Category: Nieuws

Extra steunmaatregel voor boekhandels en schrijvers

Nu de boekhandels weer open zijn en de Boekenweek in aantocht is, komt het Nederlands Letterenfonds in samenwerking met De Schrijverscentrale en de Koninklijke Boekverkopersbond met een vervolg op de steunmaatregel om schrijversoptredens in boekhandels te stimuleren. Boekhandels kunnen tot 1 juli 2021 met korting een of meer auteurs boeken, waarmee de drempel wordt verlaagd voor het organiseren van optredens van schrijvers die – afhankelijk van de dan geldende mogelijkheden – op locatie, online of hybride zijn.

Boekhandels kunnen via De Schrijverscentrale een of meer schrijversoptredens boeken, waarbij het Letterenfonds het honorarium voor de schrijvers subsidieert tot maximaal € 500 per optreden. Daarnaast ontvangt de boekhandel via de Boekverkopersbond een extra bijdrage van € 500 voor de organisatiekosten. Boekhandels kunnen tot 1 juli 2021 auteurs boeken, maar de schrijversactiviteiten kunnen eventueel later in het jaar plaatsvinden. Er is budget voor minimaal 150 schrijversoptredens in 100 boekhandels.

Iedere denkbare publiekspresentatie komt in aanmerking. Van interviews met een schrijver en online leesclubs tot signeersessies in de etalage en liveoptredens. Hiervoor kunnen schrijvers en illustratoren in alle literaire genres worden geboekt: van kinder- en jeugdliteratuur tot non-fictie, poëzie en spoken word.

Aanvragen en voorwaarden

Boekhandels kunnen voor boekingen van schrijvers contact opnemen met De Schrijverscentrale, info@deschrijverscentrale.nl, tel. 020 623 49 23. Kijk hier voor de voorwaarden, aanvragen kunnen online worden ingediend.

De Boekenweek wordt georganiseerd door de CPNB en vindt plaats van 29 mei tot en met 6 juni; het thema is dit jaar Tweestrijd.

Gisteravond won filosoof, publicist, dichter én vertaler Bas Belleman de Filter Vertaalprijs 2021 voor zijn integrale vertaling van Shakespeares Sonetten.

De Filter Vertaalprijs, genoemd naar het gelijknamige tijdschrift over vertalen, bestaat uit een bedrag van € 6000, ter beschikking gesteld door uitgevers van vertaalde fictie en non-fictie in ons taalgebied. De Filter Vertaalprijs wordt sinds 2007 jaarlijks toegekend voor de meest bijzondere vertaling uit het voorafgaande kalenderjaar.

De jury over de vertaling van Belleman: “Als we het origineel niet al kenden, zouden deze gedichten door kunnen gaan voor oorspronkelijk Nederlandse. Belleman trekt in zijn kloeke boek de sonnetten van Shakespeare helemaal naar onze tijd als hij betoogt dat de donkere dame aan wie de laatste sonnetten gericht zijn wellicht geen vrouw is, maar een man in travestie of misschien zelfs iemand voor wie geen plaats is in de traditionele genderverdeling. Belleman lokt de lezer steeds verder het dubbelzinnige spiegeltaalpaleis in van schijn en werkelijkheid, tot het haar of hem duizelt.”

Karl van Heijster schreef over de vertaling op De Leesclub van Alles: “Dat Shakespeares sonnetten tot het beste behoren wat de literatuur heeft voortgebracht, behoeft geen betoog. Het Engelse origineel rechtvaardigt dus alleen al de aanschaf van deze nieuwe uitgave – al helemaal voor wie ze nog nooit heeft gelezen. Maar Bellemans fantastische vertaling en inzichtelijke commentaar maakt Shakespeares Sonnetten ook de moeite waard voor wie al bekend is met Shakespeares poëzie – of dat meent te zijn. Ruim vierhonderd jaar na dato is het in elk geval een stuk minder controversieel om te stellen dat deze uitgave wél een overdonderend succes is.”

Schrijver Manon Uphoff is de nieuwe voorzitter van de Europese Literatuurprijs. De vakjury leest nu de twintig romans die door 17 boekhandels zijn geselecteerd voor de longlist en maakt op dinsdagavond 29 juni aanstaande de shortlist met vijf titels bekend vanuit SPUI25 in Amsterdam.

De Europese Literatuurprijs bekroont zowel auteur als vertaler(s) van de beste hedendaagse Europese roman die in het afgelopen jaar in Nederlandse vertaling is verschenen.

