Het Birma bedrog – Roel Thijssen

 

Onbekende geschiedenis op onbekend terrein

In Het Birma bedrog komt een aspect van de Tweede Wereldoorlog aan het licht dat in dit deel van de wereld nauwelijks bekend is. Natuurlijk weten we wel dat de nazi’s veel werk maakten van het roven van kunst en antiek, maar dat de Japanners dat ook deden is minder bekend. Maar ook weer niet heel verrassend. Dit verschijnsel is het onderwerp van de nieuwste thriller van Roel Thijssen, deel zes alweer in de reeks rond Graham Marquand.

Oorlogsbuit duikt weer op

Het Birma bedrog begint met een Franse krijgsgevangene, Bernard Delaruelle, die de kans krijgt om te ontkomen aan de ontberingen en het gebrek aan voedsel in het kamp waar hij gevangen zit. Hij krijgt het voorstel om een Japanse kapitein te begeleiden naar de grens. De oorlog loopt tegen het einde en deze kapitein wil zichzelf en zijn oorlogsbuit veilig zien te stellen. Daarvoor heeft hij dragers nodig evenals begeleiding van Franstaligen. Delaruelle zegt ja, hoewel hij aanvankelijk de bedoeling van zijn rol niet doorziet.

Enkele decennia later duiken er wapens op die in de oorlog zijn gefabriceerd maar die niet zijn gebruikt. Graham Marquand verricht het onderzoek naar de herkomst en langzaam wordt duidelijk dat er veel meer aan de hand is. Hij komt op het spoor van de oorlogsbuit en van enkele personen die er destijds bij waren betrokken. Gezien de waarde van de buit is het niet verrassend dat er verschillende partijen zijn die dat maar wat graag in handen willen zien te krijgen. De strijd is grimmig en Marquand kan niet anders dan zich in de gevarenzone te begeven.

Link met de realiteit

Roel Thijssen heeft er een knap verhaal van gemaakt. Het is losjes gebaseerd op de geschiedenis van ene Jim Thompson*. Zijn geschiedenis is een indicatie voor wat gebeurd zou kunnen zijn met de oorlogsbuit, die naar verluidt vele miljarden bedroeg. Speculaties te over: de VS zijn niet al te streng geweest voor het Japanse regime, het geld is mogelijk besteed aan de Vietnamoorlog om maar wat te noemen. Feit is dat deze Thompson daadwerkelijk heeft geleefd, maar in 1967 plotseling verdween; een mysterie dat veel aandacht heeft getrokken maar dat niet is opgehelderd.

Het in een lekker tempo vertelde verhaal werpt licht op één van de vele trieste geschiedenissen uit deze oorlog. Thijssen laat goed zien dat aan de nasleep hiervan ook verwerpelijke aspecten kleven. De politieke en economische strijd gaat gewoon door en elk middel dat daaraan kan bijdragen wordt gebruikt, ongeacht de herkomst.

Het Birma bedrog bestaat uit drie delen. Het begint aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, het eindigt in 1973. De vertelling is niet chronologisch, geregeld zijn er sprongen in de tijd. Het verhaal wordt zonder veel franje gepresenteerd, weinig emotie, weinig grote woorden, desondanks niet vlak. Dat de plaats van handeling nauwelijks bekend is en er geografisch weinig herkenningspunten zijn is af en toe lastig, maar verder is er weinig op aan te merken. Prima thriller met een interessante hoofdpersoon die zelf niet al te veel in de schijnwerpers staat wat ten goede komt aan zijn houdbaarheid.

*Het verhaal van Jim Thompson 

Het Birma bedrog
Graham Marquand
Roel Thijssen
Thriller
Marmer
Juni 2019
Paperback
320
9789460684319
Share

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.