Filosofische thriller annex ideeënroman
Sommige boeken zijn nauwelijks in een vakje te stoppen. Vrije val van Juli Zeh is een wel zeer goed voorbeeld. Het heeft kenmerken van een thriller: een misdaad, een motief, een dader, een speurder. Maar ook en misschien wel vooral: een roman waarin een vergissing enorme gevolgen blijkt te hebben, een vriendschap die tot het uiterste wordt beproefd en wetenschappelijke discussies op (onnavolgbaar) hoog niveau.
Oskar en Sebastian zijn twee studenten fysica en niet zomaar studenten. Het beste van het beste en dat willen zij weten. Gekleed als dandy’s, betweters zonder concurrenten, vormen zij hun eigen besloten mini-universum; niemand kan aan ze tippen.
Een glanzende wetenschappelijke carrière ligt in het verschiet. Totdat Sebastian afhaakt, hij voelt zich gaandeweg steeds meer de mindere, bijna een bijwagen, van de geniale Oskar. Sebastian verlaat de wetenschap, trouwt en krijgt een sneer mee van Oskar bij de bruiloft:
“In plaats van een sluier, vertelde hij de pijnlijk getroffen aanwezigen, had Sebastian zijn bruid een groene lamp moeten opzetten. Dat hoorde zo bij een nooduitgang”
De twee houden toch contact, eens per maand komt Oskar op visite. Het loopt fout. Sebastian schrijft een gewaagd artikel in een wetenschappelijk tijdschrift. Tijdens een live uitzending op televisie daarover veegt Oskar meedogenloos de vloer aan met het artikel en de auteur. Ongeveer gelijktijdig is er een schandaal in een ziekenhuis waarbij een vriend van de vrouw van Sebastian betrokken is. Sebastian heeft rust nodig om alles op een rijtje te zetten en hoopt die ook te krijgen als zijn vrouw op vakantie gaat en hun zoon naar een vakantiekamp gaat. Van de gehoopte rust komt niets terecht. Een ontvoering, gevolgd door geheimzinnige telefoontjes, een vreemd einde aan de ontvoering, het zijn verontrustende ervaringen die Sebastian tot wanhoop drijven waardoor hij gaat twijfelen aan zijn verstand. In zijn verwarde toestand doet hij iets vreselijks.
Vrije val is geen gemakkelijk boek. Het verhaal is qua thriller tamelijk eenvoudig. Voor de rest is het doorzetten en soms maar gewoon lezen om het lezen. De wetenschappelijke discussies tussen Oskar en Sebastian zijn inhoudelijk nauwelijks te volgen, de filosofische ideeën zijn ook niet voor eenieder gesneden koek. Maar het is niet nodig om het te begrijpen om geboeid te raken en te blijven door deze passages. Bijvoorbeeld: de letterlijke weergave van de discussie op televisie is fascinerend van begin tot eind, De manier waarop Oskar zijn vriend met genadeloos sarcasme verpulvert is een glorieus hoogtepunt in het boek, ook zonder kennis van de materie.
De stijl van Juli Zeh is soepel in die zin dat deze zich aanpast aan het onderwerp. Het thrillergedeelte is redelijk rechttoe rechtaan. De wetenschappelijke discussies worden beschreven in een stijl die net zo weerbarstig is als de materie. De filosofische beschouwingen en de gedachtenkronkels van de hyperintelligente speurder zijn weer in een wat abstractere stijl geschreven. De verbale gevechten zijn vlijmscherp.
De personages mogen er ook zijn. Naast de twee hoofdpersonen zijn vooral de speurder, commissaris Riet, en diens “vrouwelijke” (tussen haakjes want dat is alleen maar geslachtelijk zo, gespeend als zij is van alles wat naar vrouwelijkheid neigt) sociaal gestoorde net zo geniale evenknie, Rita Skure, onvergetelijke personen.
Het moge duidelijk zijn. Mijn kennismaking met deze schrijfster is mij bijzonder goed bevallen. Vrije val smaakt naar meer, veel meer.
Thriller
Anthos
11 oktober 2010
Paperback
269
Hilde Keteleer
De jeugdvrienden Oskar en Sebastian zijn beroemde fysici. Oskar is een studentikoze, excentrieke, vrijgezelle dandy. Sebastian is getrouwd met Maike en vader van hun zoontje Liam. Elke eerste vrijdag van de maand komt Oskar bij zijn vriend en diens gezin eten in Freiburg, het decor van Vrije val. Hun wetenschappelijke inzichten zijn in de loop der tijd steeds meer gaan lopen verschillen. Als Sebastian zijn zoontje Liam naar de padvinderij heeft gebracht, wordt Liam ontvoerd. De ontvoerders hebben één eis: 'Dabbeling moet weg'. Dabbeling is een bevriende arts. Sebastian denkt dat de gijzelnemers iets van doen hebben met een farmaceutisch schandaal, waar Dabbeling te veel van weet. Om Liam vrij te krijgen, doodt hij de arts, als Liams vrijlating uitblijft, waarschuwt Sebastian de politie. Over de moord op Dabbeling zwijgt hij.
De zaak komt op het bureau van de Freiburgse commissaris Rita Skura en haar collega Schilf. Schilf is een intellectuele vrijgezel met een dodelijke hersentumor, en een aanhanger van Kantiaanse filosofische principes, die hem hebben geholpen bij het oplossen van veel misdaden. Met zijn onorthodoxe werkwijze slaagt Schilf erin de ontvoering en de moord te ontrafelen.
Ontdek meer van JKleest
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
Nu pas vrije val gelezen? was in 2010 mijn kennismaking met haar! Ook zeer interessant om te bespreken binnen een leesclub. Inmiddels uitverkocht, maar lees vooral ook: corpus delicti, speeldrift, nultijd(iets minder), maar zeer zeker ook haar onlangs verschenen: Ons soort mensen! Ik was er vorige maand “vol van”!
Nu pas ja. Maar ik heb nog wel wat meer auteurs te ontdekken, kan nog vele jaren vooruit. Ik heb je tips genoteerd, dank!
Ze Henriëtte 🙂