Pauwl – Erik Jan Harmens


Gemengde gevoelens

Het fenomeen autisme heeft in de afgelopen jaren steeds meer aandacht gekregen. Naast de meer vakgerelateerde non-fictie boeken zijn er heel wat romans verschenen met autistische mensen in de hoofd- of bijrol. Tegelijkertijd verschijnen er vrij veel boeken die een stoornis, ziekte of een psychologisch dan wel maatschappelijk probleem met een persoonlijk tintje als onderwerp hebben. Erik Jan Harmens combineert beiden in Pauwl.

Lees verder

Pauwl Boek omslag Pauwl
Erik Jan Harmens
Roman
Lebowski
2017
Hardcover
171

 

Paul (34, bijna 35) heeft autisme. Hij woont door de week in een woongroep en gaat om het weekend naar zijn moeder. In zijn woonkamer staat een terrarium met twee reptielen. Hij werkt bij de plantsoendienst en is stiekem verliefd op de 25 jaar jongere Carol.
Een van de reptielen at de plastic plant op en is nu dood, en de ander is kwijt. In het stadhuis, waar Paul van het toilet gebruik mag maken omdat hij niet op de Dixi wil, zijn de bordjes van de dames- en heren-wc omgedraaid, wat tot onverdraaglijke verwarring leidt. En dan spreekt iedereen zijn naam ook nog eens verkeerd uit.
Pauwl is een realistische, ontroerende en humoristische vertelling over de beperkingen én verrijkingen van een leven met autisme. Na Hallo muur schreef Erik Jan Harmens opnieuw een roman die rechtstreeks uit zijn ziel komt.

Share

Een zuil van rook – Denis Johnson


Weergaloze oorlogsroman over Vietnam

Het begint met de moord op Kennedy in 1963 en het eindigt met de hoopgevende, herhaalde boodschap in 1983 van een zendelinge: “Allen zullen gered worden”. Die periode daar tussenin wordt beheerst door het nationale trauma van de Verenigde Staten, de mislukte oorlog in Vietnam en de gevolgen daarvan. Het wordt op zeer indrukwekkende wijze beschreven in Een zuil van rook van Denis Johnson.

Lees verder

Een zuil van rook Boek omslag Een zuil van rook
Denis Johnson
Roman
Anthos
2008
Paperback
659
Bart Meelker, Maarten Polman

 

Een zuil van rook is het verhaal van Skip Sands – spion–in–opleiding –, betrokken bij de psychologische oorlogsvoering tegen de Vietcong – en strijdend tegen de rampen die hem worden aangedaan door zijn beroemde oom, een oorlogsheld en in kringen van de Inlichtingendienst alleen bekend als ‘de kolonel’.

Het is ook het verhaal van de broers Bill en James Houston, die rechtstreeks vanuit de woestijn van Arizona midden in een oorlog belanden vol opzettelijke miscommunicatie en waanvoorstellingen.

Share

Dode zielen – Nikolaj Gogol


Ten dele geslaagde parodie op lijfeigenschap

Dode zielen van Nikolaj Gogol heeft de naam een grote roman te zijn. Het is één van de klassiekers uit de Russische literatuur. De club die al gedurende ruim een eeuw bepaalt wie de Nobelprijs voor de literatuur krijgt, de Zweedse Academie is er mede verantwoordelijk voor dat het is opgenomen in de lijst van 100 beste boeken uit de wereldliteratuur. Dat wekt verwachtingen.

Lees verder

Dode zielen Boek omslag Dode zielen
Nikolaj Gogol
Roman
L.J. Veen Klassiek
Editie 2016
E-boek
375
Arthur Langeveld

 

Gogol's Dode zielen is tegelijk een van de meest geslaagde en betreurenswaardige romans uit de wereldliteratuur. Meest geslaagd omdat de roman door zijn held, gentleman-oplichter Tsjitsjikov, eenzelfde onvergetelijke status verworven heeft als Don Quichot, Anna Karenina en Madame Bovary. Meest betreurenswaardig omdat Gogol zijn onweersproken meesterwerk niet alleen niet voltooide maar bovendien voor een groot deel aan het vuur prijsgaf.

