Voor mijn moeder en mijn dochtertje
Zij luisteren beide naar een oud verhaal,
wondere dingen komen aangevlogen,
zichtbaar in hun verwijde ogen,
als bloemen, drijvend in een schaal.
Vertrouw nooit iemand van wie de televisie groter is dan de boekenkast
Voor mijn moeder en mijn dochtertje
Zij luisteren beide naar een oud verhaal,
wondere dingen komen aangevlogen,
zichtbaar in hun verwijde ogen,
als bloemen, drijvend in een schaal.
Het boek is beter dan de film. Met zo’n opmerking is het altijd gemakkelijk scoren. Maar klopt het ook of is het een staaltje interessant doen zonder onderbouwing. Ik waag een poging om tot een gemotiveerder oordeel te komen aan de hand van mijn eigen ervaringen.
Een en ander is uitsluitend mijn mening!
Er zijn vier punten te verdelen: ex aequo, een kleine overwinning of een afgetekende zege.
No country for old men (Geen land voor oude mannen) neem ik als tweede onder de loep.
Het boek
Voor degenen die mij al langer volgen zal het geen verrassing zijn. Cormac McCarthy is één van mijn favoriete schrijvers. Ik heb vrijwel al zijn boeken gelezen en er zit naar mijn mening niet één slechte of zwakke bij.
No country for old men (Geen land voor oude mannen) gaat over:
Het was weer donderdag. Een lange schooldag met Nederlandse literatuur als laatste les in het examenjaar. Leraar was van het type tweedjasje, corduroy broek en spekzolen. Hij gaf ons veel vrijheid maar door zijn manier van lesgeven liep het tijdens de lessen nooit uit de hand. Weleens wat gemor en stemverheffing maar verder heerste er meestal een prima sfeer.
Spitsvondige vertelling vol contrasten
Het geeft blijk van zelfvertrouwen als je debuutroman in geen enkel opzicht lijkt op wat gangbaar is of wordt geacht. Het tegenovergestelde van een mens van Lieke Marsman barst van de experimenteerdrift, scherpzinnige gedachten, trefzekere observaties en filosofische bespiegelingen. Dat maakt het een lust om te lezen, ondanks dat het verhaal vrij mager is.
Waar het op neerkomt is dat de mensheid als geheel ook eenzaam is. We kunnen er niet tegen dat er niemand iets terugzegt, dat we nog altijd geen dieren hebben horen praten – ja, misschien zo nu en dan in de vorm van het schrille gegil dat onze slachthuizen vult, maar niet met woorden, niet met een oplossing voor de dingen waar we al tijden mee zitten. Zelfs de hemel is leeg. En dus zetten we ons af door al die zwijgende natuur om ons heen te vernietigen, als een wanhopige geliefde die maar niet wordt terug ge-sms’t en het in het café op een zuipen zet. Nog nooit verscheen er een roman als Het tegenovergestelde van een mens. Lieke Marsman kantelt onze ideeën over klimaatverandering en identiteit op een manier die duizelig maakt.
Ze trokken God aan zijn mouw:
‘Dat geschenk van je,
de liefde,
wat was daar je bedoeling van?’
Negen vertellingen van absurdistische schoonheid
De Canadese Margaret Atwood (1939) heeft in 2014 negen vertellingen gebundeld. Zij noemt het bewust vertellingen en niet verhalen omdat verhalen waar kunnen zijn. Vertellingen zijn fictie, altijd. Dat sommige van deze vertellingen in Het stenen Matras fictie zijn behoeft geen toelichting, van andere is het goed om te weten dat het fictie is. Deze doen heel realistisch aan en zouden zomaar gebeurd kunnen zijn of nog kunnen gebeuren.
In Het stenen matras voert Margaret Atwood ons mee naar negen raadselachtige werelden, waarin we kennismaken met eigenzinnige personages en de manier waarop ze hun turbulente leven in eigen hand nemen.
Op een stormachtige winteravond komen we een fantasy-auteur tegen die net weduwe geworden is en die begeleid wordt door de stem van haar overleden man. We zien een oude dame met het syndroom van Charles Bonnet die contact probeert te maken met de kabouters die ze steeds meent waar te nemen, terwijl een recent gevormde groep populisten bijeenkomt om haar bejaardenwoning in de as te leggen. In het noordpoolgebied wordt wraak genomen vanwege een misdaad die lang geleden gepleegd is, en een vrouw met een genetische afwijking wordt aangezien voor een vampier.
Atwood waagt zich in een hedendaags fabelachtig schaduwland dat ze eerder verkende in haar gerenommeerde roman Alias Grace. Het stenen matras is een klassieke Atwood: bloedserieus en speels tegelijk, geschreven met een enorme inventiviteit en gitzwarte humor.
Het boek is beter dan de film. Met zo’n opmerking is het altijd gemakkelijk scoren. Maar klopt het ook of is het een staaltje interessant doen zonder onderbouwing. Ik waag een poging om tot een gemotiveerder oordeel te komen aan de hand van mijn eigen ervaringen.
Een en ander is uitsluitend mijn mening!
Er zijn vier punten te verdelen: ex aequo, een kleine overwinning of een afgetekende zege.
Knielen op een bed violen neem ik als eerste onder de loep.
Op een bank in Artis
zitten ze met hun drieën,
overgewipt uit het tehuis
voor joodse bejaarden. Eens
waren ze moeders, hadden
ze een man, familie.
Ze lagen van elkaar te dromen
maar kilometers van elkaar
omdat hij nergens aan mocht komen
niet aan haar huid, niet aan haar haar
daarvoor was zij te ingetogen
en daarvoor was hij veel te net
maar ze zagen in elkanders ogen
al jarenlang een huw’lijksbed
Wat heb ik in de afgelopen maand gelezen en welk boek is mijn boek van de maand geworden?