Spijt als loden last
Kun je fouten uit het verleden rechtzetten? Is het mogelijk om dingen die je hebt nagelaten alsnog te doen? Spijtoptant worden, kan dat? Het is een klassiek thema dat Rob van Essen in zijn nieuwste roman Ik kom hier nog op terug aansnijdt. Je kunt er iets heel groots van maken, maar in dit geval houdt hij het klein, hoewel aan het einde blijkt dat het wel om een heel serieuze kwestie gaat die de hoofdpersoon omgedaan zou willen maken.
Omgaan met het verleden
De enige mogelijkheid daartoe is via zoiets fictiefs als een tijdmachine. Ook geen nieuw onderwerp, maar de verdienste van van Essen is dat hij het op tamelijk geloofwaardige wijze in het verhaal verwerkt.
De hoofdpersoon in Ik kom hier nog op terug is Rob Hollander. In de jaren tachtig is hij gesjeesd als student filosofie, zoals het toen hoorde. Via een gemeentelijke dienst heeft hij een baantje als schilder van twee bruggen. Gestaag werkt hij door, als hij klaar is kan hij weer opnieuw beginnen. Meer ambities heeft hij niet. Het werk stelt hem in staat om verhalen te verzinnen en in die fictieve werelden zijn tijd door te brengen.
Dat heeft hij nodig. Tijdens zijn jeugd die hij in het streng religieuze Rijssen doorbracht, heeft hij iets gedaan wat hij graag zou willen terugdraaien:
“Je zou willen dat je terug kon gaan in de tijd om het ongedaan te maken.”
Het is niet niks, datgene waar hij spijt van heeft. Het gaat niet om die paar dingen die hij niet heeft gedaan of nagelaten, aan het begin passeren enkele voorbeelden de revue, maar om iets dat hij wel heeft gedaan. Van de razend intelligente jongen, slimmer dan iedereen om hem heen en verstandig genoeg om dat niet altijd te etaleren, is na al die jaren niet veel meer over dan een schilder zonder ambitie. Zonder tijdmachines is dat niet te herstellen.
Het gedoe met tijdmachines vormt daarna een groot deel van dit boek, maar alles wat je er verder van zegt zou het leesplezier verzieken en dat kun je lezers niet aandoen.
Fantasie op hol, heerlijk!
Terloops komen ook andere thema’s aan bod. Hoe het is om op te groeien in een benauwende, religieuze plaats als Rijssen is geen novum. Maar om het mee te beleven via een jongen die veel intelligenter is dan vele anderen, geeft het wel extra diepgang. Ik kom hier nog op terug geeft ook een aardig inkijkje in het leven van een filosofiestudent in de jaren tachtig, de twijfel aan het al te theoretische geneuzel is voelbaar. En toch: heeft het als leerschool niet meer te bieden dan een strak gereguleerde studie economie in het heden, om maar een dwarsstraat te noemen?
Rob van Essen is een schrijver die zijn fantasie aan het werk zet. Mogelijk zijn er wel wat autobiografische elementen, maar dat is mij niet bekend. Hij is daarmee gelukkig een van de uitzonderingen in een schrijfwereld die veelal op zichzelf is gericht en uitgaat van persoonlijke geschiedenissen. Een verademing wat mij betreft.
Perfect is dit boek helaas niet. Het gedeelte waarin Rob Hollander weer eens teruggaat in de tijd en dan al zijn oude studiegenoten ontmoet en alles wat daarop volgt, duurt net even te lang. Het bevat zeker aardige elementen, zoals hoe het is om je vroegere ik te zien, maar het had wel wat beknopter gemogen. Voor de rest is het volop genieten van dit wonderlijke, mooie verhaal!
Roman
Atlas Contact
2023
Paperback
398
Ontdek meer van JKleest
Abonneer je om de nieuwste berichten in je inbox te ontvangen.
Mooie recensie weer van een interessant boek! Decembergroet van Inostrate