Maart 2025

En hier is dan mijn (korte) overzicht van de in maart gelezen boeken, met een korte nabeschouwing.

Naar zee – Dörte Hansen

De zee en de veerdienst naar het vasteland bepalen het levensritme van de familie Sander, die op een Duits Waddeneiland woont. Hanne heeft in haar eentje drie eigengereide kinderen grootgebracht, nadat haar man zowel de zeevaart als zijn gezin heeft verlaten. Al haar kinderen hebben een sterke band met de zee. Oudste zoon Ryckmer zegt na een heftige zeereis zijn baan als scheepsmaat op en dochter Eske zorgt voor oud-zeevaarders en weduwen in het verzorgingshuis. Eske vreest het toenemend aantal toeristen meer dan de zee, omdat zij de cultuur van het eiland tot folklore maken. De benjamin, Henrik, is juist blij met hen; zijn gestrandjutte kunst vindt gretig aftrek.

Het familiebestaan dreigt echter drastisch te veranderen wanneer een nauwelijks merkbaar briesje zich ontwikkelt tot een huiveringwekkende storm.

Mijn leeservaring: ik heb bepaald niet de indruk zij erg bekend is in Nederland en dat is zeer te betreuren! Ook dit is weer uitstekend. Zij blinkt uit in het beschrijven van het wel en wee in kleine gemeenschappen. In dit geval speelt het op een klein eiland. Het gaat over de lotgevallen van eilandbewoners met de focus op een verscheurd gezin. Er lijkt weinig te gebeuren, veel is min of meer beschrijvend, maar de onderhuidse spanning en de weggestopte emoties zijn zo goed voelbaar! De schimpscheuten aan het adres van de toeristen, tijdelijke bewoners die voor inkomsten zorgen en die je verder maar voor lief moet nemen, maken het feestje compleet.

De rekruut – Gregg Hurwitz

Voormalig geheim agent Evan Smoak helpt als de ‘Nowhere Man’ iedereen die zich tot niemand anders meer kan wenden. Maar nu is degene die zijn hulp inroept een oude bekende: Jack Johns, de man die hem als kind uit een weeshuis wegplukte en opvoedde alsof hij zijn eigen zoon was. De man die Evan opleidde in het Orphan-project, een officieel niet-bestaand trainingsprogramma van geheim agenten.

In het diepste geheim is een team van huurmoordenaars bezig iedereen die bij het Orphan-project betrokken was uit de weg te ruimen. Ze zitten Jack op de hielen en Evan krijgt van zijn vroegere leermeester nog één allerlaatste opdracht: zoek en bescherm mijn laatste rekruut voor het Orphan-project. Hierdoor komt Evan recht tegenover een oud-collega van hem te staan, Charles Van Sciver, die vastberaden is alle Orphans te doden. Boven aan die lijst staat… Orphan X.

Mijn leeservaring: maart is vanwege (vrijwilligers)werk druk. Daarbij komt dat ik bezig was met een boek dat ik niet urenlang achter elkaar kon lezen, wegens te inspannend, zie hierna. Beetje slap excuus misschien omdat dit niet past bij wat ik meestal lees. En dat is flauw, want ondanks dat dit niet de moeilijkste boeken zijn, is het wel verrekt goed geschreven. Als actiethriller is ook deze meer dan geslaagd!

Moby Dick – Herman Melville

Moby Dick geldt als een van de onbetwiste hoogtepunten in de wereldliteratuur waarin de bezeten kapitein Achab een mythische strijd voert met Moby Dick, een witte walvis. Vanwege dat beest is hij ooit zijn been verloren en nu is de kapitein uit op wraak. Achab offert willens en wetens het welzijn van zijn schip en bemanning op aan zijn persoonlijke haat tegen Moby Dick, die voor hem het kwaad, de erfzonde en het demonische vertegenwoordigt. Hij is vastbesloten het beest te vinden en hij laat zich door niets of niemand tegenhouden om dat doel te behalen. De strijd tussen Achab en de witte walvis wordt als symbolische weergave gezien van het eeuwige conflict tussen de mens en zij noodlot.