Gogol (1809-1852) maakt kunstig gebruik van het gegeven dat er in het tsaristische Rusland maar eenmaal per drie jaar een telling en opgave van lijfeigenen voor de belasting was. Tsjitsjikov beseft dat de namen van de in de tussentijd overleden lijfeigenen geld waard zijn en dat hij daar dus een hypotheek op kan nemen, als hij ze te pakken krijgt. Roofkapitalisme en hypotheekzwendel avant la lettre dus: een geniale satire op de kleinheid van het mensdom. Wie anders dan Gogol zou hebben kunnen bedenken dat een landeigenaar de prijs van zijn dode timmerman opdrijft omdat die zijn vak zo goed verstond?

Share

Het groene glas – Torgny Lindgren


Laconiek gepresenteerde diepzinnigheid
Torgny Lindgren
heeft een verraderlijke stijl. Zijn toon is laconiek en droogkomisch, zijn onderwerpen lijken banaal, maar zijn personages hebben nogal eens idiosyncratische trekken en hij gaat veel dieper dan die toon doet vermoeden. In Het groene glas komt dit in volle omvang aan bod met een hoofdpersoon met een geheel eigen kijk op leven en materie.

Lees verder

Het groene glas Boek omslag Het groene glas
Torgny Lindgren
Roman
De Geus
April 2016
E-boek
186
Lia van Strien

 

De jonge Klingsor treft op een dag een groen glas aan op een boomstronk in het bos. Het glas is oud, imperfect, ziet er vanuit elke hoek anders uit. Vanaf dat moment begint zijn leven als kunstenaar: hij is bezeten van het idee de perfecte afbeelding van het glas te maken. Klingsor stelt zijn hele leven in dienst van de hoogst mogelijke kunstvorm: het stilleven. Hij ontwikkelt zich niet verder, maar is dat niet juist wat hem bijzonder maakt? Het groene glas is een roman over de parameters van creativiteit van Zwedens grootste verhalenverteller.

Share

De saga van Egil – Snorri Sturluson


Ruwe bolster, vooral duistere pit

Marcel Otten, bekend als vertaler van de boeken van onder meer Laxness, Indriðason Stefánsson, heeft een huzarenstuk voltooid. Met de vertaling van De saga van Egil van Snorri Sturluson heeft hij nu alle Grote Vijf sagen, naast alle mythologische teksten uit het Oudijslands, vertaald en heeft daarmee een prestatie geleverd die uniek is in de wereld.

Lees verder

De saga van Egil Boek omslag De saga van Egil
Snorri Sturluson
Sage
Athenaeum
2017
Paperback
284
Marcel Otten

Egil heeft iets trol-achtigs. Hij is een moordenaar, dronkenlap, vrek, dichter, zwerver, boer, jurist en runenmeester. Hij is genadeloos en wraakzuchtig, maar ook trouw en gevoelig. Egil is ondanks zijn vele gebreken representatief voor de echte Scandinavische geest – het is een van de intrigerendste personages uit de middeleeuwse literatuur. De saga van Egil, de zoon van Kale Grim (geschreven rond 1230) biedt een panoramische kijk op de wereld van de Vikingen vanaf het midden van de negende eeuw tot het eind van de tiende. We komen in Engeland, Rusland, Lapland, Friesland, Noorwegen, Denemarken en IJsland. Het
verhaal wordt gedomineerd door de demonische verschijning van de held Egil – en de invloed van de god met de vele gezichten, Odin.
De saga van Egil behoort tot de zogenaamde ‘Grote Vijf’, de vijf mooiste saga’s die de Oudnoorse taal heeft voortgebracht.
Share

De koperen tuin – Simon Vestdijk


Eigenlijk draait alles om Trix

De koperen tuin is een herkenbare Vestdijk: een wanhopige, bijna gedoemde liefde, een hoofdpersoon met vileine trekjes, een schets van een leven in een kleine gemeenschap, boordevol symboliek, dramatiek die soms op het randje is. Een klassieker, één van de vele goede boeken van veelschrijver Simon Vestdijk.

