De rek lijkt eruit te zijn
De eerste delen van de inmiddels achtdelige serie Afdeling Q van Jussi Adler-Olsen volgden elkaar snel op. Op het achtste deel, Slachtoffer 2117, moesten we langer wachten dan gebruikelijk. Het lijkt wel of je dat merkt aan het boek: de verhaallijnen zijn op een geforceerde manier aan elkaar geknoopt en de schrijver valt terug op versleten trucs om het geheel nog een beetje te verluchtigen. Qua thriller is het nog steeds wel van acceptabel niveau maar het steekt niet meer boven de middelmaat uit. De echte inspiratie lijkt verdwenen.
Assad in de hoofdrol
Slachtoffer 2117 kent twee verhaallijnen. In de belangrijkste speelt Assad, de rechterhand van Carl Mørck, de centrale rol. Op een foto van een journalist ziet hij oude bekenden. Eén van hen is de man die hij in een vorig leven meer vreesde dan wie ook en van wie hij dacht dat hij dood was. Vlakbij hem staan de dierbaren die hij verwachtte nooit meer terug te zien: vrouw en dochters. De foto is gemaakt door een Spaanse journalist die daarmee zijn loopbaan probeert te redden. Het is een foto van immigranten die de overtocht niet allemaal hebben overleefd. Eén van hen is nummer 2117 in de lange reeks van mensen die het niet hebben gehaald.
Het loopt even anders. Deze Joan Aiguader wordt een speelbal in de heftige gebeurtenissen die daarop volgen. Slachtoffer 2117 is niet zomaar iemand, maar daarvan heeft hij geen benul. Hij wordt gemanipuleerd door eerdergenoemde man, die als enig doel heeft om wraak te nemen op Assad, en hoopt hem uit de tent te lokken via deze journalist.
Subplot heeft niets met hoofdlijn te maken
De tweede verhaallijn is volkomen overbodig. Weliswaar heeft het volgnummer 2117 enig verband met die andere kwestie maar verder is er geen enkele connectie. Deze subplot is er alleen maar om de aandacht van de hoofdpersonen af te leiden en om enkele oude bekenden ook wat te doen te geven. Waar dat over gaat? Een vereenzaamde jongeman met waanideeën wil iets dramatisch uitspoken maar dat kan hij pas doen als hij in een schietspel 2117 slachtoffers heeft weten te maken.
Adler-Olsen is er wel in geslaagd om het zo meeslepend op te schrijven dat je wel wilt doorlezen tot het einde. Maar dat mag ook wel als het schrijfproces zo lang duurt. Het einde is kenmerkend: spannend, sensationeel, een beetje over de top met uiteraard de twee belangrijkste personen, Mørck en Assad, in een glansrol.
Gemengde gevoelens
Het leest gemakkelijk, het boeit en je wilt weten hoe het afloopt. Essentiële voorwaarden voor een spannend boek en in die zin is het geslaagd. Er zijn ook dingen die minder geslaagd zijn. De personages zijn plat en ééndimensionaal; ze zijn schurk, speelbal, slachtoffer of speurder.
Wat mij het meest stoort is iets anders. Assad is al lang in Denemarken en beheerst de taal uitstekend. Toch blijft hij maar vasthouden aan grapjes en wijsheden waarin altijd en eeuwig een kameel een rol speelt. Alsof hij in al die jaren niets heeft bijgeleerd en zich nog steeds niet op andere manieren weet uit te drukken. Het is langzaamaan gênant, stigmatiserend en ergerniswekkend
Voor alle duidelijkheid: Slachtoffer 2117 voldoet. Het is weliswaar één van de mindere delen in de reeks maar het kan zich nog steeds aardig meten met andere trillers. Het is geen verloren tijd, maar een moetje is het niet, ook niet voor verstokte liefhebbers.
Afdeling Q
Thriller
Prometheus
2019
Hardcover
480
Kor de Vries
9789044642827
Ontdek meer van JKleest
Abonneer je om de nieuwste berichten in je inbox te ontvangen.