De paradox van geluk – Aminatta Forna

 

Aardig, niet meer dan dat

Londen is het theater waar De paradox van geluk door Aminatta Forna zich afspeelt. In terugblikken die op verschillende plaatsen het hoofdverhaal onderbreken komen ook andere plaatsen voor, maar dat zijn kleine zijlijnen over de achtergrond van beide hoofdpersonen.

Twee hoofdpersonen in de rouw

De vrouwelijke hoofdpersoon, Jean Turane, is in Londen om onderzoek te doen naar het gedrag van stadsvossen. Ze is gescheiden en heeft een zoon die zij te weinig aandacht heeft gegeven en die daardoor meer naar zijn vader toetrekt. Het doet haar meer dan zij dacht.
De mannelijke hoofdpersoon is Attila Asare, een Ghanese dokter, gespecialiseerd in traumaverwerking. Hij is in Londen voor een conferentie. Hij heeft zijn vrouw verloren. In Londen is ook zijn voormalig collega (en meer dan dat) opgenomen in een verzorgingstehuis, vroege dementie. Hij is daar om haar te bezoeken.
In deze grote stad treffen deze twee hoofdpersonen elkaar toevallig drie keer achter elkaar. Drie keer is trakteren, blijkbaar ook daar.

In die korte tijd dat zij daar zijn raken hun levens met elkaar verknoopt. De jonge Tano, een bekende van Attila, is vermist. Bij zijn zoektocht krijgt Attila hulp van Jean en haar netwerk. Dat bestaat uit mensen die vanwege hun activiteiten veelal in de buitenlucht vertoeven. En ja, je kunt erop wachten dat zij in bed belanden, wat natuurlijk ook gebeurt.

Een andere belangrijke verhaallijn is het onderzoek naar de stadsvossen. Niet zozeer het onderzoek zelf, wel de reacties van de lokale bevolking op hun aanwezigheid en het, al dan niet vermeende, beschadigende gedrag van deze dieren. Mijn interpretatie van deze verhaallijn is dat de vossen een metafoor zijn voor immigranten en wat dat allemaal teweegbrengt.

Gekunstelde opbouw, emotioneel onevenwichtig

De paradox van geluk heeft een gekunstelde opbouw. De inleiding speelt in 1834 en kent elementen die later nog eens zullen terugkeren in het verhaal. Een wolvenjager in Massachusetts slaagt erin om de allerlaatste wolf te doden in het plaatsje Greenhampton. Dan springen we naar het heden en ontvouwen de verhalen zich, soms lukraak onderbroken door terugblikken op het leven van de twee hoofdpersonen.

De personages zijn aardig uitgewerkt, maar blijven toch ook een beetje vlak. Het boek bevat wat vreemde gimmicks, zoals Attila die met een collega en vriend Esperanto praat omdat zij dan verder voor niemand verstaanbaar zijn. Leuk bedacht, maar de toegevoegde waarde is mager.

Tot zover is De paradox van geluk een aardig geschreven boek, met wat kanttekeningen. Mijn grootste bezwaar zit hem in de onevenwichtige dosering van de emoties. De opbloeiende verhouding tussen Jean en Attila leest alsof je de handleiding van een vrieskist leest. Gevoelloos, steriel, je neemt het voor kennisgeving aan.
Heel anders is dat als het gaat over de stadsvossen en de emoties die deze dieren losmaken bij de bevolking. De hysterie die dan ontstaat, aangewakkerd door een luistercijfergeile radiopresentator, staat bol van de emoties. Dan is Forna op haar best.

Al met al is De paradox van geluk niet onaardig maar niet veel meer dan dat. Het is een boek dat je consumeert en snel weer vergeet.

De paradox van geluk
Aminatta Forna
Roman
Nieuw Amsterdam
2018
Hardcover
415
Aleid van Eekelen - Benders, Mariella Duindam
9789046823873
Share

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.