Kallocaïne – Karin Boye

Het gif van de waarheid

Een dystopie is een verontrustende toekomstroman, meestal over een samenleving met louter negatieve eigenschappen, waarin men niet zou willen leven (Wikipedia). Wij van Jevgeni Zamjatin, verschenen in 1920, wordt wel gezien als de literaire grondlegger van het genre. Tot op heden verschijnen er dystopische romans, de laatste jaren mede geïnspireerd door de klimaatcrisis. Een van de beroemdste boeken is 1984 van George Orwell, dat in 1949 verscheen. Het frappante is dat daarin elementen voorkomen die ook voorkomen in Kallocaïne van de Zweedse Karin Boye, verschenen in 1940, zoals afluistering en visuele controle. Aan de andere kant: zo opmerkelijk is het nou ook weer niet. Mensen die leven in een door een centrale macht gecontroleerde staat hebben nu eenmaal te maken met dergelijke praktijken. De goede ontvangst van dit boek kon evenwel niet voorkomen dat de schrijfster acht maanden na verschijning zichzelf van het leven beroofde.

Lees verder

Kallocaïne
Karin Boye
Literatuur
Koppernik
2021
Paperback
236
Bart Kraamer
9789492313577
Share

Onder asfalt – Maarten van der Graaff

Rommeltje

Maarten van der Graaff (1987) debuteerde in 2013 met de bundel Vluchtautogedichten bij uitgeverij Atlas Contact. In 2014 werd deze bundel met de C. Buddingh’-prijs bekroond. Dood werk, zijn tweede bundel, verscheen in 2015 en werd twee jaar later bekroond met de J.C. Bloem-poëzieprijs. In 2017 verscheen zijn debuutroman Wormen en engelen, die werd genomineerd voor de Anton Wachterprijs. Hij is redacteur en medeoprichter van het online literair tijdschrift Samplekanon. Onder asfalt is zijn tweede roman.

Lees verder

Onder asfalt
Maarten van der Graaff
Roman
Pluim
2022
Paperback
297
9789083108223
Share

De dag van de Opritsjnik – Vladimir Sorokin

 

Niet erg geslaagde uitvergroting van de werkelijkheid

Veel toekomstromans hebben als gemene deler dat de beschreven toekomst niet iets is om naar uit te zien. Op De dag van de Opritsjnik van Vladimir Sorokin is dat zeker van toepassing. Sorokin is in Rusland een bekende verschijning, in Nederland is hij nauwelijks bekend. Dit boek heeft vast niet gezorgd voor een grotere bekendheid alhier en om eerlijk te zijn snap ik dat wel.

Lees verder

De dag van de Opritsjnik
Vladimir Sorokin
Roman
Douane
2015
Hardcover
232
Gretske de Haan, Annelies de Hertogh
9789072247841
Share

In een land zonder vogels – Harry Kalmer

 

Dystopie over klimaatverandering en een politieke omwenteling

Soms word je geattendeerd op een schrijver die een behoorlijk oeuvre heeft nagelaten maar van wie je nog niet eerder had gehoord, laat staan een boek van hebt gelezen. Het gaat om Harry Kalmer, een Zuid-Afrikaanse auteur, geboren in 1956 en overleden in 2019. De laatste roman van zijn hand is In een land zonder vogels. De titel geeft al aan dat het zich in een naargeestige omgeving afspeelt, een omgeving waaruit de vogels van de ene op de andere dag verdwenen zijn.  

Lees verder

In een land zonder vogels
Harry Kalmer
Roman
Manuzio
2021
Paperback
249
Rob van der Veer
9789492600325
Share

MaddAddam – Margaret Atwood

 

Matig laatste deel van sterke trilogie

MaddAddam is het laatste deel van de gelijknamige trilogie van Margaret Atwood. De eerdere delen, Oryx en Crake en Het jaar van de vloed spelen zich af in een samenleving die vrijwel geheel is verdwenen na een enorme ramp. In beide boeken zijn er verschillende verhaallijnen die aan het einde van het tweede deel samenkomen. Dit deel gaat vanaf daar verder.

