De Zuid-Afrikaanse bestsellerauteur Wilbur Smith is op 88-jarige leeftijd overleden. Zijn uitgever meldt dat hij gisteren onverwacht is gestorven, in het bijzijn van zijn vrouw in Kaapstad, “na een ochtend lezen en schrijven”. De 49 boeken die Smith tijdens zijn lange carrière schreef, zijn wereldwijd meer dan 140 miljoen keer verkocht. Zijn werk is vertaald in meer dan dertig talen, waaronder het Nederlands.
Category: Nieuws
Boekenbon Literatuurprijs voor Wessel te Gussinklo
Wessel te Gussinklo heeft dit jaar de Boekenbon Literatuurprijs gewonnen. Het lezen van zijn boek Op weg naar De Hartz voelt volgens de jury “als een roes waar je maar moeilijk van los kunt komen”.
Het winnen van de prijs levert Te Gussinklo (80) een bedrag van 50.000 euro op. Twee jaar geleden won hij dezelfde prijs, die toen nog de Bookspot Literatuurprijs heette. Dat was voor De hoogstapelaar, het derde deel uit een romancyclus rond hoofdpersoon Ewout Meyster.
Op weg naar De Hartz is het vierde deel van die cyclus. Volgens de uitgever is het vooral een terugblik op de periode dat Ewout als achttien-, negentienjarige kennismaakte met filosofie en psychologie.
‘Verslavend’
“Wessel te Gussinklo lezen is verslavend”, zei juryvoorzitter Winnie Sorgdrager bij de prijsuitreiking. “Niets wil je je laten ontgaan van Ewouts levenslange werdegang. Die drang tot doorlezen wint het paradoxaal genoeg van de ongekend grote plaatsvervangende schaamte die de schrijver zo voelbaar pijnlijk weet op te roepen voor zijn levenslang gekwelde andere ik.”
Andere genomineerden waren De terugkeer van Esther Gerritsen, De geschiedenis van mijn seksualiteit van Tobi Lakmaker, Het boek Daniel van Chris De Stoop en Al het blauw van Peter Terrin.
De Boekenbon Literatuurprijs werd in 1986 opgezet als de AKO Literatuurprijs. In het verleden ging de prijs naar schrijvers als Bernlef, Arnon Grunberg en Doeschka Meijsing.
Hans Mulder wint Jan Wolkers Prijs voor De ontdekking van de natuur
De Jan Wolkers Prijs, de prijs voor het beste natuurboek, gaat dit jaar naar De ontdekking van de natuur van Hans Mulder. De prijs is zondagochtend uitgereikt tijdens een live-uitzending van het radioprogramma Vroege Vogels vanuit de Hortus botanicus in Leiden.
De ontdekking van de natuur bestaat uit twintig verhalen over hoe de kijk op de natuur door de eeuwen heen is veranderd. Juryvoorzitter Jean-Pierre Geelen noemde de winnaar een rasverteller. “Mulder schrijft toegankelijk en weet de lezer zo een boek lang bij de les te houden – geholpen door vleugjes ironie en een riante verzameling illustraties en klassieke prenten”, aldus Geelen.
“Ik ben niet alleen blij en trots, maar ook verbijsterd”, reageert Mulder. “Ik vind het zo fantastisch, ik was al zo blij dat ik op de shortlist terechtkwam.” In De ontdekking van de natuur schrijft Mulder in twintig rijk geïllustreerde verhalen over onder meer vogels, insecten, bacteriën en draken. Hij gaat daarbij in op studies vanaf de vroege zestiende eeuw.
Mulder overweegt een vervolg te schrijven. Dat wordt mogelijk een boek over nuttige dieren en de onderwaterwereld, waar hij in zijn prijswinnende boek nog geen aandacht aan heeft besteed.
Er waren nog vier boeken genomineerd voor de Jan Wolkers Prijs. De prijs is een initiatief van Vroege Vogels, het Wereld Natuur Fonds en de Volkskrant. De winnaar krijgt 5.000 euro en een tekening van Siegfried Woldhek. De jury bestaat uit Karina Wolkers (weduwe van de in 2007 overleden Jan Wolkers), Allard Stapel (Wereld Natuur Fonds), Geelen (de Volkskrant) en Daniel Gulpers (Vroege Vogels).
Meer dan 130 boeken die tussen 1 juni 2020 en 1 juni dit jaar zijn verschenen, zijn voor deze negende editie ingezonden. Het gaat om veldgidsen, monografieën, kinderboeken, poëziebundels, naslagwerken en romans. Vorig jaar won Valerie Trouet met Wat bomen ons vertellen. In 2019 won Marente de Moor de prijs met Foon en in 2018 was dat Menno Schilthuizen met het boek Darwin in de stad.
Nobelprijs voor Literatuur naar Tanzaniaanse schrijver Abdulrazak Gurnah
De Nobelprijs voor Literatuur gaat dit jaar naar Abdulrazak Gurnah. De jury roemt de Tanzaniaanse romanschrijver voor zijn “compromisloze en meelevende beschrijving van de gevolgen van kolonialisme en het lot van vluchtelingen in de kloof tussen culturen en continenten”.