Manon Uphoff:
“Ik verheug me erop  ̶  als Obelix die in de ketel met toverdrank is gevallen  ̶  om met mijn collega-juryleden deze reis door de Europese literatuur te maken. Juist in deze tijd, waarin we van zoveel contact en mogelijkheden tot uitdrukken afgesneden zijn, is het voor lezers en zeker ook voor mij als voorzitter van de Europese Literatuurprijs een voorrecht om deze romans te lezen, bespreken en onder de aandacht te brengen. Een voorrecht om te kúnnen lezen, vrije toegang te hebben tot een rijkdom aan ervaring en verbeelding, omdat deze in vertaling voor ons toegankelijk is gemaakt.”

Manon Uphoff (1962) volgt Abdelkader Benali op, die de afgelopen twee jaar als juryvoorzitter shortlist en winnaar presenteerde. Uphoff is een veelvuldig bekroond schrijver van romans, verhalenbundels, essays en novellen. Onlangs ontving ze de driejaarlijkse Charlotte Köhlerprijs voor haar proza, en in het bijzonder voor haar recente roman Vallen is als vliegen, die werd genomineerd voor de shortlist van de Libris Literatuurprijs en Bookspot Literatuurprijs en bekroond met de Tzumprijs en de Bookspot Scholierenprijs. Haar werk is of wordt vertaald in het Duits, Engels en Spaans. Ook is ze medeoprichter van het schrijverscollectief FixDit dat zich inzet voor meer diversiteit in de letteren, de canon en het onderwijs. Eerder was ze bestuursvoorzitter van PEN.

De vakjury van de Europese Literatuurprijs 2021 bestaat naast Manon Uphoff uit criticus Cyrille Offermans (De Groene Amsterdammer), literair vertaler Martine Woudt (laureaat 2020) en boekhandelaren Marieke de Groot (Pantheon Boekholt, Amsterdam) en Marischka Verbeek (Savannah Bay, Utrecht). De vakjury selecteert zowel de vijf titels voor de shortlist als de winnaar van de Europese Literatuurprijs 2021. Op dinsdagavond 29 juni 20.00 wordt de shortlist bekendgemaakt in of vanuit SPUI25 in Amsterdam.

De Europese Literatuurprijs

Twintig romans vertaald uit negen talen en afkomstig uit elf landen maken kans op de Europese Literatuurprijs 2021. Iedere woensdag gaat een van de vertalers op de longlist nader in op zijn of haar genomineerde vertaling. Volg hun verhalen op het Vertalerskanaal van Hebban.nl, op vertalersgeluk.nl of via de Facebookpagina @EuropeseLiteratuurprijs.

De Europese Literatuurprijs is een initiatief van Academisch-cultureel centrum SPUI25, Athenaeum Boekhandel, het Nederlands Letterenfonds en weekblad De Groene Amsterdammer, en wordt mede mogelijk gemaakt door het Lira Fonds en de Lancey Foundation.

Vandaag, 20 april, verschijnt de nieuwe online editie van de Algemene Nederlandse Spraakkunst, beter bekend onder de afkorting ANS of e-ANS. Dit naslagwerk is vanaf 19.00 uur vanavond door iedereen gratis te raadplegen via het webadres https://e-ans.ivdnt.org/.

De ANS is het standaard naslagwerk waarin de grammaticale regels van het Nederlands worden beschreven. De ANS richt zich op de professionele gebruikers van het Nederlands: leerkrachten, leerlingen en studenten, tekstschrijvers, vertalers en dergelijke. Hoewel dit werk in de eerste plaats beschrijvend is en niet voorschrijvend, is het een belangrijke gids voor een correct en doelmatig gebruik van onze taal. In dit filmpje vertellen enkele actieve gebruikers over het belang van de ANS.

De vorige editie verscheen in 1997 als boek en vanaf 2002 ook online. In 2016 is gestart met de voorbereiding van de nieuwe editie uit een behoefte aan inhoudelijke en digitale vernieuwing. De ANS moet in meerdere opzichten mee met de tijd. Taal is een dynamisch, veranderlijk gegeven, en het is belangrijk dat woordenboeken en grammatica’s die evolutie volgen om hun nut en betrouwbaarheid voor de taalgemeenschap te behouden. Bovendien zijn de maatschappelijke opvattingen over taal en taalnormen in de loop der jaren veranderd: waar vroeger uitgegaan werd van één enkele norm voor het hele taalgebied, wordt nu bijvoorbeeld meer rekening gehouden met de verschillen tussen het Nederlands in Nederland, België en Suriname. Een derde factor is de digitalisering. Door de digitale revolutie van de jongste twee decennia, bijvoorbeeld de komst van de smartphone, kan de informatie uit de ANS beter dan voorheen en voor meer mensen ontsloten worden.

