je er niet aan. Spaar de spotvogel van Harper Lee is een absolute topper. Van het qua publicatiedatum tweede boek van haar, Ga heen, zet een wachter was het niet de bedoeling dat het zou worden uitgebracht. Haar uitgever wees het af en met het manuscript is lange tijd niets gedaan. Jaren later bleek dat het bewaard is gebleven en kwam het alsnog tot publicatie. Er is veel kritiek op dit boek, maar die richt zich vooral op de ontheiliging van Atticus Finch. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het ook op andere punten minder scoort, maar is het daarmee dan een slecht boek? Ja, als je het tegen elkaar afzet, dat valt wel mee als je het op zichzelf beoordeelt.
Een leven vol leed in een land van grote tegenstellingen
Miriam Dubi (1945) is in 1962 naar Israël geëmigreerd. Ze bleef daar en werd al op jonge leeftijd directrice van een opvangcentrum voor jonge immigranten. In 1998 richtte ze Docostory op, een uitgeverij gespecialiseerd in levensverhalen en heeft inmiddels meer dan duizend biografieën uitgebracht. Kort geleden is van haar hand Dossier Grete Weisbrot verschenen. In het Nederlands, de taal die ze blijkbaar na al die jaren nog goed genoeg beheerst.
Interessante thema’s hadden betere uitwerking verdiend
In De juiste houding heeft Britta Böhler twee thema’s met elkaar verweven. Wat is echt en wat is nep, interessant in tijden van discussies over de waarde van nieuws en nieuwsberichten. In dit geval staat de echtheid van een kunstwerk met een hoge waarde symbool hiervoor. Een hoge waarde mits het echt is. Het tweede is een dilemma waar menig adviseur een keer tegenaan loopt: waar ligt de grens van je integriteit?
Het is hard werken als je Augustus van John Williams wilt kunnen volgen als je kennis van de Romeinse tijd beperkt is. Het is ook niet zozeer een behoefte aan het opdoen van kennis daarover dat ik dit wilde lezen, wel de positieve herinneringen aan Stoner en Butcher’s Crossing. En dat was even wennen want dit is een boek dat in geen enkel opzicht vergelijkbaar is met die twee.