Energiek relaas van een turbulente jeugd
Het debuut van Mano Bouzamour, De belofte van Pisa, is in brede kring lovend ontvangen. De jonge schrijver, geboren in 1991, heeft in een klap zijn naam gevestigd met een roman die door sommigen wordt vergeleken met De avonden.
De belofte van Pisa zou voor de islam, en met name de Marokkaanse immigranten, een vergelijkbare betekenis hebben als het boek van Reve had voor het benepen leven uit de jaren veertig.
De verwachtingen zijn hierdoor flink opgeschroefd en de vraag is dan maar of het boek die kan waarmaken. Het antwoord is duidelijk: ja dus.
Het is makkelijk te begrijpen waarom dit boek in sommige kringen slecht is gevallen. Af en toe met enige vertedering, maar overwegend vrij genadeloos portretteert hij zijn ouders als onbuigzame gelovigen die weigeren om iets te doen aan hun analfabetisme, integratie en hun achtergebleven ontwikkeling.
De manier waarop de Marokkaanse pubers en jongemannen worden neergezet bevestigt veel vooroordelen. Op of over het randje van crimineel gedrag, bravoure die te ver wordt doorgevoerd, het beschermen van de eigen groep ten koste van veel, lichtgeraaktheid, leugenachtigheid en ga zo maar door. Al met al geen rooskleurig beeld.
Maar het is niet alleen maar negatief. Achter die bravoure schuilt ook onzekerheid, wat bijvoorbeeld blijkt uit de manier waarop de hoofdpersoon, Samir, ronduit schuttert en zich geen houding weet te geven bij een etentje met de ouders van zijn vriendin. Het gedrag is ook vaak een, weliswaar overdreven en te ver gaande, reactie als ze te maken krijgen met de afwijzende en gesloten houding van anderen..
De belofte van Pisa gaat over Samir Zafar, een intelligente knaap die als enige Marokkaan is toegelaten tot een niet nader genoemd lyceum. Hij ontmoet daar veel weerstand en vrienden maken lukt nauwelijks.
Hij hangt enorm aan zijn broer die, ondanks zijn criminele gedrag, toch een voorbeeld voor hem is, en in zekere zin een schutspatroon is. In eigen kring is vrienden maken evenzeer lastig, als pianospelende vwo’er is hij een buitenbeentje. Hij wordt vooral gedoogd als de broer van.
Zijn schoolperiode is best wild. Gedoe met meiden, soms meerdere tegelijk, pesterijen die hij met verve weerstaat, verlokkingen als drugs en alcohol zijn moeilijk te weerstaan. Het leidt ertoe dat hij steeds meer van zijn ouders vervreemdt en geheel zijn eigen gang gaat.
De belofte van Pisa is met veel vaart en in een zeer energieke stijl geschreven die perfect past bij de belevingswereld van Samir. Het taalgebruik is vlot, modern en spitsvondig en verraadt een groot talent en taalgevoel.
De belofte van Pisa is een zeer sterk debuut en het is te hopen dat het niet hierbij blijft, maar of het inderdaad ooit de (cult)status van De avonden zal krijgen lijkt toch wat twijfelachtig.
Roman
Prometheus
2013
Paperback
288
Sam, thuis Samir genoemd, is aangenomen op een elitair lyceum. Zijn broer - die in de zware criminaliteit zit - laat hem een belofte afleggen: Sam moet als enige in de familie zijn vwo-diploma halen. Terwijl vooroordelen, sluimerende criminaliteit en het onbegrip van zijn familie hem blijven achtervolgen, ontvouwt zich een coming of age-verhaal vol drama, humor en seks.
Ontdek meer van JKleest
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.