Harlem Shuffle – Colson Whitehead

Harlem ShuffleSwingend het moeras in

Eigenlijk was Harlem Shuffle de beoogde opvolger van het loodzware De ondergrondse spoorweg. Maar Colson Whitehead stuitte op de archieven van een tuchtschool voor zwarte jongeren. Dat verhaal, verteld in De jongens van Nickel, moest er eerst uit. In 2021 verscheen het dan toch.

Van kleine tot grote boef

Spil in Harlem Shuffle is Ray Carney, zoon van een klusjesman voor de onderwereld met een bedenkelijke reputatie. Hij wil het anders doen dan zijn vader en hij bestiert een meubelzaak die het niet goed genoeg doet om zijn droom van een groter huis en een betere omgeving voor zijn gezin van te kunnen realiseren. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. In de avonduren beunt hij bij als heler van neef en kruimeldief Freddie.

Hij komt ermee weg zolang hij het klein weet te houden. Maar dan komt dezelfde Freddie met een verzoek van geheel andere orde. Hij heeft een grote kraak gezet en daarbij is iets buitgemaakt dat je niet zomaar kwijt kunt. Of Ray het maar even voor hem in bewaring wil nemen tot de stofwolken zijn neergedaald. Met tegenzin voldoet hij aan dat verzoek, maar dat had hij beter niet kunnen doen. Onderdeel van de buit is een kostbaar sieraad, eigendom van een zware crimineel die er vast ook niet op legale wijze aan is gekomen.

Dan begint de ellende. De relatief brave Ray wordt er steeds dieper in gezogen als de onderwereld achter hem aan komt en ook de corrupte politie zich niet onbetuigd laat.

Discriminatie en racisme in een luchtiger verpakking

Het sterke aan Harlem Shuffle is dat je Ray Carney een sympathiek karakter blijft vinden. Het is geen volbloed slechterik, hij heeft het hart op de goede plaats en doet alles voor zijn gezin. Zou je zijn geschiedenis niet kennen dan zie je iemand die zich van kleine tot grote crimineel heeft ontwikkeld. Iemand die het verdient om voor langere tijd achter de tralies terecht te komen. Whitehead toont wat de gevolgen zijn van een te goed karakter. Ray had ook gewoon nee kunnen zeggen en neef Freddie zelf zijn probleem moeten laten oplossen.

Als het beperkt zou blijven tot die persoonlijke ontwikkeling van Ray zou Harlem shuffle niet veel meer zijn dan een gangsterroman, een hele goede, dat wel. Whitehead stopt er veel meer in. Racisme is een bij hem vaker terugkerend thema en ook hier speelt dat een grote rol. Op allerlei manieren verwerkt Whitehead deze thematiek in zijn verhaal. Zo hebben speurders  meer aandacht voor zwarten terwijl witte criminelen overal gemakkelijk mee wegkomen. En passant maakt hij duidelijk dat het politiekorps zo rot is als een mispel, omkoping is eerder regel dan uitzondering. De sfeer in dat beruchte stadsdeel schetst hij prachtig, net als de onderlinge solidariteit van de overwegend zwarte bevolking.

Ten opzichte van de twee voorgaande romans is Harlem Shuffle heel wat lichter van toon en swingt het soms de pan uit. Af en toe is het bijna luchtig te noemen en ook zit er subtiel de nodige humor in verstopt. De bittere nasmaak die je aan die fantastische eerdere romans overhield is er nu niet. Dat waren afgeronde verhalen waar je genoeg aan had. Over de sympathieke crimineel Ray Carney wil je meer lezen en wat dat betreft lijkt er goed nieuws te zijn: Whitehead zou naar verluidt bezig zijn met een vervolg.

Harlem Shuffle
Colson Whitehead
Literatuur
Atlas Contact
2021
Hardcover
397
Harm Damsma
9789025471262
Share

2 gedachten over “Harlem Shuffle – Colson Whitehead”

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.