Het leven is lijden voor Niels
Als je boek geroemd wordt door onder meer Thomas Mann en Rainer Maria Rilke dan heb je iets goed gedaan. En dat klopt helemaal. Niels Lyhne van Jens Peter Jacobsen is een geweldige klassieker, door het verhaal maar vooral door de prachtige taal. Niels Lyhne is een gevoelige, dromerige jongeman met literaire ambities. Hij is een idealist die zijn leven probeert te leiden volgens kunstzinnige en atheïstische principes, in een wereld die steeds weer botst met zijn overtuigingen. Niels heeft een leven vol liefdesverdriet, rouw en teleurstellingen wat uiteindelijk leidt tot een knieval voor de religie.
Korte inhoud
Niels Lyhne is een jongen uit een gegoed plattelandsmilieu. Zijn vader leert hem rekening te houden met de harde wetten van de werkelijkheid, zijn moeder leert hem de waarde van de verbeelding kennen. Zo groeit hij op in een eenzaam verlangen naar het onbereikbare. Als jonge volwassene leidt hij een keurig leven, maar droomt ondertussen van een groots en meeslepend kunstenaarsbestaan. Hij zweert het geloof af, schrijft gedichten, zoekt heil en heul in vergeefse liefdes, trouwt ten slotte en krijgt een kind waarna hij alles kwijtraakt en beseft dat het thuis dat hij overal heeft gezocht, onvindbaar is gebleken.
Mijn leeservaring
Die toon ik deze keer op een andere manier. Niels Lyhne is een boek waaruit je kun blijven citeren. Over het verhaal zeg ik verder niets. Ik noem de belangrijkste thema’s:
- Atheïsme vs. religie: Niels probeert zin en troost te vinden zonder religie
- Kunst en idealisme: De kloof tussen droom en werkelijkheid
- Liefde en dood: Steeds verliest Niels de mensen die hij liefheeft
- Existentiële twijfel: Wat is de betekenis van het leven als alles vergankelijk is?
Via een paar willekeurig gekozen citaten laat ik het verder voor zich spreken:
Voor het eerst had hij angst voor het leven gevoeld, voor het eerst echt begrepen dat als het je tot lijden had veroordeeld, dat oordeel niet verzonnen was of uitgesteld werd: dan werd je naar de pijnbank gesleept en gepijnigd en er kwam op het laatste moment geen avontuurlijke bevrijding, geen plotseling ontwaken als uit een boze droom.
Dat was wat hij met een angstig voorgevoel begreep.Ze naderde ook nu pas de leeftijd waarop vrouwen die veel in de wereld hebben geleefd en er veel van hebben gezien, hun herinneringen beginnen te conserveren, terug te kijken op zichzelf en zich een verleden te bezorgen
Maar ieder geluksslot dat wordt opgericht, heeft zand gemengd door de grond waar het op rust en dat zand wil zich verzamelen en onder de muren wegstromen, langzaam misschien, maar het stroomt, stroomt, korreltje voor korreltje… En de liefde? Ook de liefde is geen rots, hoe graag we dat ook willen geloven
Nuchter geleefd leven, zonder de lichte last van dromen, was geen leven om te leven – het leven had immers slechts de waarde die dromen eraan gaven
Zijn liefde had hem een poosje een vluchtig aureool van geest verleend, zoals vaak gebeurt bij lagere naturen
Hij had zich de liefde niet voorgesteld als een eeuwig wakkere, oplaaiende vlam die met zijn sterke, flakkerende schittering alle rustige plooien van het bestaan bescheen en als in dromen alles groter en vreemder doet lijken dan het was
Prachtboek!
Literatuur
Wereldbibliotheek
2014
E-boek
256
Annelies van Hees
Ontdek meer van JKleest
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
Mooie en heldere beschrijving! Bedankt!
Dankjewel!
Jammer dat dit boek alleen nog maar als e-boek verkrijgbaarbis. Ik ben er al lang naar op zoek, 2e hands is het wel verkrijgbaar, maar dan te pittig geprijst.
Zeker jammer, misschien dat een bibliotheek het nog ergens heeft, maar een fysiek exemplaar kopen is mij niet gelukt helaas.