Lezing: Na Kafka en Kundera

De Leeszaal Rotterdam West organiseert een aantal keren per jaar lezingen. Daaraan voorafgaand kun je desgewenst voor een alleszins acceptabele prijs genieten van een literaire maaltijd. Op 8 november was er een lezing gepland die zou gaan over Tsjechische literatuur, vooral over minder bekende auteurs. Want Kafka en Kundera behoeven uiteraard geen introductie.

De lezing werd gegeven door Alek Dabrowski. Op de website van de Leeszaal wordt hij als volgt geïntroduceerd:

“Alek Dabrowski is werkzaam in de bibliotheekbranche. Hij is ook boekrecensent en interviewer. Voor Radio Rijnmond verzorgt hij al jaren de boekenrubriek.”

Historisch perspectief

Hij begon zijn verhaal met een korte introductie van de ontwikkeling van de Tsjechische taal en van het ontstaan van het land. Tsjechië kent een bewogen geschiedenis, maar als zelfstandige natie bestaat het pas sinds 1993, na de “scheiding” van Slowakije. Altijd interessant om een lezing in perspectief te plaatsen, met name omdat in de (Tsjechische) literatuur een aantal data steeds weer opduiken. Neem het jaar 1942, het jaar van de aanslag op Heydrich, een gebeurtenis die mogelijk van grote invloed is geweest op het verloop van de Tweede Wereldoorlog en die in verschillende boeken aan bod is gekomen.

De oudere literatuur

Het literaire gedeelte begon met aandacht voor oudere literatuur, overleden auteurs. Bij een aantal schrijvers en boeken werd wat langer stilgestaan, zoals:

• Jaroslav Hašek (1883 – 1923). Zijn boek De lotgevallen van de brave soldaat Svejk. Het gaat over een soldaat die door alle bevelen volkomen letterlijk te nemen de spot drijft met bureaucratie. Niet eens bewust, eerder uit een vorm van naïviteit, maar het resulteert wel in subversief gedrag.
• Karel Čapek (1890 – 1838). Een auteur die herontdekt is. Recentelijk zijn meerdere boeken van hem vertaald, zoals Meteoor en Krakatiet. Bij deze auteur stond Dabrowski wat langer stil, met name het (in mijn ogen) geweldige Oorlog met de salamanders besprak hij uitgebreid.
• Bohumil Hrabal (1914 – 1997). Ik ken zijn naam, niet zijn werk. Ook bij hem stond hij wat langer stil en hij heeft mij bijzonder benieuwd gemaakt naar zijn boeken. Fascinerende persoon, over wie interessante details werden verteld en boeken die nogal bizar zouden zijn.
• Jiři Weil (1900 – 1959). Hij is vooral bekend van het nog niet zo lang geleden uitgegeven Mendelssohn op het dak, een prachtig boek waarin eerdergenoemde Heydrich een rol heeft.

De nieuwe literatuur

Omdat niet alles in vertaling wordt uitgebracht is het lastig in te schatten hoe de Tsjechische literatuur er nu voor staat. Degenen die wel zijn vertaald zijn in ieder geval bijzonder interessant. Drie namen werden genoemd:

• Marek Šindelka. Misschien wel de bekendste van de nieuwe lichting. Zijn boeken Anna in kaart gebracht en Materiaalmoeheid zijn goed ontvangen.
• Jaroslav Rudiš. Minder bekend, maar ook zijn boeken, Het einde van de punk in Helsinki en Het volk boven, zijn goed ontvangen.
• Bianca Bellová. Zij won met Het meer de Europese Literatuurprijs 2017. Ook dit boek heeft door de lovende woorden van Alek Dabrowski mijn belangstelling gewekt.

Samengevat

Het is zeer te prijzen dat er gelukkig mensen te vinden zijn die geïnteresseerd zijn in literatuur uit het midden en het oosten van Europa. Dank aan de Leeszaal Rotterdam voor deze avond en aan Alek Dabrowski voor zijn bijzonder inspirerende en enthousiasmerende voordracht!
Hij schrijft over boeken op www.uitgelezenboeken.blogspot.nl

Ik heb in ieder geval weer wat titels ontdekt en als prettige bijkomstigheid kennis kunnen maken met enkele enthousiaste boekenliefhebbers.