Lees verder

De koperen tuin Boek omslag De koperen tuin
Simon Vestdijk
Roman
Wolters Noordhoff
1950, editie 1999
Paperback
3

 

De koperen tuin is het verhaal van Nol Rieske, een jongen die heel gevoelig blijkt voor de emoties van de mensen in zijn omgeving. Op een tuinfeest ontmoet hij de dochter van zijn pianoleraar, en hij is voor altijd verloren: nooit meer kan hij haar uit zijn hoofd zetten. Nols wanhopige liefde voor haar leidt tot een catastrofe.

Share

Gloed – Sándor Márai


Ontleding van universele en tijdloze thematiek

Soms moet je sterven om erkend te worden. Sándor Márai overleed in 1989. Na zijn dood werd Gloed in 1992 opnieuw uitgebracht. Het was het begin van zijn postume roem: veel van zijn werken zijn sindsdien opnieuw onder de aandacht gekomen. Met terugwerkende kracht wordt hij nu erkend als één van de grootste schrijvers van de twintigste eeuw.

Lees verder

Gloed Boek omslag Gloed
Sándor Márai
Roman
Wereldbibliotheek
April 2000
Paperback
156
Mari Alfoldy

Een oude generaal krijgt op een dag een brief waarin een vriend van lang geleden, Konrád, zijn komst aankondigt. Dat is voor Henrik, de generaal, een schok. Van jongsaf waren zij onafscheidelijk, ondanks hun verschillende achtergrond en afkomst. Tot Konrád plotseling verdween, niet lang na Henriks huwelijk met de mooie Krisztina. Het bezoek van Konrád - na 41 jaar - brengt een stroom van prachtige en pijnlijke herinneringen bij de generaal op gang.

Henrik en Konrád delen een geheim met een bijzondere kracht, 'een kracht die het weefsel van het leven verschroeit als een kwaadaardige straling, maar aan het leven tegelijk een spanning, een verhoogde temperatuur geeft'.
Eén avond, één nacht duurt de ontmoeting van de twee oude mannen. Hun laatste gesprek is een duel zonder wapens, en veel wreder. Met mededogenloze openhartigheid praten zij over passie en vriendschap, over waarheid en leugen. Wat is er 41 jaar geleden gebeurd? En was het verhaal van Konrád onvermijdelijk?

Het verhaal wordt verteld met een rust en overtuigingskracht waar je als lezer van schrikt. Diepe indruk maakte het boek op pers én publiek in Italië en Duitsland. Die Zeit noemde het 'een literaire sensatie', de Corriere della Sera 'een boek van tijdloze schoonheid' en Willem Kuipers schreef naar aanleiding van de Duitse vertaling in de Volkskrant een juichende bespreking waarin hij het had over 'een onvergetelijk boek'.

Share

Zen en de kunst van het motoronderhoud – Robert M. Pirsig


Wat een ervaring!

Er zijn van die boeken die bij velen in de boekenkast staan en die maar door weinigen in zijn geheel zijn gelezen. Zen en de kunst van het motoronderhoud is zo’n boek dat ik ook al een tijdje in bezit had maar waar ik nog steeds niet aan begonnen was. Het overlijden van de auteur Robert M.Pirsig, kort geleden, was de directe aanleiding om het nu wel te gaan lezen. Met terugwerkende kracht heb ik er spijt van dat ik het zo lang ongelezen heb gelaten!

