You may write me down in history
With your bitter, twisted lies,
You may trod me in the very dirt
But still, like dust, I’ll rise.
Het achtste leven (voor Brilka) – Nino Haratischwili
Positieve kritieken in overvloed. Terecht?
Vooraf: ik heb dit in het Duits gelezen, het kan zijn dat namen en plaatsen in de Nederlandstalige versie anders zijn gespeld. Sommige citaten zijn eveneens in het Duits weergegeven.
“Die Trauer, der Normalzustand dieser Erbinnen des Schokoladenfabrikanten”. Zomaar een zin uit Het achtste leven (voor Brilka) van Nino Haratischwili. Dat zou het levensmotto kunnen zijn van de generaties vrouwen die afstammen van de “stamvader” , de chocoladefabrikant. Het lijvige verhaal wordt verteld door Niza, verre nazaat van de chocoladefabrikant en het is ingebed in de politieke ontwikkelingen in Georgië en Rusland, en in bredere zin af en toe de rest van Europa, gedurende de levens van vooral de vrouwen.
Het achtste leven (voor Brilka)
Roman
Frankfurter Verlagsanstalt
2014
1280
Een monumentaal, Tolstojesk familie-epos dat zes generaties omspant tussen 1900 en nu. Acht levens van één Georgische familie, beginnend in een kleine stad tussen Georgië en Azerbaidzjan, waar een getalenteerde chocolatier zijn dochters grootbrengt en en passant een recept bedenkt voor een verrukkelijke chocoladedrank met gevaarlijke krachten. Het brengt hem rijkdom en aanzien, maar dat betekent in die tijd ook al spoedig een gevaar.
Niza is de achterkleindochter van Stasia, een van de dochters van de chocolatier. Zij woont in Berlijn en vertelt op eeslepende wijze, maar ook met veel ironie en humor, de dramatische geschiedenis van haar familie en die van de ‘rode’ twintigste eeuw – een cruciale periode in de Europese geschiedenis – met de opkomst en ondergang van de Sovjet-Unie, het wegvallen van het IJzeren Gordijn en de perestrojka.
Crossing Border 2016, deel 3
Het slot van dag 1: Thees Uhlmann, Lize Spit en Julia Deck
Een impressie van de laatste van de bijgewoonde gesprekken op mijn eerste dag van Crossing Border 2016.
Rode sulfur – Robert Bosnak
Vastgelopen in ambities, veelbelovende opzet, matige uitwerking
Een debuterende schrijver, zeker als deze al wat ouder is, heeft een voorgeschiedenis. Een psychoanalist die gespecialiseerd is in droomduiding, Carl Jung, een healingpraktijk heeft en geïnteresseerd is alchemie, genaamd Robert Bosnak. Elementen die terug te vinden zijn in zijn romandebuut, Rode sulfur. Opgegroeid in Nederland maar inmiddels al zolang Amerikaan dat hij voor de vertaling van zijn boek niet meer op zichzelf vertrouwde.
Rode sulfur
Roman, fantasy
The House of books
2016
Paperback
318
Erica Feberwee
Den Haag, 1666. De oude kunst van de alchemie is aan het verdwijnen. Er woeden oorlogen met Engeland en Frankrijk. Europa wordt geteisterd door de pest. Theodoor Mundanus is de enige alchemist die nog fragmenten van de Steen der Wijzen in zijn bezit heeft, de steen die lood in goud verandert en ziekten geneest. Er zijn twee vrouwen in zijn leven, Clara en Marianne. Zij worden achtervolgd door duistere krachten en machtige wereldleiders, die allen jacht maken op de Steen.
Crossing Border 2016, deel 2
Twee geweldige Noren
Niet tegelijkertijd gelukkig, geen dubbelinterview. Achter elkaar, met een korte pauze, werden geïnterviewd Morten Strøksnes en Carl Frode Tiller.
Crossing Border 2016, deel 1
Inleiding
Crossing Border is in 2016 verhuisd naar de Grote Markt, Het Paard van Troje en nabijgelegen locaties in Den Haag. Of het een succes is om het over meerdere locaties te spreiden is maar zeer de vraag. Ik vond het heel wat minder sfeervol dan in de Koninklijke Schouwburg waar het festival in 2015 onder één dak plaatsvond. Het was weliswaar rustiger, overzichtelijker, maar ik miste wel het geroezemoes van de mensen aan de bar of van degenen die van de ene zaal naar de andere liepen. Als het flink regent, zoals gisteren nodigt het bepaald niet uit om even snel naar een andere plek te gaan.