De herziening van de ANS is een nog lopend meerjarenproject. Er is de afgelopen jaren aan gewerkt door een consortium van vijf universiteiten en wetenschappelijke instellingen uit Nederland en Vlaanderen: de Universiteit Gent, de Katholieke Universiteit Leuven, de Universiteit Leiden, de Radboud Universiteit en het Instituut voor de Nederlandse Taal. Vandaag verschijnt de ANS in een volledig vernieuwde digitale omgeving, met betere zoekmogelijkheden. Tegelijk met die nieuwe vormgeving verschijnen al enkele nieuwe, herziene hoofdstukken, namelijk die over voorzetsels en over de ontkenning. Periodiek zullen oude hoofdstukken uit 1997 door herziene hoofdstukken worden vervangen. De eerstvolgende hoofdstukken die aan de beurt zijn, gaan over klankleer (volledig vernieuwd en sterk uitgebreid) en woordvolgorde.

Om de ANS nog beter geschikt te maken voor het onderwijs Nederlands, komt er naast de beschrijving van de grammaticaregels nog een didactische component met samenvattende teksten in eenvoudige woorden, overzichtslijsten en oefeningen voor leerlingen en studenten.

De vernieuwde ANS is een initiatief van de Taalunie en is ook door de Taalunie gefinancierd. Het gemeenschappelijk bepalen van de spraakkunst is een verdragstaak van de Taalunie, net als het bepalen van de officiële spelling. Het werk is ondergebracht bij het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT). Dat Vlaams-Nederlands instituut is opgericht als expertisecentrum dat de belangrijkste taalbronnen voor het Nederlands ontwikkelt, beheert en voor een groot publiek beschikbaar stelt. Naast de ANS beheert het INT bijvoorbeeld ook grote hedendaagse en historische woordenboeken zoals het Algemeen Nederlands Woordenboek (ANW) en vertaalwoordenboeken tussen het Nederlands en talen als het Portugees, Nieuwgrieks en Estisch.​

Op woensdagavond 19 mei houdt Koos Meinderts (1953) de Annie M.G. Schmidtlezing 2021. Vanuit het Kinderboekenmuseum in Den Haag zal hij in een online lezing zijn visie geven op actuele ontwikkelingen in de kinder- en jeugdliteratuur.
De titel van zijn lezing luidt: Het land waar grote mensen wonen.

Koos Meinderts debuteerde in 1983 met Mooi meegenomen en inmiddels heeft hij ruim vijftig titels op zijn naam staan. Hij schrijft voor alle leeftijden, van prentenboeken tot romans voor volwassenen, van gedichten tot theater- en liedteksten. Met zijn poëtisch en humoristisch werk ontroert hij en zet hij menig lezer aan tot denken. Meinderts’ werk werd vele malen bekroond, zo kreeg hij de Boekenleeuw voor De zee zien en de Gouden Griffel voor Naar het noorden. Het lied ‘Terug bij af’ dat hij met Harrie Jekkers schreef, kreeg in 1991 de Annie M.G. Schmidt-prijs en in 2012 ontving hij de Willem Wilminkprijs voor het lied ‘Maite Maria’. In 2019 ging de film De Club van Lelijke Kinderen in première, gebaseerd op zijn gelijknamige kinderboek.

De Annie M.G. Schmidtlezing, voor het eerst gehouden in 2000, is een begrip in de wereld van de Nederlandstalige kinder- en jeugdliteratuur. Elk jaar geeft een gelauwerd schrijver zijn of haar persoonlijke kijk op deze kinder- en jeugdliteratuur. Bekende auteurs uit Nederland en Vlaanderen hebben in de afgelopen jaren de lezingen verzorgd, onder wie Paul Biegel, Imme Dros, Rindert Kromhout, Joke van Leeuwen, Ted van Lieshout, Bart Moeyaert, Anna Woltz en Marjolijn Hof. De lezing wordt georganiseerd in samenwerking met IBBY-Nederland en mede mogelijk gemaakt door Stichting Lezen en het Nederlands Letterenfonds.

Praktische informatie:

De lezing begint om 20 uur en wordt online georganiseerd. Kaarten zijn online te bestellen via Kinderboekenmuseum.nl. Toegang bedraagt €5, € 10 of €15.