Lees verder

Zen en de kunst van het motoronderhoud Boek omslag Zen en de kunst van het motoronderhoud
Robert M. Pirsig
Roman
Contact
1977
Paperback
367
Ronald Jonkers

 

In Zen & de kunst van het motoronderhoud verhaalt Robert M. Pirsig over de motorfietstocht die de hoofdfiguur en zijn elf jaar oude zoon Chris een zomermaand lang van Minnesota naar Californi? maken. Het is het spannende en wanhopige relaas van een vader en een zoon die bevangen worden door een steeds ingrijpender krankzinnigheid. Zen & de kunst van het motoronderhoud is een van de belangrijkste en invloedrijkste boeken van de afgelopen halve eeuw. Het is een persoonlijke en filosofische zoektocht naar de fundamentele vragen van het bestaan, en een lucide bespiegeling over hoe wij beter zouden kunnen leven.

'Het is in feite een filosofische verhandeling opgelost in een roman, en die roman is waarschijnlijk de aanleiding dat het boek steeds meer wordt verkocht. Dat succes is verdiend: alleen al om die roman is het een onvergetelijk boek.' Vrij Nederland

'Zoals het er nu naar uitziet, is het niet minder dan een, naar vorm en inhoud gemeten, meesterwerk.' De volkskrant

Share

Het stenen bruidsbed – Harry Mulisch


Wikiliteratuur

Een bezoek aan het Literatuurmuseum bracht mij weer in aanraking met Het stenen bruidsbed van Harry Mulisch. Dit werk werd uitgelicht in één van de kleinere zijzalen. Het ging met name over de vele literaire en geschiedkundige verwijzingen en over de opzet.
Ik heb het ooit voor mijn literatuurlijst gelezen en het heeft bepaald geen onuitwisbare indruk gemaakt. Om te zien of wat er wel van is blijven hangen en te beoordelen of ik destijds een en ander heb gemist zat er niets anders op dan het te herlezen.

Lees verder

Het stenen bruidsbed Boek omslag Het stenen bruidsbed
Harry Mulisch
Roman
De Bezige bij
1959
Hardcover
186

 

De Amerikaan Norman Corinth gaat voor een tandartsencongres terug naar de nu Oost-Duitse stad Dresden. Ze hebben iets met elkaar te maken, de stad en de Amerikaan. Corinth heeft in zijn bommenwerper de stad vernietigd en vernietigde daarbij ook zichzelf. De twee dagen in de stad zijn vooral een zoektocht door de ruïnes van Corinths eigen bestaan. Het stenen bruidsbed (1959) is na meer dan vijftig jaar nog steeds een van de beste romans van de meester van de paradox.

Share

Spaar de spotvogel – Harper Lee


Aangrijpend en helaas nog steeds actueel

Tot de plotselinge ontdekking van een manuscript dat in 2015 is uitgebracht met als titel Go set a watchman leek het erop dat het oeuvre van Harper Lee slechts uit één enkel boek zou bestaan: Spaar de spotvogel (To kill a mockingbird). Feitelijk is dat nog steeds het geval nu is bevestigd dat het manuscript een vroege versie was van deze prijswinnende klassieker.

Lees verder

Spaar de spotvogel Boek omslag Spaar de spotvogel
Harper Lee
Roman
De Bezige bij
Augustus 2015
Hardcover
366
Ko Kooman

 

Spaar de spotvogel is een ontroerende en hartverscheurende roman over onrecht in het diepe zuiden van de Verenigde Staten.

Het jonge meisje Scout Finch en haar oudere broer Jem worden zich bewust van de grove ongelijkheden die er heersen tussen blank en zwart. Ze krijgen er direct mee te maken wanneer hun vader de advocaat Atticus alles riskeert om een zwarte man te verdedigen die ten onrechte wordt beschuldigd van de verkrachting van een blank meisje.

Spaar de spotvogel verscheen voor het eerst in 1960 en geldt als een van de grootste klassiekers uit de Amerikaanse literatuur van de twintigste eeuw. Het werd bekroond met de Pulitzer Prize en is uiterst succesvol verfilmd. Spaar de spotvogel is in meer dan veertig talen vertaald en er zijn wereldwijd meer dan dertig miljoen exemplaren van het boek verkocht.

Share