Gurnah werd in 1948 geboren op het eiland Zanzibar. In zijn tienerjaren kwam hij als vluchteling naar Groot-Brittannië, waar hij begon aan een academische carrière, maar ook romanschrijver werd. Hij schreef in het Engels, hoewel zijn eerste taal Swahili was.
Het bekendst is zijn historische roman Paradise uit 1994, waarmee hij genomineerd werd voor de Booker Prize. Het is van zijn tien boeken het enige dat in vertaling in Nederland verscheen. Vorig jaar publiceerde hij nog Afterlives over de periode waarin zijn geboorteland door Duitsland was gekoloniseerd.
Kosmopolitisch
“Hij schetst een beeld van een Afrika dat bij veel lezers onbekend is”, zegt de juryvoorzitter van het Nobelcomité. “Het kustgebied van de Indische Oceaan, getekend door slavernij en onderdrukking door verschillende regimes, zoals de Portugezen, Indiërs, Arabieren, Duitsers en Britten. Zanzibar was al kosmopolitisch lang voordat globalisering bestond.”
Volgens de jury heeft Gurnah niet alleen oog voor het racisme en de vooroordelen waarmee zijn personages te maken krijgen, maar ook voor het zwijgen en de heruitgevonden levensverhalen waarmee zij dat proberen te bestrijden. Dat levert volgens de jury verhalen op waarbij een eenvoudige uitkomst onmogelijk is.
Afrikaanse winnaar zeldzaamheid
Het is de tweede keer dat een zwarte auteur uit Afrika de literatuurprijs wint, na de Nigeriaan Wole Soyinka in 1986. Andere winnaars van het continent zijn de Zuid-Afrikanen Nadine Gordimer en J.M. Coetzee, de Egyptenaar Naguib Mahfouz en Albert Camus, die in de toenmalige Franse kolonie Algerije geboren werd.
Omdat de prijs in het verleden bovengemiddeld vaak naar Europeanen en Amerikanen ging, kondigde de Zweedse Academie, die bepaalt wie de prijs krijgt, recentelijk aan meer experts uit andere taalgebieden te betrekken bij de besluitvorming. Daardoor zouden schrijvers uit Azië en Afrika meer kans moeten maken op de eer.
De Nobelprijs voor Literatuur ging vorig jaar naar de Amerikaanse dichter Louise Glück, de zestiende vrouw van de 118 personen die werden bekroond. Afgelopen maand verscheen haar eerste in het Nederlands vertaalde dichtbundel, Averno.
Niet in Stockholm en Oslo
Eerder deze week werden al de prijzen uitgereikt voor Geneeskunde, Natuurkunde en Scheikunde. Die gingen respectievelijk naar onderzoek over het waarnemen van aanrakingen, klimaatmodellen en het bouwen van moleculen. Morgen wordt in Oslo bekendgemaakt wie de Nobelprijs voor de Vrede dit jaar krijgt.
De Nobelprijzen worden uitgereikt op 10 december, de sterfdag van oprichter Alfred Nobel. Voor het tweede jaar op rij gebeurt dat vanwege corona niet in Stockholm en Oslo, maar krijgen de laureaten hun gouden medaille in eigen land overhandigd.
Aan alle prijzen is een geldbedrag verbonden van 10 miljoen Zweedse kronen, iets minder dan een miljoen euro. Als een Nobelprijs aan meerdere ontvangers wordt toegekend, moet dat bedrag worden gedeeld.
Literair festival ILFU voegt nieuwe festivaldag toe over hete hangijzers van deze tijd
Op zaterdag 25 september vindt de eerste editie van Exploring Stories plaats: een speciale festivaldag op het ILFU gewijd aan de ‘hete hangijzers’ oftewel actuele thema’s van onze tijd. Op Exploring Stories staan onderwerpen als klimaat, ongelijkheid, oud en nieuw kolonialisme, feminisme en de kracht van fictie centraal. Een uniek ensemble van buitenlandse en Nederlandse schrijvers gaat hierover met elkaar en het publiek in gesprek, live dan wel online. Onder andere Ayaan Hirsi Ali, Lale Gül, Roxane Gay, Roberto Saviano, Jeanette Winterson, Tahar Ben Jelloun en Alfred Birney staan op het programma van het Utrechtse festival.
Website Taaladvies.net vernieuwd
Taaladvies.net, de website met antwoorden op veelgestelde vragen over de Nederlandse taal en spelling, is in een fris en gebruiksvriendelijk nieuw jasje gestoken. Zo zijn de zoekfunctie en de manier van navigeren beter en gemakkelijker gemaakt. De samenwerkende organisaties achter de site, de Nederlandse Taalunie, het Genootschap Onze Taal, Team Taaladvies van de Vlaamse overheid en het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT), willen taalgebruikers zo nog beter ondersteunen bij het vinden van het antwoord op hun taalvraag.
