Storegga – Élisabeth Filhol

 

Wat is verwoestender: de mens of de natuur?

Storegga van de Franse schrijfster Élisabeth Filhol is haar derde roman en de eerste die naar het Nederlands is vertaald. Het gaat over de krachten van de natuur, en later over een liefdesgeschiedenis. Als je beseft hoe snel het kan gaan en hoe desastreus de gevolgen van natuurverschijnselen kunnen zijn dan kun je je met recht enige zorgen maken over wat het voor bijvoorbeeld Nederland zou kunnen betekenen.

Doggerland en de tsunami

Margaret Ross is geoloog en is gefascineerd door Doggerland. Dit deel van de Noordzee is circa 8.000 jaar geleden plotseling onder water komen te staan, vermoedelijk na een tsunami. Daarvoor kon je over land van Engeland naar Denemarken lopen. Storegga is Noors en betekent grote rand. De ineenstorting daarvan kan een gevolg zijn geweest van het smelten van de ijskappen, gevolgd door enorme landverschuivingen en daarna een vloedgolf van mogelijk dertig meter.

Het huidige smelten van ijsmassa’s gaat in een enorm hoog tempo. Nederland ligt voor een groot deel onder zeeniveau en kan zich onmogelijk beschermen tegen een dergelijke vloedgolf. Dit vooruitzicht wordt niet heel nadrukkelijk genoemd. De natuurkracht die in Storegga wel op de achtergrond speelt is die van orkaan Xaver die in 2013 enorme schade aanrichtte in Noord-Europa met windsnelheden van boven de 200 kilometer per uur. Tegen die achtergrond vindt een conferentie plaats in het Deense Esbjerg die over het toekomstig gebruik van dat deel van de Noordzee gaat. De onheilspellende en zeldzame kracht van die orkaan drukt zijn stempel op die bijeenkomst. Het zou zomaar kunnen dat dit steeds minder uitzonderlijk zal blijken. Kunnen we zo wel door blijven gaan?

Tegengestelde belangen en een oude geliefde

Op die conferentie is sprake van tegengestelde krachten en belangen. Vier personen, Margaret en drie haar bekende mannen, die daarin een rol spelen hebben elk een ander belang. De man van Margaret, Stephen Ross werkt voor een onderneming die offshore windparken bouwt. Haar broer Ted Hamilton verdient op een andere manier goed aan dit gebied. De derde man is Marc Berthelot. Zij waren tijdens de studie geliefden maar daar kwam een einde aan toen hij koos voor het grote geld in de olie-industrie. Voor de pure en integere wetenschapper Margaret was dat onbestaanbaar en sindsdien hebben zij geen contact meer gehad. Interessant is dat haar broer wel contact met Marc heeft gehad maar Margaret daar niets over vertelt.

Dan ziet zij dat deze Marc op de deelnemerslijst staat. Uiteraard treffen zij elkaar en dan blijkt dat deze twee personen volkomen tegengesteld zijn. Margaret is stabiel en evenwichtig, Marc is onrustig en vertoont kenmerken van manische depressiviteit.

Dreiging en onheilspellende suggestie

Ogenschijnlijk gebeurt er niet zo veel. Het is vooral dreiging en suggestie. Van de storm krijg je wel wat mee maar het blijft een ding op de achtergrond. De onzekere, misschien wel dystopische toekomst blijft vooral een suggestie, een mogelijk maar zeker niet ondenkbaar scenario.

Het beeldend geschreven Storegga zou je deels kunnen betitelen als een non-fictieroman. Eerlijk gezegd is dat af en toe nogal taai. De soms breed uitgesponnen beschrijvingen, bijvoorbeeld over de destructieve krachten van zo’n storm, lezen niet altijd vlot.
Het is het sterke fictieve spel dat Filhol speelt met de lezer dat het naar een heel acceptabel niveau tilt. Dat zit hem in de manier waarop de band tussen de stabiele Margaret en haar psychologische tegenpool Marc zich ontwikkelt. Het verrassende einde doet suggereren dat het gezonde verstand het aflegt tegen verwoestende impulsiviteit. Een onheilspellende gedachte.

Storegga
Élisabeth Filhol
Roman
Wereldbibliotheek
2021
Paperback
270
Eva Wissenburg
9789028451193
Share

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.