Verzwegen, maar niet helemaal vergeten
Ooit is er iets in het leven van Mart Rebius, de hoofdpersoon van Dit is jouw tijd door Bertram Koeleman voorgevallen. Zijn probleem is dat hij niet weet wat, maar wel dat het ingrijpende invloed heeft gehad op zijn leven. Af en toe is er een hint, een opmerking die iemand ontglipt, andere aanwijzingen dat iets voor hem verborgen blijft. De dood van zijn vader, Mart is dan tweeënveertig, maakt iets in hem wakker en hij gaat wroeten in zijn verleden. Wat houdt zijn omgeving voor hem verzwegen?
Het verleden laten herleven
Dat doet hij op een wel heel bijzondere manier. Op zijn zesde verjaardag is er iets gebeurd, maar wat? Aan de hand van foto’s start hij met de reconstructie van die dag, hij wil hem naspelen, alle details moeten kloppen. De plek moet hetzelfde zijn. Daartoe koopt hij het huis waarin hij toen woonde door de huidige bewoners uit te kopen. De inrichting moet identiek zijn aan die van toen. De foto’s gebruik hij om acteurs in te huren die zo goed mogelijk lijken op de aanwezigen van destijds.
Het klinkt obsessief en dat is het ook, hoewel hij er zelf al een handje van heeft om met het verleden bezig te zijn. Mart organiseert feesten in de stijl van de jaren negentig toen hij achttien was en vergat om te leven. Ook hierbij moet alles kloppen: aankleding, muziek, mobieltjes zijn verboden. Je begint je af te vragen of hij wel in staat is om in het hier en nu te leven, een vraag waarop Koeleman geen antwoord geeft. In dat opzicht doet de titel Dit is jouw tijd raadselachtig aan. Op wie heeft dat betrekking?
Antwoorden krijgt hij niet door die dag na te spelen, maar hij voelt wel dat hij dichterbij komt. Mart denkt te weten dat hij voor antwoorden zijn moeder nodig heeft. De tijd begint te dringen als zij ziek wordt en uit onderzoek blijkt dat het een aflopende zaak is met haar.
Afloop stelt enigszins teleur
Lang blijft Dit is jouw tijd heerlijk geheimzinnig, duister zelfs. Veel vragen blijven onbeantwoord. Wat doet Mart in het dagelijks leven, waar haalt hij de tijd vandaan om met dat verleden bezig te zijn? Hoe komt hij aan het geld om wekelijks dure feesten te organiseren en hoe komt hij aan het geld om zijn ouderlijk huis terug te kopen en te voorzien van nostalgische inrichting?
Soms heeft het trekjes van magisch realisme. De vrouwelijke makelaar die hem het huis verkoopt, is zes jaar lang zijn buurmeisje geweest. Hij is haar compleet vergeten, zij hem niet. Op een gegeven moment is er aan ambulancebroeder nodig omdat een van de acteurs een hartaanval krijgt op de nagespeelde verjaardag. Deze man duikt ook op bij die feestjes, maar blijkt later ook meer te weten van de familie Rebius uit de tijd dat hij bij de nabijgelegen tbs-kliniek werkte.
Dat werkt heel lang sterk, zolang Dit is jouw tijd een abstract en geheimzinnig boek is. Als de ontknoping nabij is, werkt dat niet meer zo goed. Ontknoping, dat duidt ineens op een plot en zo ontwikkelt het zich ook. Zijn moeder overlijdt, de verzwegen gebeurtenis uit het verleden wordt onthuld. Iedereen weet ervan, inclusief de ingehuurde acteurs. Maar, hoe dan? Zij wel en hij niet? Dat is raar.
Die onevenwichtigheid tussen de concrete antwoorden en de onbeantwoorde vragen is het enige zwaktepunt van Dit is jouw tijd. Misschien was het wel beter geweest om de vragen niet te beantwoorden en de lezer helemaal in het ongewisse te laten.
Stilistisch is het sterk, zonder franje en tierelantijntjes, je blijft geregeld hangen bij opmerkingen en zinnen waar je verder op wilt kauwen. Kortom, er valt genoeg te genieten en om meerdere redenen is Dit is jouw tijd een boek om te herlezen, om te ontdekken waar Koeleman allerlei aanwijzingen heeft verstopt en om dit mooie verhaal nog eens te beleven.
Literatuur
Atlas Contact
2024
Paperback
253
Ontdek meer van JKleest
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.