Denk als een kunstenaar – Will Gompertz


Tsjakka, je kunt ook creatief zijn!

Do not judge a book by its cover. In veel gevallen is het beter om die uitspraak ter harte te nemen. Een omslag zegt niet altijd wat over de inhoud. In het geval van Denk als een kunstenaar door Will Gompertz ligt dat anders. Het geeft goed weer wat je als lezer mag verwachten.

Druk, schreeuwerig zelfs, rommelig, niet consequent in stijl en lettertype. Dat is de eerste indruk. En ook de tweede, enzovoort. Maar dan kijk je verder en dan zie je dat de omslag kan worden uitgeklapt en valt je oog op reproducties van schilderijen. Wat de hoop levend houdt dat de inhoud de moeite waard is.

In Denk als een kunstenaar wil Gompertz mensen ervan overtuigen dat iedereen kan denken en doen als een kunstenaar. Kunstenaars delen een aantal eigenschappen. Per hoofdstuk behandelt hij een eigenschap en illustreert dat met voorbeelden uit de wereld van de kunsten. Of beter gezegd kunst, want het blijft helaas vooral beperkt tot de schilderkunst.

Enkele voorbeelden van zogenaamd gedeelde eigenschappen zijn:

  • Een kunstenaar is ondernemend. Hij geeft daarbij als voorbeeld een kunstenaar die van afval zogenaamde kunstvoorwerpen maakt en tot zijn eigen stomme verbazing in staat blijkt dat voor veel geld te verkopen.
  • Een kunstenaar jat. Waarmee hij wil zeggen dat kunstenaars zelden iets oorspronkelijks bedenken, doch bijvoorbeeld bestaande zaken op een creatieve manier combineren, dan wel uitgaan van iets dat bestaat en daarop voortborduren. Dat laatste illustreert hij met de vaker beschreven ontwikkelingen van de stier van Picasso.
  • Een kunstenaar is dapper. Deze gaat zijn eigen gang en doet geen concessies.

Ongetwijfeld zullen deze en andere eigenschappen er in meer of mindere mate toe bijdragen dat kunstenaars creatief (kunnen) zijn. Maar het is de vraag of dat niet te simplistisch is. In de juiste tijd leven, simpelweg een kwestie van geluk hebben, de juiste mensen kennen, tot een bepaald stimulerend kringetje behoren, dat zijn andere factoren die misschien wel doorslaggevender zijn dan het hebben van bepaalde eigenschappen.

Denk als een kunstenaar is een vrij rommelig boek. De tekst wordt afgewisseld door quotes, afbeeldingen en illustraties en helaas niet altijd op even gelukkige wijze. Het boek oogt daardoor rommelig. Datzelfde geldt voor de manier van redeneren, die is bepaald niet altijd even consequent.

Maar: het valt niet te ontkennen dat Gompertz zijn boodschap op een enthousiaste, soms aanstekelijke, wijze weet te brengen en je daardoor geneigd bent de minpuntjes voor lief te nemen.
De sterkste passages zijn evenwel die waarin hij zich echt op de inhoud richt. Het stuk over Picasso, hoewel niet bepaald origineel, is interessant. Dat geldt ook voor de verschillende manieren waarop je naar schilderijen kunt kijken, zoals details die bepalend zijn, kleurstellingen en lijnenspel. Het is jammer dat Gompertz in Denk als een kunstenaar zich niet meer daarop richt.

Het blijft daardoor nu toch teveel een springerig boek dat het vooral van het enthousiasme van de verteller moet hebben dan van de inhoud.
Maar: iedereen die aandacht wil geven aan kunst en kunstenaars verdient het voordeel van de twijfel, ondanks dat het wordt gebracht op een manier die mij niet erg aanspreekt.

Denk als een kunstenaar Boek omslag Denk als een kunstenaar
Will Gompertz
Non-fictie
Meulenhoff
2015
Paperback
234

 

De onnavolgbare kunstkenner Will Gompertz leert u denken als een kunstenaar! Waarom lijkt het voor sommige mensen gemakkelijk om leuke nieuwe ideeën te verzinnen terwijl het anderen veel moeite kost? Waar ligt dat aan? Moet je er talent voor hebben? Nee dus, volgens Will Gompertz. We zijn allemaal in staat tot creatief en inspirerend denken. In wezen zijn kunstenaars helemaal geen supertalenten of excentriekelingen, en ze staan ook niet buiten de werkelijkheid, zoals zo vaak wordt beweerd.
Ook jij kunt denken als een kunstenaar – maar het creatieve proces moet je je wel aanleren, dat komt niet vanzelf. In Denk als een kunstenaar schuift Gompertz de tactieken van kunstenaars als Warhol, Hirst, Tuymans en Picasso naar voren en laat hij op zijn karakteristieke uitbundige en enthousiasmerende manier zien hoe creativiteit werkt, hoe kunstenaars denken en hoe je zelf net zo creatief kunt zijn. Denk als een kunstenaar leert je niet alleen van alles over kunst, maar is ook een zeer inspirerend en vrolijk boek.

Share

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.