Iets in ons boog diep – Jan Lauwereyns
Meer dan een verhaal
Het Nederlandse taalgebied kent nogal wat auteurs die meer aandacht verdienen dan ze krijgen. Jan Lauwereyns is daarvan een goed voorbeeld. Als dichter heeft hij de VSB poëzieprijs gewonnen in 2012. Als romancier timmert hij ook aan de weg, maar of hij met zijn nieuwste werk Iets in ons boog diep op weg is naar de status van publiekslieveling is maar zeer de vraag. Degenen die dit boek wel tot zich nemen zullen het koesteren als een kostbaar kleinood.
Iets in ons boog diep
Roman
Koppernik
2016
Paperback
239
Yuji Kohara, een moleculair bioloog, stapt per vergissing een halte te vroeg uit de metro. Zijn verstrooidheid zet hem op het spoor van een oude vlam. Er volgen een lange nacht, een rusteloze week en de vreemde rest van het jaar. Vroeg of laat moet de verwarde wetenschapper zijn zintuigen reinigen en een beslissing nemen, voor zichzelf en voor zijn dochter, om via de toekomst het verleden te kunnen loslaten.
Met Iets in ons boog diep schrijft Jan Lauwereyns een komedie in c klein. Geen kolder, maar een heroïsch gevecht met de kleine nachtmerries van het gewone leven. Alles mag aan bod komen in deze roman, die is opgebouwd als een reeks lyrisch-essayistische canto's over (onder andere) de liefde, het vaderschap, het glioblastoom, La Commedia, het seksleven van rondwormen, vivisectie op Amerikaanse krijgsgevangenen, de behoefte aan een onverbrekelijke band, en de leegte, die aan het begin van elke beweging zit.
Literatuur – Annie M.G. Schmidt
Toen ik verloofd was met René
die zoveel hield van Hemingway,
las ik het werk van Hemingway
omdat dat werk me zoveel dee.
Maar toen het uit was tussen ons,
toen kreeg ook Hemingway de bons.
Realiteit – Miroslav Holub
Kleine wormen van pijn golfden nog
in de doorschijnende lucht,
de trilling verflauwde en
Het kwaad – Jan Guillou
De wraak wordt ijskoud opgediend
In Scandinavische literatuur is wraak een geliefd thema. Zelden is de reden voor wraakneming begrijpelijker dan in Het kwaad van Jan Guillou, de Zweedse auteur en journalist. Van zijn hand is de dertiendelige spionageserie Le cog rouge die in Nederland helaas niet erg bekend is en waarvan slechts vijf delen zijn vertaald. Hij heeft nog twee andere kortere reeksen geschreven die beter zijn ontvangen. Het kwaad is een losstaand boek.
Het kwaad
Roman
De Fontein
2004
Paperback
286
E. Weeda
Erik is veertien en wordt mishandeld door zijn vader. Dit gebeurt niet in de woede van het moment, noch uit geloof in kastijding als opvoedkundig middel. Eriks vader is een sadist, een borderline psychopaat.
Al heel jong heeft de jongen geleerd emotioneel en fysiek het geweld te verdragen, maar - minstens zo belangrijk - hij heeft ook geleerd fysiek geweld te gebruiken.
Erik is zeer intelligent maar doet het slecht op school. Zijn schooltijd staat in het teken van zijn drang naar controle. Nadat hij van school wordt gestuurd, komt hij terecht op de kostschool Stjärnsberg.
Zijn aanvankelijke vreugde slaat algauw om wanneer hij kennismaakt met het hiërarchische systeem waarin ouderejaars de nieuwelingen hardhandig hun plaats wijzen. De tragikomedie die ontstaat wordt ingegeven door het conflict tussen de pertinente weigering van Erik om zich door wie dan ook te laten domineren - laat staan door een stelletje omhooggevallen snotjongens - en de getiranniseerde meute, die heilig gelooft in de 'Stjärnsberg-traditie'. Erik is sterk, gewend aan geweld, populair vanwege zijn sportieve vaardigheden en geliefd bij de leraren, maar wordt toch bijna gebroken door dat wat een meedogenloze vervolging wordt.
Het verhaal eindigt niet met Eriks tactische overwinning op school.
In de ultieme confrontatie blijkt dat Erik zowel moreel als fysiek de overwinnaar is in het langdurige, wrede gevecht met zijn vader.