Zwartgallige monologue interieur
Imre Kertesz heeft een drieluik geschreven met zijn verblijf in concentratiekampen en de gevolgen daarvan als onderwerp. Onbepaald door het lot is de onwaarschijnlijk en huiveringwekkend mooie beschrijving van het verblijf in die verschrikkelijke kampen, gevolgd door Het fiasco waarin Kertesz via een alter ego het leven daarna weergeeft. Kaddisj voor een niet geboren kind is het slotstuk.
Werd in Het fiasco al duidelijk dat het leven van Kertesz eigenlijk al voorbij was voordat het heeft kunnen beginnen, in Kaddisj voor een niet geboren kind maakt hij de lezer deelgenoot van zijn zwartgalligheid en pessimistische houding en gedachten. Terwijl andere overlevenden er in meer of mindere mate in geslaagd zijn om de draad van het leven op te pakken is dat bij hem toch heel wat moeilijker gebleken; en eigenlijk mislukt.
Schrijven is feitelijk het enige wat hij kan. En moet, vooral moet, om de demonen de baas te blijven, de demonen die hij niet de kans wil geven zijn leven en emoties nog verder te ontregelen. In dit boek vertelt hij over zijn relatie, hoe de verliefdheid hem min of meer overkwam en hoe hij na een tijdje ineens een vrouw aan zijn zijde had.
Maar het was wel een moeizame relatie. Aan haar kinderwens kon en wilde hij niet voldoen, de redenen zijn legio en in zekere zin begrijpelijk vanuit zijn zwartgallige visie en die hij uitgebreid toelicht.
Het verblijf in de kampen heeft hem zijn levenskracht ontnomen. De mensheid beschouwt hij vooral vanuit een negatieve houding, als er al iets goeds wordt gedaan dan is dat de uitzondering en niet de regel. Kertesz illustreert dat met een aangrijpende gebeurtenis in een concentratiekamp.
De relatie loopt op de klippen. Zij wil niet als jodin door het leven gaan, hij komt niet los van zijn verleden, samen hebben zij geen toekomst.
Kaddisj voor een niet geboren kind is geen gemakkelijk boek. Het valt niet mee om de gedachtenstroom tot je te nemen, daarvoor is het te somber. Het is wel een fraai en noodzakelijk slotstuk van een imponerend en onvergetelijk drieluik.
Kaddisj voor een niet geboren kind
Roman
Van Gennep
1997
Paperback
115
Henry Kammer
Monoloog van een oude joodse man die vanwege zijn ervaringen in Auschwitz geen kinderen wilde hebben.
Ontdek meer van JKleest
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.