Ida Gerhardt

Ida Gerhardt werd op 11 mei 1905 geboren te Gorinchem als tweede dochter in het gezin Gerhardt. Op het Erasmiaans gymnasium te Rotterdam was zij leerlinge van de dichter J.J. Leopold, die haar zoveel liefde voor de klassieken bijbracht dat zij klassieke talen ging studeren. Als classica was zij jarenlang werkzaam in het onderwijs, haar eerste vaste aanstelling was in Kampen, later was ze als docente verbonden aan de Werkplaats van Kees Boeke in Bilthoven.

Maar ze voelde zich in de eerste plaats dichter. Als meisje van vijf jaar wist ze al dat het woord in haar te vondeling was gelegd: ‘Waarvoor ik moest zorgen,/ met mijn leven moest borgen:/ tot aan mijn dood ‘. (Biografisch 1, Vijf Vuurstenen) “Poëzie”, zei ze ooit in een interview, “dàt is mijn partnerkeus geweest”.

Het dichterschap van Gerhardt is oer-Hollands en klassiek tegelijk. Het rivierenlandschap van haar jeugd – met zijn uiterwaarden, wisselende wolkenluchten en het altijd stromende water – is levenslang haar biotoop gebleven. Veel van haar gedichten getuigen van haar grote liefde voor de natuur en haar bezorgdheid voor ‘het verkwanselen en het schenden van het Nederlandse landschap’ Zo dicht zij reeds in 1949 in Kwatrijnen in opdracht:

Het schoon van Holland: welhaast doodgesnoeid;
de vogel zwijgt, de rank is uitgebloeid.
Een harde zon schijnt op de koolaspaden,
waarlangs gekneusde dovenetel groeit.

Toch schrijft Gerhardt geen brave natuurlyriek. Maar in dat verbeelde landschap is Hellas nooit ver weg! Zo kan een Groningse Sint Maartensoptocht uitgroeien tot een mytisch tafereel en we moeten ook niet vreemd opkijken als op de IJsselbrug bij Kampen een klassiek tableau tot leven komt. De tijden, zo zegt Gerhardt ergens, waren niet gescheiden.

Daarom ook kon zij, wandelend op het strand van een Hollands waddeneiland, over Sappho schrijven: ‘Nog staat haar voetstap in het gouden zand’.

Zij liet een omvangrijk oeuvre na: van Kosmos (1940) tot en met De Adelaarsvarens (1988) Diverse malen werd ze gelauwerd maar de P.C. Hooftprijs 1979 vormde een kroon op haar werk. Ida Gerhardt overleed op 15 augustus 1997 te Warnsveld bij Zutphen.

Meer over Ida Gerhardt:
Ida Gerhardt genootschap
Koninklijke Bibliotheek
Wikipedia

Share

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.