De Amerikaanse Herman Melville (1819-1891) schreef in 1851 Moby Dick, naar een ongewoon grote en agressieve witte potvis die zoveel rampen zou hebben veroorzaakt voor de walvisvaarders dat het was uitgegroeid tot een mythe. De roman werd in die tijd niet goed ontvangen. Het verkreeg pas na zijn dood bekendheid en is inmiddels uitgegroeid tot een van de belangrijkste meesterwerken uit de Amerikaanse literatuur.

Mijn leeservaring: ik was een beetje huiverig om hieraan te beginnen. Het heeft de reputatie van lastig leesbaar, zodanig dat het lijkt op zwemmen in stroop of hardlopen in modder. Voor een deel is dat terecht moet ik toegeven. Dat geldt dan vooral voor het middengedeelte, waarin veel en gedetailleerde beschrijvingen staan van zo ongeveer alles dat met walvisjacht te maken heeft. Taai dus. Maar, en dat zeg ik met de kennis van achteraf: het geeft ook daardoor een geweldig beeld van het eentonige leven op zo’n schuit tijdens een reis die drie jaar zou duren. Dat was het plan, zoals dat gewoon was in die tijden.
Maar ook en dat overheerst: de eerste en de laatste 100-150 pagina’s zijn weergaloos! Die gedeelten lezen wel heel vlot. Het verhaal zit uitstekend in elkaar en de belangrijkste personages zijn onvergetelijk: Ishmael (noem hem maar zo), Ahab, Queequeg. Het barst bijna uit zijn voegen van verwijzingen naar bijbelse en mythologische teksten, kortom, aan intertekstualiteit geen gebrek.
Delen van dit boek zal ik zeker herlezen. Dat geldt niet voor het middengedeelte, maar het begin en het eind zijn zo goed!

De president – Gregg Hurwitz

Het Orphan-project was in een ver verleden opgezet om de beste geheim agenten op te leiden die de Verenigde Staten ooit hebben gehad. Nu is echter op het allerhoogste niveau besloten om alle Orphans uit de weg te ruimen. Maar Evan Smoak – Orphan X – besluit terug te slaan. Zijn doelwit is niemand minder dan de man die destijds aan de wieg stond van het programma en die nu de best beveiligde persoon ter wereld is: de president van de Verenigde Staten.
Maar president Bennett weet dat Evan het op hem heeft voorzien en zet de tegenaanval in. Hij activeert de enige figuur die de kwaliteiten en ervaring heeft om Evan op te sporen en voorgoed uit te schakelen: de eerste rekruut van het programma, Orphan A.

Mijn leeservaring: tussen de bedrijven door (werk en Moby Dick) ging ik maar verder met het volgende deel in de reeks. En weer een voltreffer.

Korte nabeschouwing over het eerste kwartaal

Sinds een tijdje lees ik wat gevarieerder. Ik wil per se een aantal klassiekers gelezen hebben en die lijst is nog ontzettend lang. Ik was er al mee aan de slag gegaan en dit jaar zet ik dat met meer focus daarop door. Ter afwisseling daarvan lees ik af en toe wat luchtiger boeken om de leesboog af en toe te laten ontspannen.

Bevalt mij dat? Jazeker. Wat ik er vooral van heb opgestoken: van de boeken die ik in het eerste kwartaal heb gelezen, de boeken die de meeste inspanning vergden tegelijk zorgden voor de meeste bevrediging. Om er een paar te noemen: Max Havelaar, De zwembadbibliotheek en Moby Dick. Boeken waarvoor je goed moet gaan zitten, waaraan je volop aandacht moet geven en die soms ook best taai zijn. Niets ten nadele van de andere boeken die ik heb gelezen, maar dit drietal is mij het beste bijgebleven en dit zijn ook de boeken die, in tegenstelling tot de andere, in aanmerking komen voor (gedeeltelijke) herlezing. Dit zijn boeken die blijven hangen en vaak zijn dat ook de beste boeken. Denk ik.