Lees verder

MaddAddam
MaddAddam #3
Margaret Atwood
Fantasy / SF
Prometheus
2013
Hardcover
442
Lidwien Biekmann
9789044624496
Share

Doggerland – Ben Smith

 

Claustrofobie op zee

Vroeger hadden Engeland en het vasteland nog een band met elkaar. Landschappelijk gezien, er was nog geen waterscheiding. Maar ja, tijden veranderen en de badkuip stroomde vol. Wat nu bekend staat als de Doggersbank was toen Doggerland. De naam verwijst naar dogghe, een Oudnederlands woord voor een vissersboot waarmee op kabeljauw werd gevist. De titel van het debuut van Ben Smith, Doggerland, is de enige indicatie van waar het verhaal zich afspeelt. Vermoedelijk dan, want zoals zo veel blijft veel in raadselen gehuld in deze roman.

Lees verder

Doggerland
Ben Smith
Roman
Atlas Contact
2019
Paperback
256
Kees Mollema
9789025453343
Share

Het verhaal van de dienstmaagd – Margaret Atwood

 

Meeslepend maar niet altijd geloofwaardig

Dat Het verhaal van de dienstmaagd door Margaret Atwood een dystopische vertelling is kun je moeilijk tegenspreken. Cruciaal bij dergelijke boeken is of en in hoeverre je erin mee kunt gaan of dat er toch een zekere mate van scepsis aanwezig blijft. Om maar gelijk de conclusie weg te geven: bij mij is het laatste het geval, maar dat behoeft wel enige uitleg.

Lees verder

Het verhaal van de dienstmaagd
Margaret Atwood
Science fiction, dystopie
Prometheus
2009
Paperback
329
Gerrit de Blaauw
9789044613087
Share

Laat me nooit alleen – Kazuo Ishiguro

 

Liefde in een macabere omgeving

Op het eerste gezicht lijkt Laat me nooit alleen van Kazuo Ishiguro niet meer dan een verhaal over een bijzondere liefdesverhouding. Langzaam maar zeker merk je dat er van alles anders is dan wat wij als de normale wereld zouden kunnen zien. De hoofd- en nevenpersonages zijn geen gewone mensen, de omgeving is vreemd en hun leven is evenzeer ongebruikelijk.

Lees verder

Laat me nooit alleen
Kazuo Ishiguro
Literatuur
Olympus
2015
Hardcover
304
Bartho Kriek
9789046704684
Share

Het jaar van de vloed – Margaret Atwood

Laat het fictie blijven!

Hoewel Het jaar van de vloed van Margaret Atwood prima zelfstandig gelezen kan worden is het een gemis als je niet eerst Oryx en Crake hebt gelezen. De overeenkomsten tussen deze twee boeken lijken aanvankelijk niet al te groot, maar naarmate je verder komt is de samenhang onmiskenbaar. Aan het eind is wel duidelijk dat beide boeken min of meer hetzelfde eindpunt hebben, alleen de weg daarheen is een heel andere.

Lees verder

Het jaar van de vloed
Maddaddam #2
Margaret Atwood
Science fiction, dystopie
Prometheus
2013
Paperback
456
Lidwien Biekmann
9789044612967
Share

Oryx en Crake – Margaret Atwood

Somber toekomstbeeld

Er is geen tijd meer als Sneeuwman ontwaakt. Zijn horloge doet het niet meer. Desondanks kan hij het niet laten om het te dragen en te raadplegen. Macht der gewoonte. Er is geen tijd meer; letterlijk, want hij is alleen. Hoewel, alleen: hij is het enige nog levende wezen dat besef heeft van wat het begrip tijd inhoudt. Anderen die dat besef hadden zijn dood. De andere levende wezens zijn dieren en wezens die het resultaat zijn van genetische manipulatie, vreemde mengsels. Het eerste deel van de MaddAddam trilogie van Margaret Atwood begint, Oryx en Crake, start met dit verontrustende toekomstbeeld.

Lees verder

Oryx en Crake
Maddaddam #1
Margaret Atwood
Science fiction, dystopie
Prometheus
2013
Paperback
376
Tinke Davids
9789044612967
Share