Europese Literatuurprijs 2021 gaat naar Saša Stanišić
De Europese Literatuurprijs 2021 gaat naar de roman ‘Herkomst’ van de Bosnisch-Duitse schrijver Saša Stanišić in de Nederlandse vertaling van Annemarie Vlaming. “Een liefdevol familieverhaal én een moderne en tragische Europese geschiedenis”, aldus de jury. Stanišić en Vlaming ontvangen de prijs op zaterdag 6 november op het Crossing Border Festival in Den Haag uit handen van juryvoorzitter Manon Uphoff.
De Europese Literatuurprijs bekroont de beste hedendaagse Europese roman die in het voorgaande jaar in Nederlandse vertaling is verschenen. Zowel de auteur als de vertaler van de winnende roman wordt bekroond; de schrijver ontvangt € 10.000 en de vertaler € 5.000.
Uitreiking P.C. Hooft-prijs 2021 aan Alfred Schaffer op 9 september
Online programma via Literatuurmuseum.nl
Alfred Schaffer (1973) ontvangt op donderdag 9 september online de P.C. Hooft-prijs 2021 voor poëzie uit handen van bestuursvoorzitter Maaike Meijer. Via Literatuurmuseum.nl is vanaf 20.00 uur een afwisselend programma te volgen dat wordt gepresenteerd door schrijver en performer Babs Gons. Schaffer komt zelf uitgebreid aan het woord.
Elena Ferrante geeft Belle van Zuylenlezing op het ILFU
Op donderdag 23 september verzorgt de Italiaanse schrijver Elena Ferrante de dertiende Belle van Zuylenlezing op het ILFU International Literature Festival Utrecht. Tevens ontvangt zij de Belle van Zuylenring, een internationale ereprijs van het ILFU in samenwerking met de gemeente Utrecht. Elena Ferrante is de schrijver van onder meer de vierdelige bestseller De geniale vriendin (Edizione e/o; Wereldbibliotheek
Papiertekort groot probleem voor boekensector: ‘Sommige titels even niet voorradig’
De boekensector heeft last van een tekort aan papier. Door de coronapandemie is wereldwijd de thuisbezorgeconomie geëxplodeerd en is er een enorme vraag naar kartonnen dozen voor pakketjes van webwinkels en naar pizzadozen. Papierpulp is daardoor niet aan te slepen. Maar dat is ook nodig voor boeken, en die sector lijkt een beetje het slachtoffer te worden van de huidige papierschaarste.
“We moeten achter aansluiten, heb ik de indruk”, zegt Robert Jan de Rooij, directeur en eigenaar van Wilco in Amersfoort. Dat is een van de grootste drukkerijen van Nederland. Er zijn zelfs fabrieken in Europa voor boekpapier die worden omgebouwd naar fabrieken voor kartonnen dozen. “Blijkbaar wordt in die sector veel meer geld verdiend.”
Gevolg is dat De Rooij enorm lang moet wachten als hij papier bestelt: “De hele papiermarkt is compleet uit balans. Als ik papier in huis wil hebben, duurt zo’n bestelling normaal gesproken een paar weken. Nu moet ik vier maanden wachten. Dus ja, uitgevers zullen soms ook moeten wachten op hun boeken.”
Toiletpapier
Papierpulp maakt een steeds grotere kans om een doos te worden in plaats van een boek. In Azië groeit ook de markt voor wc-papier enorm; die lijkt daarmee belangrijker dan de boekenmarkt.
“Uitgevers moeten (her)uitgaves daarom heel goed plannen, want anders kan het zo zijn dat bepaalde titels even niet leverbaar zijn”, zegt Martijn David, algemeen secretaris van de Groep Algemene Uitgevers. “Je kunt niet op dinsdag de drukker bellen en vragen of er donderdag een herdruk van 3000 exemplaren beschikbaar is. Meer boeken zullen tijdelijk even uitverkocht zijn, is mijn verwachting. Dus niet ‘vandaag besteld, morgen in huis’.”
‘Af en toe uitverkocht’
Inkoper Marte Kersten van uitgever VBK Media herkent het probleem. “De afgelopen tijd hebben wij soms niet kunnen leveren. Dat komt nog steeds voor. We weten dat sommige papiersoorten soms wel voorradig zijn, maar die zijn wel van mindere kwaliteit. En dan moet je kiezen.”
De schaarste van papier, maar ook bijvoorbeeld van lijm en drukplaten, leidt tot hogere kosten. Zullen die uiteindelijk worden doorberekend aan de consument? Martijn David noemt zo’n eventuele prijsverhoging niet dramatisch. “Dat is dubbeltjes-werk. Het drukken bepaalt maar voor een klein deel de prijs van een boek. Grootste probleem is op dit moment echt een herdruk: is daar wel genoeg papier voor beschikbaar?” David spreekt van een luxeprobleem. “Er wordt momenteel hartstikke veel gelezen, dat is toch een mooi teken?”
—
Bron: NOS